Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
«Μαύρα σύννεφα» σκιάζουν τον ουρανό της Τουρκίας, η οποία δεν θυμίζει τίποτε από την επιτυχημένη πορεία της τελευταίας δεκαετίας με «καύσιμο» τις πιστώσεις και την εσωτερική κατανάλωση.
Το τουρκικό μοντέλο είναι τελικά εύθραυστο, παραδέχονται σήμερα αναλυτές, αποποιούμενοι στο «όνομα της Τουρκίας» το οικονομικό μοντέλο πολλών αναπτυσσόμενων χωρών που έγιναν «αγαπημένες» των οικονομικών αγορών, βασιζόμενες στην έκρηξη της κατανάλωσης. Και η εξόφληση των χρεών της Τουρκίας προς το ΔΝΤ δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μια συμβολική νίκη, είχε γράψει ο διεθνής Τύπος. Προς επίρρωση όλων αυτών, τα τελευταία στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι η τουρκική οικονομία συρρικνώθηκε στο τρίτο τρίμηνο 1,8% για πρώτη φορά την τελευταία επταετία, υπό την πίεση του αποτυχημένου πραξικοπήματος του Ιουλίου, της κατάρρευσης της λίρας και της έντονης πολιτικής αβεβαιότητας.
Η συρρίκνωση ήταν πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι είχαν προβλέψει αναλυτές και ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο, γεμάτο προκλήσεις, για τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει την προσοχή του στραμμένη στα πολιτικά ζητήματα και στην εκ νέου οικοδόμηση του τουρκικού κράτους στα μέτρα του. Η καταναλωτική και επενδυτική εμπιστοσύνη επλήγη ανεπανόρθωτα μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου και τα μέτρα καταστολής που εφαρμόστηκαν από τον ίδιο τον κ. Ερντογάν: συνέλαβε ή απέλυσε περισσότερους από 100.000 δημόσιους υπαλλήλους και προχώρησε στην κατάσχεση περισσότερων από 600 επιχειρήσεων με ενεργητικό άνω των 10 δισ. δολαρίων.
Οι τρομοκρατικές επιθέσεις «χτύπησαν» τον τουρισμό, τον πυλώνα της τουρκικής οικονομίας, που είχε γνωρίσει τα τελευταία έτη μεγάλη ανάπτυξη χάρη στις χαμηλές τιμές. Η τουρκική κυβέρνηση αποδίδει τα δεινά στην εξασθένηση του παγκόσμιου εμπορίου, στη συρρίκνωση των εισροών προς τις αναδυόμενες αγορές, στο πραξικόπημα του Ιουλίου, στην τρομοκρατία και την ξηρασία. Υπάρχουν όμως βαθύτερες εγγενείς αιτίες, που θα πρέπει να αναζητηθούν στις κρατικές επιδοτήσεις και τις κυβερνητικές πολιτικές που οδήγησαν σε ακατάσχετη πιστωτική επέκταση, με συνεπακόλουθες χρεοκοπίες και συσσώρευση επισφαλών δανείων.
