¶ρχισαν στην Πολωνία οι εκδηλώσεις για τη συμπλήρωση 70 ετών από το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τη συμμετοχή των ηγετών 20 χωρών και τις διαφωνίες για τις ευθύνες της Σοβιετικής Ένωσης να ρίχνουν τη σκιά τους στην επέτειο.

Οι εκδηλώσεις άρχισαν σήμερα την αυγή στη χερσόνησο Βέστερπλατε κοντά στο Γκντανσκ, ακριβώς την ίδια ώρα που την 1η Σεπτεμβρίου του 1939 το γερμανικό πολεμικό πλοίο Schleswig-Holstein εξαπέλυσε τα πρώτα πυρά εναντίον πολωνικού οχυρού. Tην ίδια ώρα, τα γερμανικά στρατεύματα επιτέθηκαν από την ανατολή, τη δύση και το νότο. Δύο ημέρες αργότερα, η Βρετανία και η Γαλλία κήρυξαν πόλεμο εναντίον της Γερμανίας.

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι τα μαθήματα του παρελθόντος δεν πρέπει να ξεχνιούνται. «Θυμόμαστε γιατί ξέρουμε ότι όποιος ξεχνά, ή οποίος παραχαράσσει την ιστορία και έχει δύναμη ή θα αποκτήσει δύναμη, θα φέρει τη δυστυχία όπως συνέβη πριν από 70 χρόνια», ανέφερε.

Τα φαντάσματα του παρελθόντος

Την προσοχή όλων, και ιδιαίτερα των Πολωνών και των λαών της Βαλτικής, αναμένεται να τραβήξει η ομιλία του Βλαντιμίρ Πούτιν, καθώς η διαφωνίες για την ερμηνεία της ιστορίας σχετικά με τις ευθύνες του Στάλιν πριν από 70 χρόνια είναι ακόμα ζωντανές.

Δύο εβδομάδες μετά την εισβολή του Χίτελρ, ο Κόκκινος Στρατός κατέλαβε την ανατολική Πολωνία υπό τους όρους της μυστικής συμφωνίας μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και ναζιστικής Γερμανίας, που οδήγησε στο διαμελισμό της Πολωνίας. Το 1940 πράκτορες των σοβιετικών μυστικών υπηρεσιών δολοφόνησαν πάνω από 20.000 Πολωνούς αξιωματικούς στα δάση γύρω από το Κάτιν.

Για 50 χρόνια η Μόσχα ισχυριζόταν ότι την ευθύνη είχαν οι Ναζί και μόνο το 1990 παραδέχτηκε ότι ευθυνόταν το σοβιετικό καθεστώς, ωστόσο τα ρωσικά δικαστήρια αρνούνται ότι αποτελεί έγκλημα πολέμου, ενώ η Μόσχα εξακολουθεί να αρνείται να αποχαρακτηρίσει τα έγγραφα που σχετίζονται με την υπόθεση.

Τα πνεύματα οξύνθηκαν περεταίρω αυτή την εβδομάδα, καθώς η ρωσική κρατική τηλεόραση μετέδωσε κατηγορίες που υπονοούσαν ότι η Σοβιετική Ένωση εισέβαλε δικαιολογημένα στην Πολωνία, καθώς η Βαρσοβία συνωμοτούσε με το Χίτλερ εναντίον της Μόσχας.

Χθες, ο Ρώσος πρωθυπουργός επιχείρησε να ηρεμήσει τα πνεύματα σε άρθρο του σε πολωνική εφημερίδα. «Το ρωσικό έθνος, η μοίρα του οποίου στρεβλώθηκε από το απολυταρχικό καθεστώς, κατανοεί καλά τα αισθήματα των Πολωνών για το Κάτιν, όπου είναι θαμμένοι χιλιάδες Πολωνοί στρατιώτες. Πρέπει να θυμόμαστε τα θύματα αυτού του εγκλήματος… Οι σκιές του παρελθόντος δεν πρέπει να σκοτεινιάζουν τη συνεργασία σήμερα και ακόμα περισσότερο αύριο μεταξύ της Ρωσίας και της Πολωνίας».

Ωστόσο ο σύμβουλός του επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής Γιούρι Γιουσακόφ ξεκαθάρισε ότι ο Πούτιν δεν πρόκειται να ζητήσει συγγνώμη για την σοβιετική εισβολή. «Σκοπός της επίσκεψής του είναι να απαντήσει σε οποιαδήποτε απόπειρα παραχάραξης της ιστορίας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου».

«Πρέπει να αντισταθούμε στις προσπάθειες να ξαναγραφτεί η ιστορία, να αμφισβητούνται οι αλήθειες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το μέγεθος των απωλειών του ναζισμού αλλά και του ολοκληρωτικού κομμουνισμού», ανέφερε ο Πολωνός πρόεδρος Λεχ Καζίνσκι σε άρθρο του στην εφημερίδα Rzeczpospolita.

Κατά τη διάρκεια της τελετής στο Βέστερπλατε, ο Καζίνσκι συνέκρινε τη σφαγή του Κάτιν με το Ολοκαύτωμα των Εβραίων.

«Ποια είναι η σύγκριση μεταξύ του Ολοκαυτώματος και του Κάτιν; Υπάρχει ένα πράγμα που συνδέει αυτά τα εγκλήματα, παρόλο που το μέγεθός τους ήταν διαφορετικό. Οι Εβραίοι αφανίστηκαν επειδή ήταν Εβραίοι. Οι Πολωνοί αξιωματικοί αφανίστηκαν επειδή ήταν Πολωνοί αξιωματικοί», όπως επισήμανε.

Πηγές: Reuters, BBC