Στις πρώτες 100 ημέρες της προεδρίας του, ο Μπαράκ Ομπάμα δεν έχει να επιδείξει τίποτα ουσιαστικά διαφορετικό στην εξωτερική πολιτική από τον προκάτοχο του, υποστηρίζει, μιλώντας στο naftemporiki.gr, ο λέκτορας αμερικανικής πολιτικής στο UCL και συγγραφέας του βιβλίου «After Bush: The case For Continuity in American Foreign Policy» («Μετά τον Μπους: Τα επιχειρήματα υπέρ της συνέχειας στην εξωτερική πολιτική»), δρ Τίμοθι Λιντς. Ο δρ Λιντς εκτιμά ότι είναι λανθασμένη η στάση του προέδρου απέναντι στο Ιράν, αλλά επισημαίνει ότι αργά ή γρήγορα θα επιστρέψει στη γραμμή του Μπους σε όλα τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Ελπίδα του, να φανεί ένας «πιο ικανός Τζορτζ Μπους».
Συνέντευξη στην Αλίνα Σαράντη
Τι μπορεί να κάνει ένας πρόεδρος στις πρώτες 100 ημέρες της προεδρίας του και τι έχει κάνει ο κ. Ομπάμα;
«Kάθε κυβέρνηση προσπαθεί να θέσει τον τόνο στις πρώτες 100 ημέρες. Αυτή τη φορά ήταν αρκετά σημαντικές, καθώς οι προσδοκίες ήταν τόσο υψηλές και κάποιοι περίμεναν ότι θα γίνουν θαύματα. Αν σκεφτεί κανείς πόσο επονείδιστος και μη δημοφιλής ήταν ο Τζορτζ Μπους και πόσο αστρονομικά υψηλή ήταν η δημοτικότητα του Μπαράκ Ομπάμα, θα ήταν πολύ δύσκολο να μας παρουσιάσει κάτι ουσιαστικό στις πρώτες 100 ημέρες. Ωστόσο μας έδωσε σημαντικές πληροφορίες για το πώς θα είναι τα επόμενα χρόνια. Νομίζω ότι ο Μπαράκ Ομπάμα προσπάθησε να κάνει αυτές τις 100 ημέρες να φανούν σαν κάτι κρίσιμο για την Αμερική, κάνοντας παραλληλισμούς με την κυβέρνηση Ρούσβελτ. Θέλει να προβάλει την εικόνα ότι είναι ένας πρόεδρος που αντιμετωπίζει μία οικονομική καταστροφή ανάλογη της Μεγάλης Ύφεσης. Θα ήθελε οι επιδόσεις του να είναι ανάλογες με αυτές του Ρούσβελτ, μιμείται τη ρητορική του, όπως και του Λίνκολν και του Κένεντι. Τώρα, ως προς τα ουσιαστικά του επιτεύγματα, αυτό είναι πιο δύσκολο να το εκτιμήσουμε. Στα συν του θα έβαζα την προθυμία που έχει δείξει να πλησιάσει τον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο. Στα αρνητικά είναι η προσπάθειά του να συνομιλήσει με την Τεχεράνη και να γράψει επιστολές στη Μόσχα. Δεν είμαι σίγουρος ότι αυτό τον κάνει να φαίνεται σαν ένας ισχυρός ηγέτης, όπως πιστεύει εκείνος ότι είναι. Οι αντίπαλοι της Αμερικής μπορεί να το δουν σαν ένδειξη αδυναμίας και αυτό ίσως είναι πρόβλημα. Πρέπει να διαχωρίσουμε την εσωτερική από την εξωτερική πολιτική. Στην εσωτερική πολιτική, η οικονομική κρίση τον έχει ασφαλώς απορροφήσει πολύ. Έχει επιδείξει πολύ μεγαλύτερη τάση να υποκύψει σε πιέσεις υπέρ του προστατευτισμού, παρά να φανεί ως υπέρμαχος της ελεύθερης οικονομίας και της ανοικοδόμησης του αμερικανικού καπιταλισμού. Στην εξωτερική πολιτική είναι πολύ νωρίς, αλλά νομίζω ότι δεν έχει επιδείξει κάτι που να καταδεικνύει ότι θα διαφέρει ουσιαστικά από τον Τζορτζ Μπους. Αυτό που προσπαθεί να κάνει είναι μία πιο αποτελεσματική εξωτερική πολιτική, έναν πιο αποτελεσματικό “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας”, παρά να προσπαθήσει να αλλάξει ριζικά αυτό που είχε προσπαθήσει ο Τζορτζ Μπους».
Θα λέγατε ότι βρίσκεται στο λάθος δρόμο ως προς κάποιο ζήτημα;
«Προσωπικά ναι. Νομίζω πως φαίνεται ότι η προσέγγισή του αναφορικά με την Τεχεράνη δεν είναι η σωστή. Δεν ξέρουμε αν η προσπάθειά του θα αποδώσει, αλλά αυτού του είδους η προσέγγιση δεν έχει λειτουργήσει στο παρελθόν. Όσο πιο καλά τους φέρεσαι, τόσο περισσότερο η κυβέρνηση προσπαθεί να το εκμεταλλευτεί. Νομίζω ότι ήταν απαραίτητο να διερευνήσει και διαφορετικές προσεγγίσεις, αλλά θα επιστρέψει σταδιακά στη διπλωματία της προηγούμενης κυβέρνησης και στην πολιτική Μπους για τον “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας”, παρόλο που, για προφανείς επικοινωνιακούς λόγους, αναγκάστηκε να τον μετονομάσει. Έχουμε δει αλλαγή στο στυλ, τον τόνο, αλλαγή στη ρητορική, είναι πιο δημοφιλής, αλλά αν με ρωτούσατε εάν υπάρχει αλλαγή στην ουσία, τι κάνει διαφορετικά από αυτό που έκανε ο Τζορτζ Μπους, τότε θα έλεγα στην πραγματικότητα σχεδόν τίποτα».
Ακούγεστε απαισιόδοξος – έχετε απογοητευτεί ή δεν περιμένατε πολλά εξ’ αρχής;
«Η γνώμη μου είναι ιδιαίτερη γιατί προσωπικά δεν πίστευα ότι ο Μπους ήταν και τόσο κακός. Η ελπίδα μου ήταν ότι ο Ομπάμα θα διόρθωνε αυτά που ο Μπους έκανε λάθος, κάποια από τα καταστροφικά λάθη τακτικής που έκανε, όπως το Ιράκ. Ήθελα να δω μια εκδοχή ενός πιο ικανού Μπους και ακόμα διατηρώ αυτή την ελπίδα. Νομίζω ότι δεν είναι ο φιλελεύθερος ήρωας όπως τον παρουσιάζει καμιά φορά η βάση του ή οι προοδευτικοί πολιτικοί στην Ευρώπη. Νομίζω ότι είναι ένας Αμερικανός πρόεδρος που έχει κατά νου το αμερικανικό εθνικό συμφέρον. Αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να παρακάμψει τον ΟΗΕ, θα το κάνει, όπως έχουν κάνει και πολλοί προκάτοχοί του. Επίσης, ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας είναι η νούμερο ένα προτεραιότητα της πολιτικής του για την εθνική ασφάλεια, όπως ήταν και για τον Μπους, απλώς θέλει να το κάνει πιο αποτελεσματικά. Τώρα, μπορεί να κάνω λάθος και να αποδειχθεί ένας Αφροαμερικανός Τζίμι Κάρτερ, που θα μιλήσει ευγενικά στους αντιπάλους των ΗΠΑ και αυτοί θα ενισχυθούν και θα αυξηθούν, ωστόσο η ελπίδα μου είναι ότι έχουμε έναν ικανό Τζορτζ Μπους. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Μπους εξελέγη δύο φορές και υπήρχε η αίσθηση ότι έκανε κάτι σωστό. Μετά ήρθε ο Ομπάμα και, παρόλο που χρησιμοποίησε μία ρητορική που εναντιωνόταν στον Μπους, στην ουσία είπε ότι ο Μπους έκανε κάτι σωστό στην εξωτερική πολιτική, απλώς εγώ θα το κάνω καλύτερα».
