«Η ζωγραφική είναι η τέλεια τέχνη. Βεβαιώνει τη δόξα του κόσμου πιο φανερά και περίλαμπρα και συνοψίζει όλες τις άλλες τέχνες». Αυτή ήταν η πεποίθηση του μεγαλύτερου δασκάλου και του σημαντικότερου έλληνα ζωγράφου του 20ού αιώνα, του Κωνσταντίνου Παρθένη (1878 - 1967).
Ο καλλιτέχνης, που κατάφερε να παντρέψει τη μορφολογική αντίληψη της μοντέρνας αισθητικής με τη νεοελληνική αντίληψη της ζωγραφικής, ζωντανεύει μέσα από το έργο του, που παρουσιάζεται στην έκθεση «Κωνσταντίνος Παρθένης: Τέχνη και Πνεύμα», η οποία θα εγκαινιαστεί από τον υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων, κ. Κωνσταντίνο Αρβανιτόπουλο, στο Ίδρυμα Β. & Μ. Θεοχαράκη, την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου, στις 8 το βράδυ.
Τα αγαθά της συγκοινωνίας, 1920 - 1925, Λάδι και μολύβι σε καμβά, 34,8 x 69,3 εκ., Κληροδοσία αντί Φόρου Κληρονομίας Νικολάου Παρθένη, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
Σε επιμέλεια του Νίκου Ζία, στην έκθεση, παρουσιάζονται πορτρέτα, θρησκευτικά, ηθογραφικά, αλληγορικά θέματα, νεκρές φύσεις και τοπία, πολύτιμα έργα της εξελικτικής πορείας του κορυφαίου δημιουργού, από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης - Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου, της Εθνικής Τράπεζας, της Τράπεζας της Ελλάδος, της Δημοτικής Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων, του Υπουργείου Εξωτερικών, της Βουλής των Ελλήνων, του Ιερού Ναού Αγίου Αλεξάνδρου Παλαιού Φαλήρου και πολλών άλλων ιδιωτικών συλλογών.
Η έκθεση, που πλαισιώνεται από ποικίλα εκπαιδευτικά προγράμματα, συνοδεύεται από τον πολυσέλιδο κατάλογο «Κωνσταντίνος Παρθένης: Τέχνη και Πνεύμα», με κείμενα των Μαρίνας Λαμπράκη Πλάκα, Νίκου Ζία και Σπύρου Μοσχονά.
Ο Ευαγγελισμός, 1910 – 1911, Λάδι και στοιχεία φύλλου χρυσού σε καμβά επικολλημένο σε ξύλο, η ιδιόχειρη αφιέρωση με μελάνι, 43,2 x 41,8 εκ., Κληροδότημα Αριστοβούλης Β. Λοπρέστη, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
Εθελοντικά αυτοεξόριστος και ανένταχτος
Η Καθηγήτρια της ιστορίας της τέχνης και διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, κα Μαρίνα Λαμπράκη - Πλάκα, σημειώνει μεταξύ άλλων: «Έλληνας της διασποράς, κοσμοπολίτης εκ καταγωγής και παιδείας, ο Κωνσταντίνος Παρθένης εμφανίστηκε και έλαμψε ως διάττων στο στερέωμα της επαρχιακής ακόμη ελληνικής καλλιτεχνικής σκηνής, στην ανατολή του 20ού αιώνα. Γεννημένος στην πολυπολιτισμική Αλεξάνδρεια από μητέρα Ιταλίδα και πατέρα Έλληνα, πολύγλωσσος, με κοσμοπολιτική και βαθειά ελληνική παιδεία, με μουσικές γνώσεις, ο Παρθένης θα ολοκληρώσει την προσωπικότητά του με καλλιτεχνικές σπουδές, που συνάδουν απόλυτα με αυτή την καταγωγή: Ρώμη, Βιέννη, Παρίσι, τρία καλλιτεχνικά κέντρα, με διαφορετικούς προσανατολισμούς και άλλη θερμοκρασία στην πνευματική τους ζωή, θα προσθέσουν τις πολύχρωμες ψηφίδες τους, συχνά αντιφατικές, στις κοσμοπολιτικές καταβολές της παιδείας του. Τα στοιχεία αυτά είναι καθοριστικά ερμηνευτικά εφόδια για τον ιστορικό, που θα επιχειρήσει να φωτίσει την αινιγματική, μοναχική και πολύτροπη προσωπικότητα του Παρθένη…
Θέατρο Ηρώδου Αττικού, 1930 - 1938, Λάδι σε καμβά, 47,3 x 70,3 εκ., Δωρεά Σοφίας Παρθένη, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
Το καταλυτικό στοιχείο της τελικής αλχημικής κράσης, που συναιρεί και συγχωνεύει τον ιδιότυπο εκλεκτισμό του αλεξανδρινού καλλιτέχνη και που συνιστά, εν τέλει, την πεμπτουσία του ύφους του, είναι μια ιδανική άνω πατρίδα του μύθου, της ιστορίας και της τέχνης, όπως την θεάται ένας μορφωμένος Έλληνας της διασποράς από προοπτική απόσταση. Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο, που είδε και μετουσίωσε στην ποίησή του ο Καβάφης την ιστορία και τον μύθο μιας φιλτάτης ιδεατής και διαχρονικής Ελλάδας με νοσταλγία, από μακριά. Γιατί, στην πραγματικότητα, ο Παρθένης παρέμεινε για πάντα εθελοντικά αυτοεξόριστος και ανένταχτος, πολίτης της δικής του ουτοπικής Ελλάδας».
Μάχη του Ηρακλή με τις Αμαζόνες, 1921 - 1927, Λάδι σε καμβά, 116 x 130,6 εκ., Δωρεά Σοφίας Παρθένη, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
Ξεναγήσεις
Ξεναγήσεις για το κοινό διοργανώνονται κάθε Τρίτη και Πέμπτη στις 13.00, ενώ για συλλόγους πραγματοποιούνται κατόπιν ραντεβού (πληροφορίες: 210 3611206 - εσωτερικό: 1042). 5 Απριλίου, 18:00 - 21:00: Βιωματική ξενάγηση για ενήλικες. Κόστος μεμονωμένης συνάντησης: 20 ευρώ.
Petite église de Céphalonie, Το μικρό εκκλησάκι της Κεφαλονιάς, 1920 - 1927, Λάδι και μολύβι σε μουσαμά, 115,2 x 130,6 εκ., Κληροδοσία αντί Φόρου Κληρονομίας Νικολάου Παρθένη, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
Εκπαιδευτικά προγράμματα
16 Μαρτίου, 12:00 - 13:30: «Εικαστικές δραστηριότητες και κατασκευές με αφορμή μία έκθεση». 30 Μαρτίου, 12:00 - 13:00: «Παίζω με τις τέχνες με αφορμή μία έκθεση». 4, 11 και 25 Απριλίου και 9, 16 και 23 Μαΐου, 18:00 - 21:00: «Ο μαθητής και ο δάσκαλος: Παρθένης, Παπαλουκάς, Θεοχαράκης». Κόστος μεμονωμένης συνάντησης: 20 ευρώ.12 Απριλίου, από τις 18:00 (απόγευμα Σαββάτου) έως τις 10:00 (πρωί Κυριακής): «Μια νύχτα στο Μουσείο» (Museum Sleepover). Για παιδιά 8 - 12 ετών και γονείς. Κόστος συμμετοχής: 80 ευρώ.
Ευαγγελισμός, 1918 - 1919, Λάδι και φύλλα χρυσού σε καμβά, 60 x 40,3 εκ., Δωρεά Μπέρτας Αθανασίου Ζωγράφου, Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.
13 Απριλίου, 11:00 - 13:00 (για παιδιά 12 - 17 ετών, περιλαμβάνεται και μία ξενάγηση στην έκθεση) και 16 Μαρτίου, 17:00 - 19:00 (για ενήλικες - περιλαμβάνει μία ξενάγηση στην έκθεση): «Πώς να γίνετε καλός ομιλητής; Η τέχνη της αγχιμαχίας (debate)». Κόστος συμμετοχής: 15 ευρώ. 10 Μαΐου: 19:00 - 20:30 (για παιδιά από 5 ετών και γονείς) και 20:30 - 22:00 (για ενήλικες): «Ιστορίες με χρώματα αρμονικά». Κόστος συμμετοχής: 10 ευρώ.
Κατά τη διάρκεια του κάθε προγράμματος, οι γονείς μπορούν να παρακολουθήσουν μία ξενάγηση στην έκθεση. Μετά το πρόγραμμα, γονείς και παιδιά μπορούν να επισκεφτούν μαζί την έκθεση και να ανταλλάξουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες που απέκτησαν. Κόστος μεμονωμένης συνάντησης: 15 ευρώ (1 παιδί + 1 συνοδός). Πληροφορίες
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη: Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν 1 - Αθήνα, τηλ.: 210 3611206. Διάρκεια έκθεσης: 26 Φεβρουαρίου έως 1 Ιουνίου. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 10:00 - 18:00, Πέμπτη: 10:00 - 20:00.
naftemporiki.gr
