«Τίποτα δεν αγνόησα στα τραγούδια μου. Η φαντασία μου φτερούγισε παντού» έλεγε ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο σπουδαίος μας συνθέτης που ταξίδεψε παντού το ελληνικό λαϊκό τραγούδι και συνεχίζει να το κάνει, στέλνοντας με τον μαγικό τρόπο της μουσικής μαθήματα ανθρωπιάς, κατανόησης και αγάπης για τη ζωή και τον άνθρωπο.
Γιορτάζοντας τα εκατό χρόνια από τη γέννηση τού σημαντικότερου από τους δημιουργούς της ελληνικής λαϊκής μουσικής και τραγουδιού του 20ου αιώνα, του Βασίλη Τσιτσάνη (1915 - 1984), η αίθουσα τέχνης Ιανός πραγματοποιεί προς τιμήν του ένα εικαστικό αφιέρωμα, που περιλαμβάνει την ομαδική έκθεση «Όταν συμβεί στα πέριξ...» και την εγκατάσταση «Το τσακμάκι του Τσιτσάνη».
Σε καλλιτεχνική διεύθυνση της Μικρής Άρκτου και επιμέλεια της Ίριδος Κρητικού και του Γιώργου - Ίκαρου Μπαμπασάκη, η έκθεση εγκαινιάζεται το Σάββατο 4 Απριλίου, στις 12 το μεσημέρι, και θα διαρκέσει έως τις 2 Μαΐου. Κατά τη διάρκεια της, θα πραγματοποιηθούν, σε όλους τους χώρους του Ιανού, παράλληλες δραστηριότητες αντίστοιχης θεματικής (μουσικές βραδιές, διαλέξεις κ.ά.). Κατόπιν, η έκθεση θα μεταφερθεί στη Θεσσαλονίκη και στα Τρίκαλα, τόπο διαμονής και καταγωγής του καλλιτέχνη αντίστοιχα.
Έργο της Γεωργίας Μπλιάτσου.
Με επιθυμία μνημόνευσης και αγάπη
Στην ομαδική έκθεση «Όταν συμβεί στα πέριξ...», τοπία της ζωής και της έμπνευσης του Βασίλη Τσιτσάνη, οικογενειακές και οικείες φιγούρες που τον σημάδεψαν, μικροαντικείμενα που τον θυμίζουν, απόπειρες προσωπογραφίας - πορτρέτου του ιδίου, έμπνευση από ένα συγκεκριμένο τραγούδι ή εικονογράφηση συγκεκριμένων στίχων που επελέγησαν από τους καλλιτέχνες, προτείνουν ένα σύνθετο πλέγμα εικόνων, οι οποίες σκιαγραφούν τον συνθέτη με επιθυμία μνημόνευσης και αγάπη, με τρυφερό χιούμορ και, πάνω από όλα, με σεβασμό.
Συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Σπύρος Αγγελόπουλος, Μαίρη Γαλάνη - Κρητικού, Γιάννης Δέδες, Μηνάς Καμπιτάκης, Κώστας Λάβδας, Μιχάλης Μαδένης, Νεκτάριος Μαμάης, Τίμος Μπατινάκης, Χαρίτων Μπεκιάρης, Γεωργία Μπλιάτσου, Γεύσω Παπαδάκη, Βασίλης Σούλης, Μαρίνα Στελλάτου, Κατερίνα Τσεμπελή, Πάβλος Χαμπίδης και Αθηνά Χατζή.
Η εικαστική εγκατάσταση «Το τσακμάκι του Τσιτσάνη» αποτελεί ένα τρίπτυχο, το οποίο συνθέτουν τα έργα: «Τα σήμαντρα» του Δημήτρη Λάμπρου, «Δέκα και μία λαϊκές ζωγραφιές» της Ελεάννας Μαρτίνου και «Αργοσβήνεις μόνη» της Μαργαρίτας Πέτροβα.
Έργο του Δημήτρη Λάμπρου.
Μεγαλοφυής, καινοτόμος και διαχρονικός
Ο Βασίλης Τσιτσάνης ήταν ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες λαϊκούς συνθέτες, στιχουργούς και τραγουδιστές του 20ού αιώνα και μία από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες του ρεμπέτικου και του λαϊκού τραγουδιού. Γεννημένος στα Τρίκαλα, στις 18 Ιανουαρίου 1915, από Ηπειρώτες γονείς, από μικρή ηλικία έδειξε ενδιαφέρον για τη μουσική και έμαθε μπουζούκι, μαντολίνο και βιολί. Το 1936, επισκέφθηκε την Αθήνα, με κύριο σκοπό του να σπουδάσει Νομική, αλλά γρήγορα τον κέρδισε η μουσική.
Οι πρώτες του επιρροές ήταν τα τραγούδια του Βαγγέλη Παπάζογλου και του Μάρκου Βαμβακάρη. Καθοριστική ήταν η γνωριμία του με τον σπουδαίο - αλλά αδικημένο από την Ιστορία - τραγουδιστή Δημήτρη Περδικόπουλο, ο οποίος τον πήγε στην Odeon, όπου ηχογράφησε τα πρώτα του τραγούδια.
Την περίοδο 1937 - 1940 έγραψε καταπληκτικά τραγούδια, τα οποία ηχογράφησε με τις φωνές του Δημήτρη Περδικόπουλου και των άλλων σπουδαίων τραγουδιστών εκείνης της εποχής: Στράτου Παγιουμτζή, Μάρκου Βαμβακάρη, Στελλάκη Περπινιάδη, με τους οποίους, σε πολλές ηχογραφήσεις, συμμετείχε σαν δεύτερη φωνή. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, έμεινε στη Θεσσαλονίκη, όπου, για ένα μεγάλο διάστημα, είχε δικό του μαγαζί, το «Ουζερί ο Τσιτσάνης», το οποίο έγινε διάσημο. Εκεί, έγραψε μερικά από τα καλύτερα τραγούδια του, τα οποία ηχογραφήθηκαν μετά τη λήξη του πολέμου.
Το 1946, εγκαταστάθηκε ξανά στην Αθήνα και άρχισε να ηχογραφεί. Δίπλα του, έγιναν ευρέως γνωστοί τραγουδιστές, όπως οι Σωτηρία Μπέλλου, Ιωάννα Γεωργακοπούλου, Μαρίκα Νίνου και Πρόδρομος Τσαουσάκης. Τα επόμενα χρόνια, γνώρισε ευρύτατη αποδοχή. Ειδικά, μετά την πτώση της Χούντας, είχε ξεκινήσει και συναυλίες σε στάδια και ανοιχτά θέατρα και χώρους, κάτι που συνέβαινε πρώτη φορά για λαϊκά τραγούδια.
Πολυγραφότατος, μεγαλοφυής, καινοτόμος, με πλούσια φαντασία και έργο σπάνιας ποιότητας, μαστοριάς και καλαισθησίας, ο Βασίλης Τσιτσάνης έγινε ο συνθέτης, που, χωρίς αυτόν, η εικόνα της ελληνικής μουσικής θα ήταν περιορισμένη και διαφορετική. Πέθανε την ημέρα των γενεθλίων του, στις 18 Ιανουαρίου, από καρκίνο, στο Λονδίνο, και κηδεύτηκε στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών. Εκατό χρόνια από τη γέννησή του, ζει για πάντα μέσα από τα τραγούδια του και εξακολουθεί να συναρπάζει και να συγκινεί ακόμη και πολύ νέους ανθρώπους, παραμένοντας διαχρονικός και επίκαιρος, όπως μόνο οι μεγάλοι της τέχνης.
Πληροφορίες
Αίθουσα τέχνης Ιανός: Σταδίου 24 - Αθήνα, τηλ.: 210 3217917. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή: 9:00 - 21:00, Σάββατο: 9:00 - 20:00. naftemporiki.gr
