Οι άγριες μέλισσες είναι έως και δύο φορές αποτελεσματικότεροι επικονιαστές σε σχέση με τις «εξημερωμένες», καταδεικνύουν τα αποτελέσματα νέας μελέτης, που άντλησε δεδομένα από εκατοντάδες χωράφια σε 20 χώρες. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η συνεχιζόμενη απώλεια άγριων εντόμων σε αγροτικές περιοχές επηρεάζει αρνητικά τη φυτική παραγωγή.
Διεθνής ομάδα αποτελούμενη από σχεδόν 50 επιστήμονες ανέλυσε δεδομένα από 600 χωράφια και περισσότερες από 40 καλλιέργειες, σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε έκθεσή τους, στην επιθεώρηση Science, αναφέρουν ότι η υπερεκμετάλλευση των εκτάσεων σε συνδυασμό με τις σύγχρονες γεωργικές τεχνικές οδηγούν σε συρρίκνωση σημαντικών επικονιαστών, όπως είναι οι άγριες μέλισσες, οι πεταλούδες ή τα σκαθάρια.
Με τη μείωσή τους, τα ανθοφόρα φυτά δέχονται λιγότερες επισκέψεις από τα έντομα αυτά, με αποτέλεσμα να περιορίζεται και η παραγωγή σημαντικών καλλιεργειών, όπως είναι οι ντομάτες, ο καφές και το πεπόνι. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η χρήση «εξημερωμένων» μελισσών δεν αντισταθμίζει την απώλεια των άγριων.
«Ήταν εκπληκτικό: το αποτέλεσμα ήταν τόσο σταθερό και ξεκάθαρο», λέει ο Λούκας Γκαριμπάλντι από το κρατικό πανεπιστήμιο του Ρίο Νέγκρο, στην Αργεντινή, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Γνωρίζουμε ότι τα άγρια έντομα μειώνονται, οπότε πρέπει να αρχίσουμε να επικεντρωνόμαστε σε αυτά. Χωρίς αλλαγές, η συνεχιζόμενη απώλεια είναι βέβαιο ότι θα πλήξει τις γεωργικές σοδειές παγκοσμίως.»
Η επικονίαση, δηλαδή η γονιμοποίηση των φυτών με τη μεταφορά γύρης μέσω του αέρα και τον εντόμων, είναι απαραίτητη για περίπου τα δύο τρίτα των καλλιεργειών τροφίμων. Ολόκληρες αποικίες μελισσών, ωστόσο, καταρρέουν λόγω ασθενειών, παρασιτοκτόνων και άλλων παραγόντων, γεγονός που προκαλεί έντονη ανησυχία.
«Η παγκόσμια υποβάθμιση των φυσικών υπηρεσιών μπορεί να υπονομεύσει την ικανότητα της γεωργίας να ανταποκριθεί στις ανάγκες του αυξανόμενου ανθρώπινου πληθυσμού», προειδοποιούν οι επιστήμονες. «Χωρίς την άγρια επικονίαση, η απόδοση δεν θα είναι η καλύτερη δυνατή», λέει με τη σειρά του ο Γκαριμπάλντι, τονίζοντας ότι οι καλλιέργειες που χρειάζονται επικονίαση αναπτύσσονται με πολύ βραδύτερους ρυθμούς σε σχέση με αυτές που δεν εξαρτώνται από τους επικονιαστές.