Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Τα πολύ ουσιώδη ολοκληρώθηκαν στις Βρυξέλλες. Έπειτα από 20 μήνες διαπραγματεύσεων, η Βρετανία και οι 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε μία «συμφωνία αποχώρησης», μία «τεχνική» συμφωνία όπως την ονόμασαν κοινοτικές πηγές, η οποία επικυρώνει το διαζύγιο που θα λάβουν οριστικά οι δύο πλευρές στις 29 Μαρτίου του 2019 έπειτα από 46 χρόνια κοινής ευρωπαϊκής πορείας. Τα υπόλοιπα μένει να ολοκληρωθούν στο Λονδίνο.
Στην πιο κρίσιμη ίσως φάση του Brexit, η Τερέζα Μέι κάλεσε σε μία έκτακτη σύσκεψη το υπουργικό της συμβούλιο, προκειμένου «να εξεταστεί το σχέδιο συμφωνίας στο οποίο συμφώνησαν οι διαπραγματευτές στις Βρυξέλλες και να αποφασιστούν τα επόμενα βήματα».
Η σύσκεψη αυτή, νωρίς το απόγευμα της Τετάρτης, συνιστά την κορύφωση των πολύμηνων διαπραγματεύσεων. Τα κορυφαία στελέχη της Μέι θα κληθούν να αποδείξουν εάν μπορούν να στηρίξουν προσωπικά τη συμφωνία την οποία κατάφερε να εξασφαλίσει η Βρετανίδα πρωθυπουρός με τις Βρυξέλλες.
Η εκδοχή του Brexit, όπως περιγράφεται στο κείμενο της συμφωνίας, διατηρεί τη χώρα στην τροχιά της Ε.Ε. τα επόμενα χρόνια και αναβάλλει το κρίσιμο ζήτημα των μελλοντικών εμπορικών σχέσεων. Ενδεχομένως να επικυρωθεί στις Βρυξέλλες στις 25 Νοεμβρίου. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει πρώτα να πάρει το OK από τη διχασμένη συντηρητική κυβέρνηση της Μέι και στη συνέχεια από τη Βουλή των Κοινοτήτων.
Οι υπουργοί κλήθηκαν χθες στο Νούμερο 10 της Ντάουνινγκ Στριτ και ορισμένοι είχαν κατ’ ιδίαν συνάντηση με την πρωθυπουργό ή τον προσωπάρχη Γκάβιν Μπάργουελ. Είχαν τη δυνατότητα να διαβάσουν βασικά έγγραφα, αλλά όχι να τα πάρουν μαζί τους φεύγοντας. Ξεχωριστές συναντήσεις αναμένεται να πραγματοποιηθούν και σήμερα, πριν από το υπουργικό συμβούλιο.
Τα σημεία-κλειδιά της συμφωνίας άρχισαν να διαρρέουν χθες το απόγευμα. Επί της ουσίας, η Βρετανία συμφώνησε στη συγκρότηση μίας ανεξάρτησης επιτροπής διαιτησίας, η οποία θα αποτελείται από ίσο αριθμό Βρετανών και Ευρωπαίων εκπροσώπων, καθώς και ένα ανεξάρτητο στοιχείο, και θα είναι αυτή που θα αποφασίσει για το λεγόμενο προσωρινό τελωνειακό καθεστώς.
Μία επαναξιολόγηση θα υπάρξει επίσης τον Ιούλιο του 2019, ανέφεραν πηγές των Βρυξελλλών στην «Guardian», έξι μήνες πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου. Στην επαναξιολόγηση αυτή, θα κριθεί εάν η Βρετανία είναι έτοιμη να προχωρήσει σε μία συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ή θα πρέπει να επεκταθεί η μεταβατική περίοδος, ενδεχομένως έναν χρόνο, έως το 2021.
Οι πρώτοι που αντέδρασαν – όπως αναμενόταν άλλωστε – ήταν οι σκληροπυρηνικοί του Brexit, οι οποίοι διεμήνυσαν με τον πιο σαφή τρόπο ότι ακόμη και αν η συμφωνία πάρει το πράσινο φως από το υπουργικό συμβούλιο, θα την καταψηφίσουν εκείνοι στη Βουλή. Αυτό είναι το σενάριο το οποίο γνωρίζουν και φοβούνται περισσότερο ακόμη και οι πιο μετριοπαθείς. Κορυφαίοι υπουργοί της Μέι προβληματίζονται όχι μόνο γιατί καλούνται να στηρίξουν μία συμφωνία που θεωρούν περισσότερο συμβιβασμό όσο γιατί θεωρούν ανόητο να στηρίξουν μία συμφωνία που δεν θα περάσει στη Βουλή.