Ο Οργανισμός Λιμένα Ηγουμενίτσας συμβάλλει -στο μέτρο της δραστηριοποίησής του-στην επέκταση και την ποιοτική βελτίωση των υπηρεσιών μεταφορών που παρέχονται στην Ελλάδα, στην ανάπτυξη των διεθνών διασυνδέσεων της χώρας για την εξυπηρέτηση της μεταφορικής ζήτησης, στην ανάπτυξη των εσωτερικών διασυνδέσεων της χώρας με στόχο την περιφερειακή ανάπτυξη και την οικονομική συνοχή, στη βελτίωση των συνθηκών ασφαλείας στις μεταφορές, καθώς και στην ενοποίηση των διαφόρων μεταφορικών μέσων σε δίκτυα μεταφορών.

Ετησίως, από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας διακινούνται 2,5 εκατομμύρια επιβάτες και περίπου 230.000 φορτηγά, από και προς λιμένες εσωτερικού και εξωτερικού. Κύριες συνδέσεις του λιμένα αποτελούν οι ιταλικοί λιμένες (Μπάρι, Μπρίντιζι, Ανκόνα, Βενετία, Τεργέστη και Ραβένα), καθώς και η νήσος της Κέρκυρας. 

Διασυνδεσιμότητα λιμένα

To λιμάνι της Ηγουμενίτσας αποτελεί κόμβο του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΤΕΝ-Τ) μέσω του Διαδρόμου Ανατολικής Μεσογείου (OΕΜ) και ως τέτοιος κατέχει στρατηγική θέση στην υλοποίηση μιας βιώσιμης και αποδοτικής θαλάσσιας αρτηρίας μεταφορών. 

Επιπλέον είναι σημαντικός κρίκος, ο οποίος επιτρέπει τη σύνδεση των τεσσάρων διαδρόμων TEN-T: Διάδρομος Σκανδιναβίας-Μεσογείου, Ανατολικός Διάδρομος/Διάδρομος Ανατολικής Μεσογείου, Διάδρομος Βαλτικής-Αδριατικής, Διάδρομος Μεσογείου.

Ο λιμένας της Ηγουμενίτσας αποτελεί ουσιαστικά τη βασική πύλη της Βόρειας και Κεντρικής Ελλάδας για τη διακίνηση επιβατών και εμπορευμάτων από και προς τις χώρες της Ε.Ε., μέσω Ιταλίας, παρέχοντας έτσι θαλάσσιες συνδέσεις με όλους τους πορθμειακούς λιμένες (διακίνηση Ro - Ro) των ανατολικών ακτών της Ιταλίας. 

Ο Νέος Λιμένας Ηγουμενίτσας, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση του αυτοκινητοδρόμου της Εγνατίας, αλλά και του συνόλου του οδικού δικτύου που πλέον έχει αναβαθμιστεί, έγινε ένας από τους πιο σημαντικούς συγκοινωνιακούς κόμβους.

Στρατηγικοί στόχοι
O Ο.Λ.ΗΓ. θέτει υψηλούς, φιλόδοξους, αλλά και ταυτόχρονα ρεαλιστικούς στόχους σχετικά με την ταυτότητα, την εικόνα και τη λειτουργία του στο μέλλον, οι οποίοι αποτυπώνονται ως εξής:

• Ανάδειξη του λιμένα ως Δυτική Πύλη των Βαλκανίων για μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων και ανάληψη καταλυτικού ρόλου για την ανάπτυξη της εγχώριας και διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων, αξιοποιώντας τη στρατηγική θέση του λιμένα και την εγγύτητά του με σημαντικά έργα υποδομής.
• Εδραίωση του λιμένα Ηγουμενίτσας ως αφετηρίου λιμένα διεθνούς εμβέλειας, που θα προσφέρει ανταγωνιστικές και υψηλής ποιότητας λιμενικές υπηρεσίες και υποδομές, προσελκύοντας και προωθώντας μακροπρόθεσμες σχέσεις συνεργασίας με τους χρήστες του λιμένα.
• Αναγνώριση του λιμένα Ηγουμενίτσας ως αξιόλογης επιλογής προορισμού πλοίων κρουαζιέρας.
• Ανάπτυξη ενός δικτύου μαρίνων και καταφυγίων τουριστικών σκαφών υψηλών προδιαγραφών.

Υποδομές Λιμένα Ηγουμενίτσας

Ολοκληρωμένες υποδομές και υφιστάμενες λειτουργίες

Η Α’ Φάση των έργων υποδομής του λιμένα που ολοκληρώθηκε το 2003 περιελάμβανε:

• Κτήριο Τερματικού Σταθμού Τ1 επιβατών συνολικής επιφάνειας 6.326 τ.μ.
• Κτήρια Νότιας (κεντρικής) Πύλης. 
• Κτήριο Η/Μ εγκαταστάσεων.
• Κτήριο πυροσβεστικού σταθμού.
• Χερσαία ζώνη 210 στρ.
• 12 θέσεις πρυμνοδέτησης συνολικού μήκους 775 μ. με δυνατότητα ταυτόχρονης εξυπηρέτησης έως και 7 πλοίων. Σε κάθε θέση ανήκουν περίπου 20 στρ. χερσαίων χώρων. Παροχή υπηρεσιών υδροδότησης και ηλεκτροδότησης πλοίων.

Σημαντική ώθηση στον λιμένα έδωσε και θα δώσει ακόμη περισσότερο η ολοκλήρωση του μεγαλύτερου τμήματος του έργου της Β’ Φάσης συνολικού προϋπολογισμού 62 εκατ. ευρώ (έχει ολοκληρωθεί κοντά στο 90% των εργασιών), ενώ στις ήδη υπάρχουσες υποδομές προστέθηκαν και είναι πλήρως λειτουργικές:

• Λιμενικά έργα: Συνδετήριο κρηπίδωμα μήκους 371,0 μ. με ωφέλιμο βάθος 10,20μ.
• Κτηριακά έργα: Τερματικός Σταθμός Τ2 συνολικής επιφάνειας 3.041,46 τ.μ., Πύλη Ακτοπλοΐας, Βόρεια Πύλη, κτήριο Η/Μ εγκαταστάσεων λιμένα.
• Έργα Χερσαίας Ζώνης Λιμένα.
• Εκβάθυνση και διαπλάτυνση του διαύλου ναυσιπλοΐας: πλάτος 170 μ., μήκος 2.000 μ. και βάθος 10,5μ.
• 6 επιπλέον θέσεις πρυμνοδέτησης συνολικού μήκους 420 μ.

Υποδομές υπό κατασκευή

Από τα έργα της Β’ Φάσης βρίσκονται ακόμη υπό κατασκευή:

• Ένας προβλήτας πλαγιοπρυμνοδέτησης μήκους 197.60 μ., ικανός για πρόσδεση πλοίων 300.000 DWT (μήκους 227 μ. και μέγιστου έμφορτου βυθίσματος 9.40μ.). 
• Κτήριο τερματικού σταθμού 3: 2,324.80 τ.μ. 

Γ1 Φάση - Υπό κατασκευή

• Κρηπιδότοιχος μελλοντικού Ra-Ra μήκους 93,0 μέτρων περίπου και ωφέλιμου βάθους -10,20 μ.
• Νότια κρηπιδώματα συνολικού μήκους 610,0 μέτρων περίπου και ωφέλιμου βάθους -10,20 μ.
• Κρηπιδότοιχος μήκους 21,0 μ. περίπου.

Το λιμάνι της Ηγουμενίτσας διαθέτει επίσης Χώρο Εξυπηρέτησης Ασυνόδευτων Φορτίων - Trailer: Όσον αφορά την Ανάπτυξη Χώρου Εξυπηρέτησης Ασυνόδευτων Φορτίων, ο χώρος εντός του λιμένα που έχει επιλεγεί βρίσκεται δίπλα από τη Νότια Πύλη του και έχει έκταση 50 στρεμμάτων. 

Στρατηγικός σχεδιασμός και αναπτυξιακές δραστηριότητες του λιμένα

Εμπορευματικό Κέντρο / Επιχειρηματικό Πάρκο Ηγουμενίτσας

Αφορά την ανάπτυξη ενός διπολικού Εμπορευματικού Κέντρου (Freight Village) εντός της περιφέρειας της Θεσπρωτίας, μεταξύ των οποίων μία περιοχή εντός της ζώνης του λιμένα της Ηγουμενίτσας και η άλλη στην περιοχή που καταλαμβάνεται σήμερα από το Βιομηχανικό Πάρκο Θεσπρωτίας (περιοχή Γκρίκα, Δήμος Σουλίου).

Το Εμπορευματικό Κέντρο Ηγουμενίτσας θα εξυπηρετήσει τις εμπορευματικές ροές από και προς τις περιοχές της Αδριατικής που ο λιμένας συνδέει, άλλα και θα ενισχύσει περαιτέρω τη βιωσιμότητα και την αποτελεσματικότητα του εκάστοτε Θαλασσίου Διαδρόμου που είτε ξεκινά ή διέρχεται από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας. Θα προσθέσει έναν ισχυρό κρίκο στη δόμηση της αλυσίδας λιμενικών - οδικών μεταφορών, διαμετακόμισης Αδριατικής - Ιονίου - Εγνατίας και ελληνικής ενδοχώρας.

Η κατασκευή του εμπορευματικού κέντρου και των σχετικών υποέργων χρηματοδοτείται από τον Μηχανισμό Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF) στα πλαίσια του έργου ADRI - UP.

Το έργο προβλέπει:

• Κατασκευή επιχειρηματικού πάρκου/ εμπορευματικού κέντρου Ηγουμενίτσας και κατασκευή της οδικής σύνδεσης του κέντρου με την Εγνατία Οδό και κατ’ επέκταση με το λιμάνι της Ηγουμενίτσας.
• Μελέτες για την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού δικτύου και την ανάπτυξη νέου τερματικού σταθμού για πλοία Ro-Ro/ Ro-Pax στο λιμάνι της Ανκόνα.
• Αναδιάρθρωση της αποβάθρας VI στο λιμάνι της Τεργέστης.
• Βελτίωση της σιδηροδρομικής υποδομής στο εμπορευματικό κέντρο «Interporto di Trieste».

Πολυτροπικός μεταφορικός διάδρομος που συνδέει την εφοδιαστική αλυσίδα μακροπεριφέρειας Αδριατικής / Ιονίου με την περιοχή του Ευξείνου Πόντου.

Χώρες που εμπλέκονται στην ανάπτυξη του διαδρόμου: Βουλγαρία, Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία. 

Οι εξελίξεις στην αλυσίδα εφοδιασμού αλλά και στις μεταφορές, όπως η καινοτομία υπηρεσιών και διαδικασιών, οι εξελίξεις στις συνδυασμένες μεταφορές και οι αλλαγές στις προσδοκίες των παικτών στις αλυσίδες εφοδιασμού, αποτελούν παράγοντες που έχουν μεταβάλει τους ρόλους των λιμένων, από το να είναι απλώς χώροι φόρτωσης και εκφόρτωσης προϊόντων, σε τερματικούς σταθμούς/ κέντρα διατροπικών μεταφορών στα συστήματα εφοδιαστικής αλυσίδας, κέντρα που πλέον, με αναβαθμισμένες τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους, προσθέτουν αξία προς όφελος των χρηστών του λιμανιού και των τελικών καταναλωτών των αγαθών. Τα λιμάνια έχουν γίνει, ίσως, ο πιο σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα παραγωγής, διανομής και κατανάλωσης των οικονομιών.

Η ενίσχυση της συνεργασίας των λιμένων ως μέρη της εφοδιαστικής αλυσίδας είναι πολύ μεγαλύτερης προτεραιότητας σήμερα από ό,τι ήταν σε άλλες εποχές. Για τον σκοπό αυτό έχει συσταθεί Κοινή Τεχνική Επιτροπή, η οποία αποτελείται από τους: Οργανισμό Λιμένος Ηγουμενίτσας, Οργανισμό Λιμένος Αλεξανδρούπολης, Οργανισμό Λιμένος Βόλου, Οργανισμό Λιμένος Πάτρας, Οργανισμό Λιμένος Θεσσαλονίκης, το λιμάνι της Ανκόνα, το λιμάνι της Τεργέστης, το λιμάνι του Μπάρι, το λιμάνι της Ραβένας, τη Rete Autostrade Mediterranee και το λιμάνι του Μπουργκάς. 

Σχεδιασμός και εφαρμογή χρήσης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου ως ναυτιλιακού καυσίμου

Μέσα από τον σχεδιασμό στοχευμένων και βιώσιμων υποδομών, ο Οργανισμός Λιμένος Ηγουμενίτσας συμβάλλει στην ανάπτυξη της αλυσίδας εφοδιασμού, καθώς και του κατάλληλου δικτύου μέσω της διάθεσης ΥΦΑ στον λιμένα Ηγουμενίτσας.

Η δραστηριότητα υλοποιείται στα πλαίσια του συγχρηματοδοτούμενου Ευρωπαϊκού Προγράμματος POSEIDON II (CEF - Connecting European Facilities).

Βελτιστοποίηση εφοδιαστικής αλυσίδας με σχεδιασμό ανάπτυξης μεταφορικών υποδομών και υπηρεσιών

Ο Οργανισμός Λιμένος Ηγουμενίτσας κεντρικός κόμβος Logistics του συστήματος μεταφορών Αδριατικής-Ιονίου στοχεύει στην απελευθέρωση του δυναμικού ολοκληρωμένων διατροπικών μεταφορών, με ιδιαίτερη έμφαση στις θαλάσσιες μεταφορές μικρών αποστάσεων και στη βελτίωση των συνδέσεών του.

Η δραστηριότητα υλοποιείται στα πλαίσια συγχρηματοδοτούμενου Ευρωπαϊκού Προγράμματος NEWBRAIN (Adriatic-Ionian Programme INTERREG V-B Transnational 2014-2020 /ADRION).