Παρόλο που η ελληνική οικονομία παρουσιάζει σχετική ανθεκτικότητα στην κρίση, οι αντοχές της θα δοκιμαστούν ουσιαστικά στο δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο του έτους, όταν οι εισπράξεις από τον τουρισμό, που δέχεται μεγάλο πλήγμα, έχουν πολύ μεγάλη βαρύτητα στην οικονομική δραστηριότητα. Αυτό δήλωσε, μιλώντας στο naftemporiki.gr, ο Νίκος Μαγγίνας, οικονομολόγος στη διεύθυνση στρατηγικής οικονομικής ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας. Πρόσθεσε ακόμα ότι, ακόμα και σύμφωνα με αισιόδοξα σενάρια, η Ελλάδα δεν πρέπει να περιμένει σταθεροποίηση της οικονομίας πριν το τέταρτο τρίμηνο του έτους.
Στην Ελλάδα το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,3% σε ετήσια βάση, τη στιγμή που στην ευρωζώνη μειώθηκε κατά 4,6%. Πιστεύετε ότι αυτό αποτελεί λόγο αισιοδοξίας για εμάς;
«Μπορούμε να αναγνωρίσουμε ότι η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να εμφανίζεται συγκριτικά ανθεκτική σε σχέση με την ευρωζώνη παρότι πλέον το τίμημα της διεθνούς κρίσης αρχίζει και γίνεται ορατό σε διάφορους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας. Πλέον, δεν είναι μόνο ο τομέας των εξαγωγών του μεταποιητικού κλάδου που δέχεται πλήγμα, αλλά και η επενδυτική δραστηριότητα και οι κατασκευές που είχαν αρχίσει ήδη να συρρικνώνονται από το περασμένο έτος, συνεχίζουν να συρρικνώνονται με πολύ υψηλούς ρυθμούς. Παράλληλα, η καταναλωτική δαπάνη φαίνεται ότι έχει χάσει το μεγαλύτερο μέρος της ανθεκτικότητας που είχε επιδείξει το προηγούμενο έτος και ουσιαστικά η μεταβολή της αναμένεται να είναι μηδενική. Αναφορικά με τον εξαγωγικό κλάδο, οι εξαγωγικοί τομείς των υπηρεσιών, οι βασικοί μας εξαγωγικοί κλάδοι, ο τουρισμός και η ναυτιλία πλέον δέχονται πολύ ισχυρό πλήγμα. Αυτό είναι ανησυχητικό για τα επόμενα δύο τρίμηνα όπου ποσοτικά οι εισπράξεις από τον τουρισμό είναι πολύ σημαντικότερες και έχουν πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα στην οικονομική δραστηριότητα. Επομένως, ναι μεν είναι ενθαρρυντικό που έχουμε σχετικά καλύτερη εικόνα ανθεκτικότητας, αλλά για εμάς ενδεχομένως το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο θα είναι τα πλέον αποφασιστικά και αυτά στα οποία θα δοκιμαστούν περαιτέρω οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας».
Σας εξέπληξε το μέγεθος της μείωσης του ΑΕΠ στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στη Γερμανία;
«Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ελαφρώς χειρότερο των εκτιμήσεων. Σίγουρα οι χώρες με μεγάλο μεταποιητικό τομέα και με έντονα διεθνοποιημένη οικονομία που βασίζονται στην εξωτερική ζήτηση, ειδικά των ΗΠΑ, δέχονται ακόμα μεγαλύτερο πλήγμα, γιατί στην εσωτερική ανασφάλεια έρχεται να προστεθεί και η μεγάλη κάμψη της ζήτησης στην οποία είναι εκτεθειμένες χώρες όπως η Γερμανία. Με δεδομένη την ισχύ του ευρώ και την άσχημη κατάσταση βασικών εμπορικών εταίρων και ειδικά των ΗΠΑ, η έκθεση αυτών των οικονομιών είναι πολύ μεγαλύτερη. Το ίδιο εκτεθειμένες είναι και χώρες που βασίστηκαν πολύ έντονα στον κατασκευαστικό τομέα και χαρακτηρίζονται από σχετικά ευέλικτες σχέσεις εργασίας, όπως είναι η Ισπανία και η Ιρλανδία, όπου είναι πολύ έντονη η αυξητική τάση της ανεργίας και η αποσταθεροποίηση της οικονομίας είναι ακόμα μεγαλύτερη».
Πότε προβλέπετε έξοδο από την κρίση για την Ελλάδα και πότε για την Ευρώπη;
«Η Ελλάδα έχει δείξει ιστορικά ότι ο οικονομικός της κλάδος υστερεί σε σχέση με τον κύκλο των χωρών του πυρήνα της ευρωζώνης κατά τουλάχιστον δύο τρίμηνα. Για την οικονομία της ευρωζώνης, ακούγονται κάποιες φωνές, μεταξύ των οποίων και αυτή του υποδιοικητή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Λουκά Παπαδήμου, που ανέφερε ότι ενδεχομένως να έχουμε κάποιο φως στην άκρη του τούνελ στην πορεία αυτού του έτους και προς τα τέλη. Αν υποθέσουμε, σε ένα καλό σενάριο, ότι η ευρωζώνη δει τα χειρότερα σε αυτό και στο επόμενο τρίμηνο, πιστεύω ότι στην Ελλάδα μια τάση σταθεροποίηση της οικονομίας δεν πρέπει να αναμένεται πριν το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό και από τη σταθεροποίηση του εξωτερικού περιβάλλοντος και την ταχύτητα της σταθεροποίησης».
Η κυβέρνηση πόσο μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κρίσης στην Ελλάδα και τι περιθώρια έχει για ελιγμούς;
«Δυστυχώς, όπως ήρθαν τα πράγματα, τα περιθώρια ελιγμών μας δεν ήταν πάρα πολλά. Έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες δημοσιονομικής στήριξης συγκεκριμένων τομέων της οικονομίας που πλήττονται περισσότερο, αλλά παράλληλα έχουμε την πρόκληση που προκαλεί η επιβράδυνση της οικονομίας στα ήδη πιεσμένα δημόσια οικονομικά. Με δεδομένο ότι η ελληνική οικονομία φαίνεται σχετικά πιο ανθεκτική σε σχέση με την ευρωζώνη, δεν μπορούμε να τεκμηριώσουμε στην Κομισιόν, αλλά και στους ίδιους μας τους εαυτούς, περιθώρια περαιτέρω χαλάρωσης προκειμένου να στηριχτεί η οικονομία. Περαιτέρω αποσταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών δεν θα αποτελούσε πολύ καλό μήνυμα για τις προοπτικές της χώρας μεσοπρόθεσμα, οπότε προσπαθούμε με κάποια στοχευμένα μέτρα ελεγχόμενου κόστους να στηρίξουμε κάποιους τομείς, αλλά χωρίς να αναλαμβάνουμε πακέτα στήριξης του μεγέθους που έχουν αναλάβει άλλες χώρες».
