Του Κώστα Δεληγιάννη
Εκτός από τις προμήθειες και τον υπόλοιπο εξοπλισμό, ένας μύκητας θα εκτοξευθεί στις 8 Απριλίου προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, μέσα στη «φορτηγίδα» της εταιρείας SpaceX.
Ο μικροοργανισμός δεν θα βρεθεί στο διαστημικό εργαστήριο για να μελετηθεί η αντοχή του σε περιβάλλοντα μακριά από τον πλανήτη μας, όπως έγινε σε προγενέστερα πειράματα.
Αντίθετα, το «ταξίδι» του υπόσχεται επαναστατικά αποτελέσματα στην ιατρική έρευνα που γίνεται… κάτω στη Γη. Κι αυτό γιατί, όπως υποθέτουν οι επιστήμονες, η παραμονή του στο διάστημα είναι πιθανόν να ανοίξει τον δρόμο για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων για μία σειρά από νόσους.
Ο λόγος είναι πως οι δευτερογενείς μεταβολίτες, μία κατηγορία χημικών ενώσεων που οι μύκητες και τα οποία χρησιμοποιούνται ως «πρώτη ύλη» για την παρασκευή νέων ιατρικών σκευασμάτων. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η πενικιλίνη, το γνωστό αντιβιοτικό που ανακαλύφθηκε τη δεκαετία του 1920 από τον Αλεξάντερ Φλέμινγκ.
Ωστόσο, οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας, που βρίσκονται πίσω από το πείραμα στον Διεθνή διαστημικό Σταθμό, έχουν βρει πως σε πολλές περιπτώσεις οι μύκητες μπορούν να παράγουν δευτερογενείς μεταβολίτες μόνον αν βρεθούν σε ένα στρεσογόνο περιβάλλον. Επομένως, όπως υποστηρίζουν, οι αντίξοες συνθήκες στο διάστημα είναι πιθανόν να ενεργοποιήσουν την παραγωγή τέτοιων μορίων.
Οι ερευνητές θα στείλουν στον Σταθμό τον μύκητα Aspergillus nidulans, από τον οποίο εκτιμούν πως μπορεί να προκύψουν έως και 40 διαφορετικά νέα φάρμακα. Αυτές οι ουσίες προβλέπουν πως θα έχουν εφαρμογή από τις αντικαρκινικές θεραπείες και την αντιμετώπιση της νόσου του Αλτσχάιμερ, μέχρι την πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Σύμφωνα με την ομάδα, ο συγκεκριμένος μύκητας είναι ιδανικός για το πείραμα, επειδή είναι γνωστό πως παράγει δευτερογενείς μεταβολίτες με ιατρική χρήση. Γι’ αυτό τον λόγο, εξάλλου, χρησιμοποιείται ήδη ευρέως σε φαρμακευτικές έρευνες.
Κατά τη διάρκεια του «ταξιδιού» του προς τον Σταθμό, ο μικροοργανισμός θα παραμείνει σε συνθήκες ψύξης, στους 4 βαθμούς Κελσίου. Όταν φτάσει στον προορισμό του, θα τοποθετηθεί σε έναν ειδικό χώρο φύλαξης για επτά ημέρες, και σε θερμοκρασία 47 βαθμών Κελσίου που είναι ιδανική για την ανάπτυξή του.
Το δείγμα θα επιστρέψει στη Γη τον Μάιο, για να εξετασθεί από τους επιστήμονες. Μια εξέταση που, όπως ελπίζει η ερευνητική ομάδα, θα αποδείξει πως η ιδέα λειτουργεί στην πράξη, εντοπίζοντας νέες χημικές ενώσεις με φαρμακευτική δράση.
Αν το πείραμα στεφθεί με επιτυχία, αυτό θα σημαίνει πως η ιατρική θα έχει βρει έναν εντελώς νέο τρόπο για την ανάπτυξη φαρμάκων. Από την άλλη μεριά, καθώς αυτές οι ενώσεις θα έχουν παραχθεί στο διάστημα, αυτό θα σημαίνει πως θα είναι ανθεκτικές στην παρατεταμένη παραμονή τους μακριά από τη Γη.
Αντίθετα, όλα τα υπάρχοντα φάρμακα δεν μπορούν να «επιβιώσουν» στο διάστημα και επομένως δεν θα μπορούν για παράδειγμα να χρησιμοποιηθούν στην κατάκτηση του Άρη, ένα «ταξίδι» που αναμένεται από 1 μέχρι και 3 χρόνια.
Επομένως, τα σκευάσματα που θα προκύψουν με αυτό τον τρόπο είναι επίσης υποψήφια για το «φαρμακείο» που θα έχουν μαζί τους οι μελλοντικές επανδρωμένες αποστολές κατάκτησης του διαστήματος.
