Η γιγάντια μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας φαίνεται ότι είναι ένα κοιμώμενο ηφαίστειο καθώς νέα στοιχεία δείχνουν πως εξερράγη πριν από περίπου δύο εκατομμύρια χρόνια.
Μέχρι σήμερα υπήρχε έντονη υποψία πως η υπερμαζική μαύρη τρύπα είχε εκραγεί στο παρελθόν, όμως είναι η πρώτη φορά που οι επιστήμονες μπόρεσαν να χρονολογήσουν το συμβάν. Εκείνη την εποχή μάλιστα υπολογίζουν πως η μαύρη τρύπα είχε 100 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη ισχύ απ’ ότι σήμερα.
Τα αποδεικτικά στοιχεία έρχονται από το Ρεύμα του Μαγγελάνου, μια τεράστια περιοχή από αέρια, κυρίως υδρογόνο που περιβάλλει το Γαλαξία και σχετίζεται με το Μικρό και Μεγάλο Νεφέλωμα του Μαγγελάνου, δυο μικρούς γαλαξίες που περιφέρονται γύρω από το δικό μας.
«Για είκοσι χρόνια βλέπαμε μία περίεργη λάμψη από το Ρεύμα του Μαγγελάνου» εξηγεί ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Σίδνεϋ Joss Bland-Hawthorn, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης. «Δεν καταλαβαίναμε το λόγο που την προκαλούσε. Και μετά συνειδητοποιήσαμε πως ίσως είναι το σημάδι, το απολίθωμα μια τεράστιας έκκλησης ενέργειας από το κέντρο του Γαλαξία».
Τα σωματίδια υδρογόνου, όταν βομβαρδιστούν από ισχυρή ακτινοβολία μπορούν να χωριστούν σε πρωτόνια και ηλεκτρόνια. Όταν αυτά τα σωματίδια ξαναενωθούν σχηματίζοντας και πάλι άτομα υδρογόνου εκπέμπουν ακτινοβολία στο χαραχτηριστικό μήκος κύματος ακτινοβολίας του υδρογόνου. H πιο ενεργή περιοχή ακτινοβολίας του Ρεύματος βρίσκεται κοντά στο κέντρο του Γαλαξία. Επίσης, η ακτινοβολία από τα άστρα δεν αρκεί: για να δημιουργηθούν τα φαινόμενα αυτά χρειάζεται κάτι με μεγαλύτερη ενέργεια.
Η γεωμετρία, η ποσότητα της ενέργειας και οι χρόνοι και οι αποστάσεις της περιοχής Sagittarius A* με το Ρεύμα του Μαγγελάνου, συναινούν πως έγινε μια έκρηξη τεραστίων διαστάσεων πριν από περίπου δύο εκατομμύρια χρόνια.
H ύπαρξη της υπερμαζικής μαύρης τρύπας στο κέντρο του Γαλαξία είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες. Περιστοιχίζεται από ένα πλήθος άστρα-δορυφόρους, η κατανομή και οι διαδρομές των οποίων βοήθησαν τους επιστήμονες να προσδιορίσουν τη μάζα της, η οποία είναι ίση με τέσσερα εκατομμύρια δικούς μας Ήλιους. Η περιοχή γύρω από αυτή, με το όνομα Sagittarius A* είναι έντονη πηγή ραδιοκυμάτων, υπέρυθρης ακτινοβολίας αλλά και ακτίνων χ και γ.
Η έκκληση ακτινοβολίας αυξάνεται όποτε άστρα ή συγκεντρώσεις αερίων πέφτουν προς τη μαύρη τρύπα. Σε ένα χρόνο από σήμερα μάλιστα, οι επιστήμονες υπολογίζουν πως το νέφος αερίων G2 θα πέσει εντός της μαύρης τρύπας, και παρόλο που είναι μικρό πρόκειται να προκαλέσει πολλά «πυροτεχνήματα».
Η έρευνα δημοσιεύεται στο περιοδικό the Astrophysical Journal.
