Έφορους τέχνης, εκτιμητές και συντηρητές διχάζει εδώ και πολλά χρόνια το πορτρέτο ενός 35χρονου άνδρα που εκτίθενται στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης, πλάι στα διάσημα πορτρέτα του Juan de Pareja και της Maria Teresa φιλοτεχνημένα από τον Βελάσκεθ.

Το αντικείμενο της έριδας αφορά στο εάν πρόκειται για το «Πορτρέτο ενός άνδρα» που έχει φιλοτεχνηθεί από το φημισμένο Ισπανό ζωγράφο του 17ου αιώνα –όπως πιστεύονταν όταν το πορτρέτο προστέθηκε στη συλλογή του μουσείου το 1949– ή εάν είναι δημιουργία των βοηθών του Βελάσκεθ –όπως απεφάνθησαν οι εμπειρογνώμονες λίγες δεκαετίες αργότερα.

Πρόσφατα, όμως, η αλήθεια φανερώθηκε ως δια μαγείας σε έναν έφορο και έναν συντηρητή του Μητροπολιτικού Μουσείου που βρήκαν επιτέλους την απάντηση μετά από μια ακόμη επίσκεψη στο αμφιλεγόμενο πορτρέτο.

«Αυτό το ερώτημα με βασανίζει τα τελευταία 25 χρόνια», δήλωσε ο Κιθ Κρίστιανσεν, ο νέος πρόεδρος του τμήματος Ευρωπαϊκής ζωγραφικής του μουσείου. «Η ποιότητα του πίνακα ήταν εμφανής και δυσκολευόμουν να πιστέψω ότι ένα έργο τέτοιας ποιότητας ήταν αποτέλεσμα ομαδικής δουλειάς».

Οι ειδικοί, ωστόσο, είχαν βάσιμους λόγους να αμφιβάλλουν για την αυθεντικότητα του πίνακα. Μετά από πολλές δεκαετίες, το βερνίκι είχε επιφέρει αλλοίωση στα χρώματα του καμβά, με αποτέλεσμα η σύνθεση να δείχνει πιο σκοτεινή από τα υπόλοιπα έργα του Βελάσκεθ. Ο πίνακας είχε υποβληθεί σε επίμονες εργασίες αποκατάστασης και καθαρισμού τη δεκαετία του 1920 και ξαναπεράστηκε με βερνίκι το 1953 και το 1965.

Η ανακάλυψη, σύμφωνα με τον Τζόναθαν Μπράουν, τον γνωστότερο Αμερικανό εμπειρογνώμονα που εξειδικεύεται στον ισπανό ζωγράφο, είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς ο «Βελάσκεθ ήταν ένας ζωγράφος του οποίου η ιδιοφυία μετριέται σε σταγόνες». Η παραγωγή του ήταν τόσο μικρή, που οι γνωστοί καμβάδες του δεν ξεπερνούν τους 120, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κ. Μπράουν.

Πηγή: The New York Times