Από την έντυπη έκδοση
Του Α. Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Την κυβέρνηση και την επικοινωνία της -όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν μία, ενιαία και ομοιόμορφη επικοινωνία!- την έσωσε αυτήν τη φορά η βαβούρα περί την επίσκεψη Μπαράκ Ομπάμα από το να επαναλάβει, ίδιο και απαράλλαχτο, το αυτοτραυματικό σφάλμα του success story της εποχής Σαμαρά / Βενιζέλου.
Η άνοδος του ΑΕΠ κατά 1,5% το τρίτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, το εκ νέου ξεκόλλημα των εξαγωγών (+12% χωρίς πετρελαιοειδή τον Σεπτέμβριο, έναντι μικρής υποχώρησης της αξίας μέχρι τώρα), η βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης (και των προσδοκιών σε υπηρεσίες και βιομηχανία), μαζί και με τον μόλις συγκρατούμενο ενθουσιασμό για ένα πρωτογενές πλεόνασμα 6,5 δισ. ευρώ στο δεκάμηνο (υπέρβαση σχεδόν κατά 35% του στόχου των 4,7 δισ. που είχε ταχθεί), με υπεραπόδοση εξόδων 1,5 δισ. και σφίξιμο δαπανών κατά 3,2 δισ., δεν ήταν δύσκολο να φέρει στο προσκήνιο ευφρόσυνες τοποθετήσεις και αυτεπιβραβεύσεις. Πάλι καλά που ο νεόκοπος κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος έχει μιαν έμφυτη αυτοσυγκράτηση: οπότε και η αναφορά ακόμη στο ότι η άνοδος του ΑΕΠ ήταν η σημαντικότερη που έχει καταγραφεί από το 2008 δεν έκανε κακή εντύπωση.
Αναμενόμενο κι αυτό, από την αντιπολίτευση -αξιωματική και ελάσσονα- ακολούθησε αμφισβήτηση της πειστικότητας αυτών των στοιχείων. Ακολούθησε αυτή τη λογική κι ένα μεγάλο μέρος του Τύπου. Πρώτα πρώτα η αισθητή άνοδος του ΑΕΠ καταγράφεται σε σχέση με μια αντίστοιχη περίοδο, του 2015, όπου η χώρα και η οικονομία της γονάτιζαν κάτω από την εισαγωγή των capital controls: καλοδεχούμενη συνεπώς η επανεκκίνηση, αλλά από έναν αυτοεπιλεγμένο πάτο! Ύστερα, η αναφορά σε «ανάπτυξη» με ένα ή και ένα δεύτερο θετικό τρίμηνο δεν κυριολεκτεί - χρειάζονται τρία διαδοχικά τρίμηνα για να γράψουμε κάτι τέτοιο.
Αναμένεται λοιπόν το κλείσιμο 2016, ή αρχή 2017... Πάμε παρακάτω: το όντως πολύτιμο πρωτογενές πλεόνασμα έρχεται με δρακόντειο σφίξιμο στο σκέλος των δαπανών (που, μην αυταπατώμεθα, παρακολουθεί / shadows την αύξηση των arrears του Δημοσίου).
Ενώ η σημαντική αύξηση της είσπραξης φόρων θέλει κι αυτή λίγη προσοχή: και ο ΕΝΦΙΑ εν πολλοίς πληρώθηκε με τη διευκόλυνση των πιστωτικών καρτών, δηλαδή με τραπεζική χρηματοδότηση, αλλά και η εξυπηρέτηση των κανονικών φόρων έτσι πορεύεται. Μπορεί λοιπόν να γράφεται έσοδο Σεπτέμβριο / Οκτώβριο, όμως οι επόμενοι μήνες...
Η κυβέρνηση ευλόγως τα θεωρεί όλα αυτά στενόκαρδα, μεμψιμοιρίες κ.ο.κ. Ατυχώς, η πραγματική αντίρρηση προς τα περί νέου success story δεν είναι εδώ - ελλοχεύει στο ότι έως τώρα βασικά πληρώνουμε φόρους με βάση παλιές παραδοχές, «φόρους νομοθετημένους επί Σαμαρά / Βενιζέλου», άντε με κάποια φορτώματα της εποχής Βαρουφάκη.
Όμως, η αληθινή επίπτωση των νέων φόρων (αύξηση ΦΠΑ από το καλοκαίρι) σε πλήρη ανάπτυξη, καθώς και των νέων-νέων φόρων (μπαράζ ειδικών φόρων κατανάλωσης, νέα φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών και εμπόρων, ισοδύναμες προς επίφορους ασφαλιστικές εισφορές «νέας εποχής») αρχίζει τώρα. τώρα, και στις αρχές του 2017.
Μπροστά μας έχουμε, δηλαδή, το τι θα σημάνει το μίγμα πολιτικής που επελέγη για να συνεχιστεί με το μνημόνιο-3 η προσαρμογή της οικονομίας -δηλαδή, να εννοούμαστε, συμφωνήθηκε από την κυβέρνηση ΚΑΙ από τους «εταίρους»/δανειστές-, ένα μίγμα στηριζόμενο στους φόρους και την ψιλοδιάλυση των συντάξεων.
Αν δηλαδή, με αυτό το μίγμα και με τη συνακόλουθη συμπίεση της ενεργού ζήτησης διατηρηθεί η κίνηση του υπερσυμπιεσμένου ελατηρίου, που την έχει υιοθετήσει ως παραβολή και ο Αλέξης Τσίπρας (δανεική από τον Γιάννη Στουρνάρα...) για να εξηγήσει την προσδοκία για να έχουμε πάνω από 2,5% ρυθμό ανάπτυξης το 2017 κι ύστερα. Ή αν, αντίθετα, «καθίσει» και πάλι η οικονομία.
Ενώ, λοιπόν, με τα χρήσιμα και τα ενθαρρυντικά που ειπώθηκαν στην Αθήνα από τον Μπαράκ Ομπάμα για το ότι «η λιτότητα από μόνη της δεν φέρνει την ευημερία» και με την υπόσχεση/προσδοκία ότι θα προωθήσει «αυτό το μήνυμα προς την Ευρώπη» σε σχέση «με την ελάφρυνση του χρέους και άλλες κατάλληλες στρατηγικές» επιδιώχθηκε να φτιαχτεί κλίμα, στην ουσία την έκβαση αυτής της ισορροπίας που περιγράψαμε είναι που θα περιμένουμε. Για να μη βρεθούμε -η κυβέρνηση Τσίπρα / Τσακαλώτου, κυρίως όμως εμείς!- μ’ ένα ακόμη άχρηστο success story στα χέρια μας.
