Η θερμοκρασία των ωκεανών άρχισε να ανεβαίνει πριν από τουλάχιστον ένα αιώνα, δηλαδή για διπλάσιο χρονικό διάστημα από αυτό που πίστευαν έως σήμερα οι επιστήμονες, όπως καταδεικνύουν τα αποτελέσματα νέας μελέτης. Τα ευρήματα αυτά ίσως τους βοηθήσουν να κατανοήσουν καλύτερα την άνοδο της στάθμης της θάλασσας που εν μέρει οφείλεται στη διαστολή του νερού καθώς αυτό θερμαίνεται.

«Η θερμοκρασία αποτελεί ένα από τα πιο θεμελιώδη χαρακτηριστικά της φυσικής κατάστασης του ωκεανού», λέει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο Ντιν Ρόμιτς. «Πέρα από το να μας επιβεβαιώσουν ότι οι ωκεανοί θερμαίνονται, [τα αποτελέσματα] θα μας βοηθήσουν να δώσουμε απαντήσεις σε αρκετά ερωτήματα που σχετίζονται με το κλίμα».

Ο Ρόμιτς και η ομάδα του χρησιμοποίησαν δεδομένα που συνελέγησαν πριν από έναν και πλέον αιώνα κατά τη διάρκεια αποστολής του βρετανικού πλοίου Challenger. Από το 1872 έως το 1876, το πλοίο ακολούθησε μια πορεία σχεδόν 70.000 ναυτικών μιλίων, διασχίζοντας τον Ατλαντικό, τον Ινδικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό. Το πλήρωμά του αποτελούνταν από 200 άτομα, ανάμεσά τους επιστήμονες, οι οποίοι κατέγραψαν με ειδικά θερμόμετρα 300 και πλέον δεδομένα θερμοκρασίας του ωκεανού, σε διαφορετικά βάθη.

Η έκθεση που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature Climate Change, αποτελεί την πρώτη παγκόσμια σύγκριση των θερμοκρασιών που κατέγραψε η αποστολή του Challenger με τα σύγχρονα δεδομένα που καταγράφονται διαρκώς από τα ρομπότ του διεθνούς προγράμματος «Αργώ». Συγκεκριμένα, αποκαλύπτει μέση αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0,6 βαθμούς Κελσίου στην επιφάνεια του ωκεανού και αύξηση 0,12 βαθμών σε βάθος 900 μέτρων.

Οι επιστήμονες υπολόγιζαν ότι σχεδόν το 90% της επιπλέον θερμότητας που έχει προστεθεί στο κλιματικό σύστημα της Γης από τη δεκαετία του 1960, έχει αποθηκευτεί στους ωκεανούς. Όπως φαίνεται από τη νέα μελέτη ωστόσο, η τάση της υπερθέρμανσης των ωκεανών είχε αρχίσει πολύ νωρίτερα.

«Η σημασία της μελέτης δεν έγκειται μόνο στη διαπίστωση μιας διαφοράς στη θερμοκρασία, η οποία καταδεικνύει ότι υπάρχει υπερθέρμανση σε παγκόσμια κλίμακα, αλλά ότι από τη δεκαετία του 1870, η διαφορά αυτή είναι διπλάσια από αυτήν που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία 50 χρόνια», επισημαίνει ο Ρόμιτς, ο οποίος είναι και μεταξύ των συντονιστών του προγράμματος «Αργώ». «Από αυτό προκύπτει ότι η υπερθέρμανση των ωκεανών δεν βρίσκεται σε εξέλιξη μόνο εδώ και 50 χρόνια, αλλά εδώ και τουλάχιστον 100 χρόνια».