Με τη συμμετοχή περίπου 20 ηγετών και αντιπροσώπων από άλλες 175 χώρες αρχίζει σήμερα στο Κανκούν του Μεξικού η σύνοδος των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή.
Οι προσδοκίες για την επίτευξη συμφωνίας στη σύνοδο του 2010 - που αναμένεται να είναι το θερμότερο των τελευταίων 160 ετών- είναι ιδιαίτερα χαμηλές, καθώς απ' ό,τι φαίνεται ξεκάθαρα πλέον, οι πλούσιες χώρες -αλλά και κάποιες φτωχότερες- δεν είναι διατεθειμένες να υπογράψουν μια δεσμευτική συμφωνία για περιορισμό των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ακόμη και αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών δηλώνουν ότι προσβλέπουν στην επίτευξη προόδου σε περιφερειακά ζητήματα και όχι σε μια ευρύτερη συμφωνία που θα διαδεχθεί το Πρωτόκολλο του Κιότο, το οποίο εκπνέει το 2012.
Η σύνοδος πραγματοποιείται άλλωστε στον απόηχο τόσο της επικράτησης των Ρεπουμπλικανών στην αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων όσο και της παραδοχής της αναδυόμενης Κίνας ότι πλέον παράγει περισσότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τις αναπτυγμένες Ηνωμένες Πολιτείες.
«Κλιματικό χάσμα» πλούσιων-φτωχών
Ελλείψει διαφαινόμενης συμφωνίας για τις εκπομπές, η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί μεταξύ άλλων στην «πράσινη» τεχνογνωσία και κυρίως στα ποσά που θα διοχετεύσουν οι πλούσιες χώρες στις φτωχότερες προκειμένου να προστατεύσουν τους φυσικούς τους πόρους και να θωρακιστούν έναντι της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ο αναπτυσσόμενος κόσμος αξιώνει μια συμφωνία για τη δημιουργία διεθνούς «πράσινου» ταμείου για να διαχειριστεί τα χρήματα αυτά που, βάσει μη δεσμευτικής συμφωνίας η οποία επετεύχθη πέρυσι στην Κοπεγχάγη, ανέρχονται στα 100 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο έως το 2020. Οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν και μετά από τη σύνοδο του Κανκούν, όμως οι αναπτυσσόμενες χώρες επιθυμούν ταχύτερη διευθέτηση του ζητήματος. «Έχουν γίνει πολύ λίγα για τα αναπτυσσόμενα νησιωτικά κράτη», λέει η πρέσβειρα της Γρενάδας στον ΟΗΕ Ντέσιμα Ουίλιαμς.
Στην Κοπεγχάγη, οι βιομηχανοποιημένες χώρες δεσμεύτηκαν να παράσχουν 30 δισεκατομμύρια δολάρια κατά την περίοδο 2010-2012. Οι επίδοξοι παραλήπτες αυτών των χρημάτων διαμαρτύρονται ότι μεγάλο τμήμα του ποσού δεν είναι στην πραγματικότητα «νέα βοήθεια», αλλά ποσά προερχόμενα από άλλα αναπτυξιακά προγράμματα.
«Συναγερμός» για θανάτους από φυσικές καταστροφές
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα η Oxfam με αφορμή τη σύνοδο, μόνο τους πρώτους εννέα μήνες του έτους έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας φυσικών καταστροφών 21.000 άνθρωποι, αριθμός διπλάσιος σε σχέση με τις απώλειες που καταγράφηκαν ολόκληρο το προηγούμενο έτος. Παρότι η οργάνωση αποφεύγει να συνδέσει κάποιο συγκεκριμένο συμβάν με την αύξηση των θερμοκρασιών, στην έκθεση αναφέρεται ότι η συχνότητα των φαινομένων αυτών αυξάνεται.
«Φέτος είδαμε μεγάλη δυστυχία και τεράστιες απώλειες εξαιτίας ακραίων καιρικών καταστροφών», λέει ο Τιμ Γκορ της Oxfam προβλέποντας ότι «η κατάσταση θα επιδεινωθεί καθώς σφίγγει ο κλοιός της κλιματικής αλλαγής».
Το Κανκούν, «παράδειγμα των απειλών της κλιματικής αλλαγής»
Η σύνοδος πραγματοποιείται στη Χερσόνησο Γιουκατάν του Μεξικού, μια από τις κατεξοχήν απειλούμενες από την υπερθέρμανση του πλανήτη περιοχές της Λατινικής Αμερικής. «Η Καραϊβική του Μεξικού είναι μια από τις πλέον ευάλωτες ζώνες», λέει ο περιφερειακός διευθυντής της οργάνωσης Nature Conservacy Ιγνάσιο Μαρτς, εξηγώντας ότι η άνοδος των υδάτων -που προβλέπεται να αγγίζει τα 4-9 χιλιοστά το χρόνο- απειλεί τις εκτεθειμένες ακτές της Καραϊβικής, οι οποίες ήδη πλήττονται εξαιτίας των κυκλώνων.
Παράλληλα, ανοιχτά των μεξικανικών ακτών, ο δεύτερος μεγαλύτερος κοραλλιογενής ύφαλος του κόσμου μετά το Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο της Αυστραλίας, αργοπεθαίνει λόγω της θέρμανσης των υδάτων.
