Την ανάγκη αυτόνομων πανεπιστημίων και την κατάργηση της ιεραρχίας υπογραμμίζει η διαδικτυακή τοποθεσία Cafebabel.com, η οποία μας καλεί να ξαναθυμηθούμε το ότι η παιδεία είναι αυτοσκοπός και όχι ενδιάμεσος σταθμός για την επαγγελματική αποκατάσταση.
Την περασμένη άνοιξη, καθιερώθηκε ένα καινούργιο εκπαιδευτικό μοντέλο που ονομάζεται «αυτοδιοικούμενο πανεπιστήμιο». Το πανεπιστήμιο Lyon Zero υιοθέτησε το πρωτοποριακό αυτό μοντέλο σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Lyon 2, και δηλώνει ότι στόχος του δεν είναι να αλλάξει το υφιστάμενο εκπαιδευτικό σύστημα αλλά να προσφέρει μια εναλλακτική επιλογή αμοιβαίας μάθησης, ενώ σύντομα σκοπεύει να αυτονομηθεί.
Το νέο αυτό μοντέλο διέπουν δύο βασικές αρχές: η απουσία ιεραρχίας και η ανταλλαγή γνώσεων. «Θέλουμε ένα σύστημα στο οποίο όλοι μαθαίνουν και διδάσκουν ταυτόχρονα, καθώς όλοι γνωρίζουμε πράγματα που μπορούμε να μοιραστούμε με τους άλλους», εξηγεί ο 22χρονος Εντουάρ Πιρό, μέλος του πανεπιστημίου.
«Το πρόβλημα είναι ότι στο πανεπιστήμιο μοναδικός στόχος της μελέτης μας είναι η επαγγελματική αποκατάσταση. Δεν θέλουμε να παραγκωνίσουμε αυτό το στόχο, αυτό που θέλουμε είναι να δείξουμε στους φοιτητές πώς να μαθαίνουν για τη χαρά της μάθησης αυτή καθ’ αυτή».
Στο εν λόγω σύστημα, τα κίνητρα υποκαθιστούν τους κανονισμούς και τους βαθμούς αυτοαξιολόγησης. Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορεί να πει κανείς ότι οι κανονισμοί απουσιάζουν πλήρως. «Στην αρχή είναι απαραίτητοι ενώ αργότερα, όταν το πρόγραμμα βρίσκεται σε εξέλιξη, τους καταργούμε», διευκρινίζει ο Πιρό.
«Θέλουμε να δείξουμε έναν άλλο, συμπληρωματικό δρόμο. Ο τύπος του μαθήματος εξαρτάται από τους συμμετέχοντες. Αυτό σημαίνει ότι λόγω της εναλλακτικής τους φύσης, τα μαθήματα είναι εντελώς καινούργια και δεν έχουν περιληφθεί ποτέ στην ύλη του πανεπιστημίου».
Μερικά από τα θέματα που θίγονται για πρώτη φορά στα αμφιθέατρα του γαλλικού πανεπιστημίου είναι η έννοια του χώρου και του χρόνου, η σεξιστικές διακρίσεις, οι μικροπολιτικές των διαφόρων ομάδων, ο σύγχρονος χορός. «Οι φοιτητές μπορούν να μελετήσουν μαζί ένα θέμα, να κάνουν συλλογική έρευνα και να συζητήσουν όλοι μαζί τα αποτελέσματα», εξηγεί ο Πιρό.