Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Μια ατζέντα χωρίς εκπλήξεις, περιλαμβάνει η σημερινή τηλεφωνική επικοινωνία του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον Κινέζο ομολόγό του, Σι Τζινπίνγκ: «Οι δύο αρχηγοί κρατών θα συζητήσουν τη διαχείριση του ανταγωνισμού μεταξύ των δύο χωρών, καθώς και τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας», ανέφερε η ελληνοαμερικανίδα εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκη. Η τηλεσύνοδος κορυφής Μπάιντεν-Σι είναι αναμφίβολα, ένα θετικό σημάδι. Δείχνει ότι οι δύο υπερδυνάμεις ενδιαφέρονται για διάλογο.
Η Κίνα δέχεται έντονη πίεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους Ευρωπαίους συμμάχους της να αποστασιοποιηθεί από τη Μόσχα. Ωστόσο, τρεις εβδομάδες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η Κίνα έχει αρνηθεί να καταδικάσει τις ενέργειες του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν ή ακόμη και να περιγράψει την επίθεση ως «εισβολή. Ισως τώρα, ο Μπάιντεν αποφάσισε ότι είναι καιρός να τα δοκιμάσει όλα, πριν η Κίνα κάνει την τελική επιλογή: Οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες υποστήριξαν ότι η Μόσχα ζήτησε στρατιωτική βοήθεια από το Πεκίνο, αν και οι Κινέζοι μίλησαν για «παραπληροφόρηση με κακή πρόθεση».
Εντεκα συναντήσεις μέχρι τώρα
Την τελευταία φορά που μίλησαν οι δύο ηγέτες - μέσω τηλεδιάσκεψης- ήταν τον περασμένο Νοέμβριο. Τότε ο Σί Τζιπινγκ είχε χαιρετήσει τον Μπάιντεν με ένα πλατύ χαμόγελο αποκαλώντας τον « lao peng you»- «παλιόφιλο. Μια προσφώνηση πολύ σημαντική στην Μανδαρίνικη εθιμοτυπία, καθώς αναφέρεται σε προσωπικότητες με τις οποίες υπάρχει μια σχέση σεβασμού, η οποία έχει δημιουργηθεί με τα χρόνια .
Οι δύο ηγέτες γνωρίζονται πολύ καλά: ο πρώην πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Μπαράκ Ομπάμα είχε αναθέσει το 2009 στον τότε αντιπρόεδρο Μπάιντεν να εμβαθύνει τη σχέση με τον Σι Τζινπίνγκ, που τότε ήταν ακόμη το νούμερο δύο στην κινεζική ηγεσία, πριν γίνει ΓΓ του Κομμουνιστικού κόμματος της Κίνας, το φθινόπωρο του 2012. Ο Μπάιντεν μάλιστα ο Αμερικανός πολιτικός που έχει περάσει τον περισσότερο χρόνο με τον Σι Τζιπινγκ: Εντεκα φορές συνολικά, τον υποδέχτηκε στην Αμερική ή τον επισκέφτηκε στην Κίνα. Πολύ νερό κύλησε από τότε κάτω από τις γέφυρες του Ποτόμακ στην Αμερική και του Κίτρινου ποταμού στη Κίνα. Η Ουάσιγκτον ανακήρυξε το Πεκίνο βασικό αντίπαλο στη διεθνή σκηνή, ενώ μεσολάβησε και η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ολοι γνωρίζουν ότι μόνο η Κίνα είναι αυτή που μπορεί να ασκήσει ποικιλοτρόπως πίεση στη Μόσχα να σταματήσει τις επιθέσεις στην Ουκρανία.
Γάτα με το ποντίκι
Δεν αποκλείεται ο Σι να προβαίνει σε έναν τακτικό ελιγμό με τον Μπάιντεν. Για να πάρει περισσότερο χρόνο ο ρωσικός στρατός να πετύχει τους στόχους του στην Ουκρανία και τότε να μεσολαβήσει το Πεκίνο για την κατάπαυση του πυρός. Σε μια χρονική στιγμή που και η Μόσχα θα ήταν πρόθυμη να το αποδεχτεί. Αλλωστε, η αποδυνάμωση της Ρωσίας από τη Δύση είναι βέβαιο ότι θα βοηθήσει το «κινεζικό όνειρο» του Σι: Να υποκαταστήσει το Πεκίνο τις Ηνωμένες Πολιτείες ως την κυρίαρχη δύναμη στον κόσμο. Το Πεκίνο θα παίξει το ίδιο παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι με την Ουάσιγκτον. Οπως εδώ και καιρό, με τις κυρώσεις κατά της Βόρειας Κορέας.
«Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας θα είναι το κέρδος της Κίνας», λέει ο Μπρέιμα Σελάνεϊ, καθηγητής Γεωπολιτικής, ειδικός σε θέματα Ανατολικής Ασίας και συγγραφέας εννέα βιβλίων, συμπεριλαμβανομένου του βραβευμένου «Water: Asia's New Battleground». Επιπλέον, οι κυρώσεις θα ανοίξουν το δρόμο στην Κίνα για να δημιουργήσει ένα δίκτυο ενεργειακής ασφάλειας μέσω μεγαλύτερων χερσαίων εισαγωγών. Ώστε να μπορεί να αντέξει ένα πιθανό ενεργειακό εμπάργκο ή αποκλεισμό, υπό αμερικανική ηγεσία, σε περίπτωση κινεζικής εισβολής στην Ταϊβάν.
