Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν ερευνητές του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο PNAS, σχετικά με τον όγκο προσωπικών πληροφοριών που μπορεί να προκύψει από τα «like» στο Facebook.
Σύμφωνα με την μελέτη, η «αθώα» κατά τα άλλα online χειρονομία επιδοκιμασίας μπορεί να αποκαλύψει σεξουαλικό προσανατολισμό, πολιτικές πεποιθήσεις και ακόμη και πραγματικά «ευαίσθητες» πληροφορίες, τις οποίες οι χρήστες του Facebook δεν θα αποκάλυπταν υπό κανονικές συνθήκες.
Στην έρευνα συμμετείχαν 58.000 εθελοντές από τις ΗΠΑ, οι οποίοι, πέρα από τα «like» και τα δημογραφικά τους χαρακτηριστικά, υποβλήθηκαν και σε ψυχομετρικά τεστ, με σκοπό την εξακρίβωση στοιχείων της προσωπικότητάς τους. Στη συνέχεια, τα likes τροφοδοτήθηκαν σε ειδικούς αλγορίθμους, όπου και έγινε παραλληλισμός με τα δεδομένα που είχαν προκύψει από τα εν λόγω τεστ.
Τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτικά, καθώς οι αλγόριθμοι έδωσαν ακριβή στοιχεία στο 88% των περιπτώσεων όσον αφορά τον σεξουαλικό προσανατολισμό των ανδρών, στο 95% στη διάκριση Αφροαμερικανών από Καυκάσιους-Αμερικανούς και στο 85% στη διάκριση μεταξύ Ρεπουμπλικανού και Δημοκρατικού.
Επίσης, οι αλγόριθμοι μπόρεσαν να ξεχωρίσουν με επιτυχία χριστιανούς από μουσουλμάνους στο 82% των περιπτώσεων. Όσον αφορά τα συναισθηματικά (σε σχέση ή όχι) και την χρήση ουσιών, οι προβλέψεις έγιναν με ακρίβεια μεταξύ 65% και 73%.
Οι αλγόριθμοι έκαναν υπολογισμούς βάσει των μεγάλων αριθμών των likes σε δημοσιεύσεις σχετικά με μουσική και τηλεοπτικές σειρές για να δημιουργήσουν προφίλ, κάποιες φορές εξάγοντας «παράξενα» συμπεράσματα, όπως το ότι πολλοί από αυτούς που δήλωσαν πως τους άρεσε η ταινία «The Dark Knight» είχαν λιγότερους φίλους στο Facebook.
Επίσης, σύμφωνα με την έρευνα, τα likes μπορούν να υποδείξουν εάν οι γονείς κάποιου είχαν χωρίσει πριν τα 21 του (ακρίβεια 60%), μέσω σχολίων πάνω σε σχέσεις. Ακόμη, κάποια likes μπορούν να υποδείξουν υψηλά ή χαμηλότερα επίπεδα νοημοσύνης, νευρωτικές, αυθόρμητες ή ανταγωνιστικές προσωπικότητες.
Κατά τους συντελεστές, τα αποτελέσματα της έρευνας αποτελούν λόγο σοβαρών ανησυχιών για τους χρήστες, καθώς δείχνουν πως η απειλή για τα προσωπικά δεδομένα υφίσταται και είναι και πολύ σοβαρή. Πέρα από το ότι τέτοιου είδους δεδομένα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν από διαφημιστές ευρύτατα στο πλαίσιο εκστρατειών «εξατομικευμένης» διαφήμισης, θα μπορούσαν να οδηγήσουν και σε μεθόδους «κατηγοριοποίησης» των ανθρώπων βάσει των στοιχείων που οι ίδιοι ανεβάζουν στο διαδίκτυο.
Ωστόσο, επισημαίνεται πως είναι μάταιο να προσπαθεί κανείς να εξάγει συμπεράσματα βάσει μεμονωμένων likes. Τα προφίλ των ανθρώπων που συμμετείχαν στην έρευνα είχαν μεταξύ ενός και 500 likes στο κοινωνικό δίκτυο, με το μέσο όρο να βρίσκεται στα 170. Τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν από ένα site ονόματι myPersonality, το οποίο συγκεντρώνει στοιχεία «ακαδημαϊκού» ενδιαφέροντος για τη δημιουργία ψυχαγωγικών κουΐζ.
Οι συντελεστές της έρευνας θεωρούν πως τα αποτελέσματά της είναι τουλάχιστον ανησυχητικά, και πως θα έπρεπε να υπάρξουν αντιδράσεις τόσο από πολιτικούς, όσο και από τα ίδια τα social media, προκειμένου να ξεκινήσει σοβαρά και σε μεγάλη έκταση η συζήτηση περί θέσπισης κανόνων σχετικά με τη λειτουργία των κοινωνικών δικτύων.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να διαπιστώσουν οι ίδιοι τι αποκαλύπτουν τα likes τους για τους ίδιους, εγγραφόμενοι με τα προφίλ τους στο Facebook στη σελίδα YouAreWhatYouLike.com .
