Μετά την επιτυχημένη παρουσία της στο Ηράκλειο Κρήτης, η έκθεση αστροφωτογραφίας «Εξώκοσμο φως: Το ορατό Σύμπαν μέσα από τα Τηλεσκόπια και τις Κάμερες του Αστεροσκοπείου Σκίνακα» ταξιδεύει ως την Αθήνα και το Ίδρυμα Ευγενίδου, όπου και εγκαινιάζεται σήμερα, Δευτέρα 19 Οκτωβρίου, στις 7 το απόγευμα.
Η έκθεση - η οποία διοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και το Ίδρυμα Ευγενίδου -, πραγματοποιείται στο πλαίσιο εορτασμού του Διεθνούς Έτους Φωτός 2015 και θα διαρκέσει από τις 19 Οκτωβρίου έως τις 3 Ιανουαρίου 2016. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή έκθεση που προτείνει μια θαυμαστή περιπλάνηση ανάμεσα στα Άστρα, τα ωραιότερα Αέρια Νεφελώματα, κοντινούς και μακρινούς Γαλαξίες μέχρι και τις εσχατιές του Σύμπαντος.
Ο NGC 1300 είναι ένας ραβδωτός σπειροειδής γαλαξίας σε απόσταση 61 εκατομμυρίων ετών φωτός στον αστερισμό του Ηριδανού.
Αξίζει να τονιστεί ότι πολλές από τις εκτιθέμενες φωτογραφίες είναι από τις ωραιότερες και λεπτομερέστερες που έχουν, μέχρι σήμερα, διεθνώς δει το φως της δημοσιότητας. Κάθε φωτογραφία συνοδεύεται από περιγραφή στην ελληνική και αγγλική γλώσσα των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του απεικονιζόμενου αστρονομικού αντικειμένου. Την ημέρα των εγκαινίων - Δευτέρα 19 Οκτωβρίου, σχετικά με την έκθεση θα μιλήσουν στο κοινό, ο Ιωάννης Παπαμαστοράκης, Ομότιμος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, καθώς και ο Διονύσης Σιμόπουλος, επίτιμος διευθυντής στο Νέο Ψηφιακό Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου. Σημειώνεται ότι η είσοδος είναι ελεύθερη, ότι έχει προβλεφθεί διερμηνεία στην ελληνική νοηματική γλώσσα, οι χώροι είναι προσβάσιμοι και φιλικοί σε άτομα με κινητική αναπηρία, ενώ οι σκύλοι - οδηγοί τυφλών είναι ευπρόσδεκτοι.
Στη φωτογραφία αυτή φαίνεται μικρό τμήμα ενός πολύ εκτεταμένου καταλοίπου σουπερνόβα που ονομάζεται Νεφέλωμα του Βέλου (ή Βρόγχος του Κύκνου) και απλώνεται σε έκταση με διάμετρο 6 φορές τη φαινόμενη διάμετρο της Πανσελήνου.
Αστεροσκοπείο Σκίνακα
Όλες οι αστροφωτογραφίες ελήφθησαν στο αστεροσκοπείο Σκίνακα το οποίο βρίσκεται στον Ψηλορείτη, σε υψόμετρο 1750 μέτρων. Ιδρύθηκε στο πλαίσιο συνεργασίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, του ΙΤΕ και του Max-Planck Institute for Extraterrestrial Physics της Γερμανίας. Βρισκόμενο στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, λόγω της υψηλής ορογραφίας, με ελεύθερο ορίζοντα προς τα βορειοδυτικά από όπου πνέουν οι κύριοι άνεμοι και του γεγονότος ότι η Κρήτη περιβάλλεται από θάλασσα που αποσβένει οποιεσδήποτε τυχόν ατμοσφαιρικές αναταράξεις και ευνοεί τη δημιουργία ζώνης θερμοκρασιακής αναστροφής κάτω από το υψόμετρο του Σκίνακα, το αστεροσκοπείο διαθέτει εξαιρετικές συνθήκες παρατήρησης.
Ιδιαίτερα, η μεγάλης σημασίας για υψηλού επιπέδου αστρονομικές παρατηρήσεις ευκρίνεια της ατμόσφαιρας («Αστρονομικό Seeing») πάνω από τον Σκίνακα, είναι συγκρίσιμη με αυτή των μεγαλύτερων αστεροσκοπείων στον κόσμο.
Στο πολύχρωμο αυτό ουράνιο τοπίο εμφανίζεται ένα ζεύγος παράξενων γαλαξιών που συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο «Άτλας Ιδιόμορφων Γαλαξιών» που συνέταξε ο αστρονόμος H. Arp, με αρίθμηση 227. Τοποθετείται στον αστερισμό των Ιχθύων.
Το κύριο τηλεσκόπιο έχει διάμετρο 1,3 μέτρων και είναι τύπου Ritchey Cretien, ενώ ο εξοπλισμός του με αστρονομικά όργανα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της τεχνολογίας.
Τεχνικά στοιχεία σχετικά με την λήψη των φωτογραφιών
Για τη λήψη των φωτογραφιών χρησιμοποιήθηκαν, ανάλογα με την έκταση που το αστρονομικό αντικείμενο καταλαμβάνει στον ουρανό, τρία τηλεσκόπια με διάμετρο 30 εκ.(για πολύ εκτεταμένα), 60 εκ. (για ενδιάμεσου γωνιακού μεγέθους) και 1,3 μέτρων (κυρίως για μικρού γωνιακού μεγέθους) αντικείμενα, όπως επίσης και υψηλής ευαισθησίας ηλεκτρονικές ψηφιακές CCD κάμερες.
Το σφαιρωτό σμήνος Μ13. Κατέχει δεσπόζουσα θέση στον αστερισμό του Ηρακλή, είναι ένα από τα εντυπωσιακότερα σφαιρωτά σμήνη του βόρειου ημισφαιρίου και περιλαμβάνει 100.000 και πλέον άστρα.
Για κάθε φωτογραφία χρησιμοποιήθηκαν κατά κανόνα 3 φίλτρα. Η φωτογραφία που ελήφθη μέσω κάθε φίλτρου ήταν μονόχρωμη. Στη συνέχεια έγινε σύνθεση των τριών μονόχρωμων φωτογραφιών, λαμβάνοντας υπόψη την διαφορετική ευαισθησία του ματιού στα χρώματα, έτσι ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή πιστή χρωματική απεικόνιση των ουράνιων αντικειμένων (ώστε να φαίνονται όπως θα τα βλέπαμε αν διαθέταμε υπερφυσική όραση).
Σε περιπτώσεις νεφελωμάτων εκπομπής (σε αντίθεση με την προηγούμενη περίπτωση όπου κάθε φίλτρο ήταν ευρείας διέλευσης, δηλ. άφηνε να περάσει π.χ. όλο το κόκκινο ή το μπλε φως), συχνά προτιμήθηκε η χρήση στενών φίλτρων που άφηναν να περάσει μόνο το φως που εκπέμπουν ιόντα ενός και μόνο στοιχείου (π.χ. ιονισμένου υδρογόνου, αζώτου, οξυγόνου κ.λ.π). Φωτογραφίες που δημιουργήθηκαν μέσω αυτής της σύνθεσης απεικονίζουν πλέον τη μορφή του νεφελώματος με χρώματα που αντιστοιχούν στα συστατικά του χημικά στοιχεία. Ο σχηματισμός αυτός, που μοιάζει με φτερωτό πλάσμα κάποιου παραμυθιού να ορθώνεται σε βάση αγάλματος, είναι στην πραγματικότητα ένας πύργος ψυχρού αερίου και σκόνης που ορθώνεται στην κεντρική περιοχή του «αστρικού μαιευτηρίου».
Πληροφορίες
Ίδρυμα Ευγενίδου, λεωφ. Συγγρού 387, 175 64 Π. Φάληρο (είσοδος από οδό Πεντέλης 11).
Διάρκεια Έκθεσης: 19 Οκτωβρίου έως 3 Ιανουαρίου 2016. Είσοδος Ελεύθερη. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα και Τρίτη ώρες: 09:00-15:00, Τετάρτη έως Κυριακή ώρες 09:00-20:00, (εξαιρούνται οι επίσημες αργίες).
naftemporiki.gr
