Περισσότερα από 80 πολύτιμα έργα, που αποκαλύπτουν σημαντικές πτυχές της νεοελληνικής τέχνης, παρουσιάζονται στην έκθεση «Νεοελληνική Τέχνη: Θησαυροί από την Πινακοθήκη Ε. Αβέρωφ», την οποία θα εγκαινιάσει ο Πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη σήμερα, Πέμπτη 20 Ιουνίου, στις 8 το βράδυ.
Ένα μέσο εθνικής μυσταγωγίας και αυτογνωσίας
Όπως επισημαίνει ο επιμελητής της έκθεσης, Τάκης Μαυρωτάς: «Η συλλογή Ε. Αβέρωφ αποκαλύπτει με τον πιο άμεσο τρόπο το βλέμμα και την εμμονή του ιδρυτή της, την προσήλωσή του στις αισθητικές αξίες της υψηλής τέχνης και στην έκφραση της νοηματικής τους υπόστασης. Ο πολυπρόσωπος χαρακτήρας της, πέρα από την καθαρή ζωγραφική έκφραση του κάθε δημιουργού και την προσωπική του μυθολογία, αποκαλύπτει τη βαθιά του πίστη προς καθετί ελληνικό. Έτσι, καταγράφεται με μοναδικό τρόπο το αληθινό και το ωραίο.
Εγγονόπουλος Νίκος (1910-1985) Ο προπάππος Περραίβος κρατώντας στο χέρι του την κεφαλή του Ρίγα Φεραίου Λάδι σε μουσαμά, 1956, 55 x 46 εκ.
Η έκθεση συμπληρώνει με τον πιο εμφατικό τρόπο τη φυσιογνωμία της νεοελληνικής τέχνης, τονίζοντας παράλληλα, μέσα από τις διαφορετικές αισθητικές της διατυπώσεις, μια εμμονή προς την ιστορία του τόπου μας και την αξεπέραστη ομορφιά της ελληνικής φύσης. Ο Αβέρωφ κατάφερε με άκρα ενάργεια να πλησιάσει - μέσα από τα έργα που συνέλεγε - τη δική του Ελλάδα, με τις ιστορικές μορφές, τα οικουμενικά μνημεία, τα μεγάλα γεγονότα, τα μαγευτικά τοπία, αλλά και με τις μικρές χαρές και τα πάθη των ανθρώπων της.
Έτσι, όλα αυτά τα έργα ζωγραφικής και γλυπτικής, με τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο, σήμερα γίνονται ένα μέσο εθνικής μυσταγωγίας και αυτογνωσίας».
Τα έργα
Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα της συλλογής Ε. Αβέρωφ από την ομώνυμη Πινακοθήκη στο Μέτσοβο, που φανερώνουν τον πλούτο των διαφορετικών υψηλών ζωγραφικών κατακτήσεων των ελλήνων καλλιτεχνών, όπως τα: «Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδος από τον Κανάρη» του Ν. Λύτρα, «Προσωπογραφία Βασιλίσσης Σοφίας» και «Προσωπογραφία Παύλου Μελά» του Γ. Ιακωβίδη, «Μάγκας που τρώει καρπούζι» του Π. Πανταζή, «Ακρόπολη» του Ν. Χειμωνά, «Προσωπογραφία Γεωργίου Μ. Αβέρωφ» του Κ. Παρθένη, «Το σπίτι που ονειρεύεται» του Μ. Οικονόμου, «Ερωτικό» του Γ. Μόραλη, «Ο προπάππος Περραίβος κρατώντας στο χέρι του την κεφαλή του Ρήγα Φεραίου» του Ν. Εγγονόπουλου, «Αναπαυόμενος άνδρας» του Ν. Χατζηκυριάκου - Γκίκα, «Ξερά λουλούδια στο παράθυρο» του Π. Τέτση, «Αναφορά στο έργο του Π. Πανταζή ''Κεφάλι άνδρα''» του Μ. Θεοφυλακτόπουλου, «Πορτρέτο Τατιάνας Α.» του Γ. Ρόρρη και άλλα.
Άνθρωπος του πνεύματος και της δράσης
Γεννημένος το 1908, στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας, ο Ευάγγελος Αβέρωφ – Τοσίτσας ήταν γόνος παλιάς και ιστορικής οικογένειας, μικρανεψιός του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ, και ανατράφηκε με την παράδοση της βλάχικης καταγωγής του, διατηρώντας πάντα στενούς δεσμούς με τη γη, τη φύση και την ιδέα της Ελλάδας.
Πανταζής Περικλής (1849-1884) Μάγκας που τρώει καρπούζι Λάδι σε μουσαμά, 1881, 155 x 95 εκ.
Άνθρωπος του πνεύματος και της δράσης, πολιτικός και συγγραφέας, φιλότεχνος και οραματιστής, υπήρξε μια σημαντική φυσιογνωμία στη δημόσια ζωή της σύγχρονης Ελλάδας. Δικηγόρος και οικονομολόγος στο επάγγελμα, ασχολήθηκε από νωρίς με τα κοινά και, επί μισό αιώνα σχεδόν, διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική ζωή του τόπου μας. Αγωνίστηκε με νόμιμα και παράνομα μέσα για την πτώση της στρατιωτικής δικτατορίας και φυλακίστηκε για τη δράση του. Έγραψε μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και ιστορικές αναλύσεις και τα έργα του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες.
Ευτύχισε, δύο χρόνια πριν το θάνατό του, να εγκαινιαστεί η ομώνυμη πινακοθήκη, στις 27 Αυγούστου του 1988, στο Μέτσοβο, δηλώνοντας: «κτίστηκε πάνω στο σαμαράδικο του προγόνου μου, Μιχάλη Αυγέρου. Η προσπάθεια αυτή έχει έναν ιδεαλισμό, διότι μιλάει για συνέχεια, για δέσιμο με το αίμα και τις ρίζες, για ιδέες αγάπης και πίστης. Και οι ιδέες, οι σκέψεις, οι ψυχές, τα άυλα αυτά είναι η δύναμη της ζωής».
Πληροφορίες
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη: Βασιλίσσης Σοφίας 9 και Μέρλιν 1 - Αθήνα, τηλ.: 210 3611206. Διάρκεια έκθεσης: 20 Ιουνίου έως 20 Σεπτεμβρίου. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 6 ευρώ, μειωμένο: 3 ευρώ. Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τρίτη, Τετάρτη, Σάββατο, Κυριακή: 10:00 - 18:00, Πέμπτη, Παρασκευή: 10:00 - 20:00 (Ιούνιο - Αύγουστο: 10:00 - 18:00).
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
