Του Κώστα Δεληγιάννη
Μέχρι σήμερα, ένα σημαντικό εμπόδιο για την κατάκτηση του Άρη είναι το γεγονός ότι ένα διαστημόπλοιο θα χρειαζόταν τουλάχιστον οκτώ μήνες για να φθάσει στον προορισμό του. Έτσι, οι αστροναύτες θα έπρεπε να παραμείνουν κλεισμένοι στο διαστημόπλοιο για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, με όλους τους κινδύνους που αυτό σημαίνει για την ψυχική και τη σωματική τους υγεία, ενώ το σκάφος θα χρειαζόταν να μεταφέρει μεγάλες ποσότητες προμηθειών για να συντηρηθούν.
Η ρωσική κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Rosatom, όμως, υποστηρίζει πως βρήκε μια λύση που εξαλείφει τα παραπάνω προβλήματα. Κι αυτό γιατί ανακοίνωσε πως αναπτύσσει ένα πυρηνικό κινητήρα, ο οποίος θα μπορούσε να μειώσει τη διάρκεια του ταξιδιού σε έξι μόλις εβδομάδες.
Η εταιρεία έχει ξεκινήσει τις έρευνας από το 2010 και σχεδιάζει να ολοκληρώσει ένα πρωτότυπο του κινητήρα μέχρι το 2018, για επίγειες δοκιμές. Στη συνέχεια, ο στόχος της είναι να βελτιώσει ακόμη περισσότερο τις τεχνολογίες του, ώστε το 2025 να εκτοξεύσει ένα διαστημικό όχημα έξω από τη γήινη ατμόσφαιρα, για την «πρόβα τζενεράλε» της ιδέας.
Αν και ήδη από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου η τότε Σοβιετική Ένωση και οι ΗΠΑ είχαν αναπτύξει πυρηνικούς κινητήρες για το διάστημα, κυρίως όμως ως συστήματα για δορυφόρους μικρού βάρους, με σκοπό να διορθώνουν την τροχιά τους. Έτσι, είναι η πρώτη φορά που η ιδέα προορίζεται για εφαρμογή σε μεγάλα διαστημόπλοια, τα οποία θα μεταφέρουν αστροναύτες σε διαπλανητικές πτήσεις.
Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με ειδικούς, η ανάπτυξη πυρηνοκίνητων διαστημοπλοίων δεν φαίνεται να κρύβει ανυπέρβλητες τεχνικές προκλήσεις. Πέρα από την ταχύτητα, αυτά τα διαστημόπλοια θα έχουν και άλλα ατού, αφού θα μπορούν επίσης να πραγματοποιούν πιο εύκολα ελιγμούς, ενώ δεν θα χρειάζονται μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους για τα καύσιμά τους.
Τα παραπάνω πλεονεκτήματα προέρχονται από το γεγονός ότι οι πυρηνικοί κινητήρες είναι πολύ πιο αποδοτικοί, αφού παράγουν μεγαλύτερη ώθηση ανά κιλό καυσίμου που καταναλώνουν, συγκριτικά με τους συμβατικούς κινητήρες οι οποίοι χρησιμοποιούν χημικά καύσιμα. Κάτι που σημαίνει πως τα πυρηνοκίνητα σκάφη θα έχουν επίσης μικρότερο βάρος, το οποίο με τη σειρά θα «μεταφράζεται» σε μικρότερο κόστος εκτόξευσης.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι πυρηνικοί κινητήρες υπόσχονται να ανοίξουν μία νέα σελίδα στην κατάκτηση του διαστήματος, ένα ερωτηματικό είναι αν η Rosatom θα καταφέρει να εξασφαλίσει τα κονδύλια που θα χρειασθούν μέχρι τη δοκιμή ενός πρωτότυπου στο διάστημα – και τα οποία υπολογίζονται περίπου σε 700 εκατομμύρια δολάρια.
Ακόμη σημαντικότερο όμως ερωτηματικό είναι με ποιον τρόπο η εταιρεία θα διασφαλίσει ότι ένα ατύχημα κατά την εκτόξευση ενός τέτοιου διαστημοπλοίου δεν θα μολύνει με ραδιενέργεια τον πλανήτη. Ένα σενάριο που δεν είναι καθόλου θεωρητικό, αφού η πτώση ενός σοβιετικού δορυφόρου στον βόρειο Καναδά το 1978 είχε σαν αποτέλεσμα την διασπορά πυρηνικού υλικού σε μία έκταση 124.000 τετρ. χιλιομέτρων.
