Φορτωμένο με εικόνες, με προσωπικές και ιστορικές μνήμες, το πλοίο «Νεράιδα» αράζει στα γνώριμα νερά του, για να προσφέρει στους επισκέπτες του ένα ταξίδι στο χρόνο, μέσα από ρότες δικές του που χαρτογραφούν την πορεία της ελληνικής ακτοπλοΐας.
Επτά δεκαετίες μετά τη ναυπήγησή του και εξήντα χρόνια μετά το πρώτο του δρομολόγιο στον Αργοσαρωνικό, το «Νεράιδα» επιστρέφει στα λιμάνια του, αυτή τη φορά ως πλωτό Μουσείο.
Σύγχρονο πλωτό Μουσείο
Σ. ΜΑΥΡΟΜΜΆΤΗΣ
Άποψη από το εσωτερικό του Μουσείου.
Το ιταλικού σχεδιασμού σκαρί, που ναυπηγήθηκε το 1939 στο Φιούμε (σημερινή Ριέκα) των ακτών της Κροατίας, πλήρως ανακατασκευασμένο και μεταμορφωμένο σε ένα σύγχρονο πλωτό Μουσείο, θα ξεκινήσει, στις 14 Σεπτεμβρίου, ένα ταξίδι στους παραδοσιακούς του προορισμούς, τις Σπέτσες, την Ερμιόνη, την Ύδρα, τον Πόρο, τα Μέθανα και την Αίγινα. Θα παραμείνει σε κάθε λιμάνι για δύο με τρεις ημέρες, προκειμένου να μπορέσουν να το επισκεφθούν μαθητές, ντόπιοι αλλά και επισκέπτες των περιοχών αυτών. Το ταξίδι θα ολοκληρωθεί στις 29 Σεπτεμβρίου.
Στον Αργοσαρωνικό πριν από 63 χρόνια
MARITIME AND HISTORY MUSEUM OF CROATIA LITTORAL RIJEKA
Η καθέλκυση του Laurana στο λιμάνι του Fiume (1939).
Στις αρχές του 1950, το «Νεράιδα» σάλπαρε για πρώτη φορά στον Αργοσαρωνικό με το όνομα «Laurana» που του είχαν δώσει οι ιταλοί ιδιοκτήτες του, δέκα περίπου χρόνια πριν. Με το όνομα αυτό είχε εξυπηρετήσει ακτοπλοϊκά δρομολόγια στις βόρειες ακτές της Αδριατικής, είχε θητεύσει κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου ως διασωστικό πλοίο του ιταλικού στόλου και στη συνέχεια είχε δρομολογηθεί στη γραμμή Μάλτα -Συρακούσες. Με το όνομα αυτό, επίσης, το αγόρασε ο Γιάννης Λάτσης τον Δεκέμβρη του 1949 από μαλτέζικη ακτοπλοϊκή εταιρεία. Σύντομα, ξεκίνησαν οι εργασίες επισκευής του και δρομολογήθηκε στη γραμμή του Αργοσαρωνικού, την οποία εξυπηρέτησε έως το 1974.
Βαπτίστηκε από τον Νικόλαο Πλαστήρα
Αναχώρηση για την Κροατία (10 Σεπτεμβρίου 2007)
Είχε την τιμή να βαπτιστεί «Νεράιδα» από τον Νικόλαο Πλαστήρα, σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στο λιμάνι της Ύδρας και μετά από ονομαστική ψηφοφορία που πραγματοποιήθηκε εν πλω. Είχε, επίσης, την ευκαιρία να πρωταγωνιστήσει, τις δεκαετίες του 1950 και του 1960, σε πλήθος ελληνικών ταινιών αλλά και το 1957 στη χολιγουντιανή παραγωγή «Το Παιδί και το Δελφίνι» του Ζαν Νεγκουλέσκο, με πρωταγωνιστές τη Σοφία Λόρεν, τον Άλαν Λαντ και τον Κλίφτον Γουέμ. Πάνω από όλα, όμως, είχε την τύχη να μεταφέρει, για περίπου είκοσι πέντε χρόνια, χιλιάδες έλληνες και ξένους, ντόπιους και τουρίστες, στα λιμάνια του Αργοσαρωνικού, άλλους για επαγγελματικούς λόγους και άλλους για διασκέδαση και αναψυχή.
«Το τυχερό βαπόρι» του καπετάν - Γιάννη Λάτση
Παρόλο που ήταν ένα από τα μικρότερα και, οπωσδήποτε, ένα από τα λιγότερο προσοδοφόρα πλοία του στόλου του καπετάν - Γιάννη Λάτση, πάντα ο ίδιος και η οικογένειά του το θεωρούσαν το πιο τυχερό. Αρκετοί, άλλωστε, ακόμα θυμούνται τον ίδιο στο λιμάνι του Πειραιά άλλοτε να κόβει εισιτήρια, άλλοτε να μοιράζει κάρτες ελευθέρας επιβίβασης κι άλλοτε να μεταφέρει τις αποσκευές των επιβατών του «Νεράιδα». Έτσι, δεν ακολούθησε τη μοίρα της πλειονότητας των πλοίων που συμπληρώνουν τον κύκλο της ζωής τους, και δεν οδηγήθηκε ποτέ για διάλυση. Αντίθετα, παρέμεινε παροπλισμένο στην Ελευσίνα για πάνω από τριάντα χρόνια, έως το 2007, οπότε και η οικογένεια αποφάσισε τη μετασκευή η οποία διήρκεσε περίπου 3 χρόνια.
Χωρίς να βιάζεται να προλάβει το δρομολόγιο
Σ. ΜΑΥΡΟΜΜΆΤΗΣ
Γενική άποψη από τον προθάλαμο του Μουσείου.
Σήμερα, το «Νεράιδα» πλέει και πάλι με ελληνική σημαία και αυτή τη φορά παραμένει λίγες ώρες παραπάνω στα λιμάνια, χωρίς να βιάζεται να προλάβει το δρομολόγιο. Το πλωτό Μουσείο αφηγείται την ιστορία του πλοίου από την καθέλκυση έως και την ανακατασκευή του αλλά και την πορεία του Γιάννη Λάτση στο χώρο των επιχειρήσεων, τοποθετημένη στο ευρύτερο πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο του μεγαλύτερου μέρους του 20ού αιώνα.
Το «Νεράιδα» ανήκει στο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με την επωνυμία «Πλωτό Μουσείο Νεράιδα» που χρηματοδοτείται αποκλειστικά από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, με κύριους σκοπούς την ανάδειξη και προώθηση της ιστορίας της ελληνικής εμπορικής και ποντοπόρου ναυτιλίας, την προσέλκυση νέων στο ναυτικό επάγγελμα, την προστασία του περιβάλλοντος και την προβολή της επιχειρηματικής πορείας του ιδιοκτήτη της, του Γιάννη Λάτση, μέσα από δράσεις εκπαιδευτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα. Βασική αποστολή του, όμως, παραμένει η ανάδειξη της ιστορίας του ίδιου του πλοίου, μιας ιστορίας που συμπυκνώνει και συμβολίζει το κομβικό, και συχνά παραγνωρισμένο, έργο που επιτέλεσαν και επιτελούν τα πλοία και οι άνθρωποι της ακτοπλοΐας στη χώρα μας.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
