Του Κώστα Δεληγιάννη
Από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό προέκυψε μια νέα ένδειξη για την ύπαρξη της σκοτεινής ύλης, δηλαδή του μυστηριώδους υλικού που αποτελεί το 26,8% της ύλης-ενέργειας του σύμπαντος και το οποίο έχει προταθεί για να εξηγήσει τις ανωμαλίες στις κινήσεις κοσμικών δομών, όπως οι γαλαξίες.
Η ένδειξη αυτή προήλθε από τις μετρήσεις της ροής αντιπρωτονίων στον Σταθμό οι οποίες, σύμφωνα με δύο ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες, δεν θα μπορούσαν να εξηγηθούν αν απουσίαζε η σκοτεινή ύλη από το σύμπαν.
Οι μελέτες πραγματοποιήθηκαν από επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Άαχεν στη Γερμανία και ερευνητές της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών, ενώ έρχονται έπειτα από χρόνια εξαντλητικών πειραμάτων για την ανίχνευση σωματιδίων σκοτεινής ύλης, τα οποία δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα.
Κάτι που έχει κάνει φυσικούς από όλο τον κόσμο να διατυπώνουν θεωρίες οι οποίες θα μπορούσαν να εξηγήσουν τις ασυμφωνίες που παρατηρούνται στο σύμπαν, χωρίς την παρουσία αυτού του υποθετικού υλικού.
Η μέτρηση της ροής των αντιπρωτονίων έγινε με τη διάταξη AMS ( Alpha Magnetic Spectrometer), η οποία βρίσκεται σε λειτουργία στον Διαστημικό Σταθμό από το 2011. Τα αντιπρωτόνια αποτελούν δομικό στοιχείο της αντιύλης και έχουν την ίδια μάζα με τα πρωτόνια, αλλά αντίθετο φορτίο.
Τα αντισωματίδια αυτά συνήθως παράγονται με τις συγκρούσεις των κοσμικών ακτίνων με τα συστατικά των διαστρικών αερίων. Παράλληλα, όμως, προβλέπεται πως δημιουργούνται και από τη σκοτεινή ύλη, όταν αλληλεξουδετερώνονται δύο σωματίδιά της.
Έτσι, αντιπαραβάλλοντας τις μετρήσεις των αντιπροτωνίων με δύο διαφορετικά σενάρια, δηλαδή με το αν υπάρχει όντως σκοτεινή ύλη και αν δεν υπάρχει, οι επιστήμονες από το Άαχεν βρήκαν πως τα δεδομένα συμφωνούν καλύτερα με την υπόθεση αλληλοεξουδετέρωσης των σωματιδίων της.
Στο ίδιο αποτέλεσμα κατέληξαν και οι ερευνητές από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών, αν και κατέληξαν σε διαφορετική τιμή για τη μάζα των συστατικών αυτού του “εξωτικού” υλικού.
Το σημαντικό, ωστόσο, είναι πως οι δύο ομάδες έφτασαν στο ίδιο συμπέρασμα, παρόλο που χρησιμοποίησαν διαφορετικές αρχικές υποθέσεις και εργάστηκαν ανεξάρτητα.
Μάλιστα, σε μελέτη του 2013 από άλλους επιστήμονες, είχε μετρηθεί μεγαλύτερη ποσότητα από τη θεωρητική πρόβλεψη και για τα ποζιτρόνια, δηλαδή τα σωματίδια αντιύλης που έχουν την ίδια μάζα με τα ηλεκτρόνια, αλλά θετικό φορτίο.
Οι δύο ομάδες, πάντως, σημειώνουν πως τα αποτελέσματά τους συνηγορούν στην ύπαρξη της σκοτεινής ύλης, χωρίς βέβαια να την αποδεικνύουν τελεσίδικα.