Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Χαρακτήρα δημοψηφίσματος υπέρ ή κατά της Ευρώπης, υπέρ ή κατά της παγκοσμιοποίησης παίρνει ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία στις 7 Μαΐου. Παρά την ήττα της στον πρώτο γύρο, η Λεπέν εδραιώνεται πλέον για τα καλά στην πολιτική σκηνή της Γαλλίας, με το «συνταγματικό τόξο» να μη δείχνει ανάλογη αντιφασιστική στράτευση με αυτήν του 2002, αφού ο υποψήφιος της Αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν αρνείται προς το παρόν να στηρίξει την επιλογή Μακρόν, τον οποίο έσπευσαν να στηρίξουν γκολικοί και σοσιαλιστές.
Ο ανεξάρτητος υποψήφιος, κεντρώος Εμανουέλ Μακρόν, οπαδός των ελεύθερων αγορών και των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, βγήκε νικητής στον πρώτο γύρο με ποσοστό 23,75%, με τις δημοσκοπήσεις να του δίνουν ήδη συντριπτική υπεροχή στον δεύτερο γύρο έναντι της Λεπέν, η οποία ήρθε δεύτερη με 21,53%.
Δημοσκόπηση της εταιρείας Harris δίνει 64% στον Μακρόν για τον δεύτερο γύρο, έναντι 36% της Λεπέν.Αντίθετα με τις προβλέψεις η συμμετοχή κινήθηκε σε υψηλά επίπεδα, φθάνοντας στο 70% περίπου.
Ο 39χρονος νεοπαγής της γαλλικής πολιτικής εξασφάλισε ήδη τη στήριξη των δύο αντιπάλων του, των δύο άλλοτε μεγάλων κομμάτων του πολιτικού κατεστημένου τα οποία επέκρινε: του γκολικού Φιγιόν και του σοσιαλιστή Αμόν. Ο υποψήφιος της ριζοσπαστικής Αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν που ήρθε τέταρτος με ποσοστό 19,64% -ο υποψήφιος της Δεξιάς Φρανσουά Φιγιόν έλαβε 19,9%- αρνήθηκε να δώσει γραμμή στους οπαδούς του να ψηφίσουν Μακρόν, αν και το Κομμουνιστικό Κόμμα, ένα από τα κόμματα που τον στήριξαν, έδωσε τη στήριξή του. Τη στήριξή του στον Μακρόν ανακοίνωσε και ο πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ.
Το σίγουρο είναι ότι η Μαρίν Λεπέν εδραιώνεται πλέον για τα καλά στην πολιτική ζωή της Γαλλίας, εξασφαλίζοντας 7,6 εκατ. ψήφους, αρκετά περισσότερες σε σχέση με τις 4,8 εκατ. ψήφους που είχε πάρει ο πατέρας της στον πρώτο γύρο των εκλογών του 2002, όταν προκαλούσε τότε το πρώτο μεγάλο σοκ για την άνοδο της ακροδεξιάς στη Γαλλία. Χθες πάντως η κα Λεπέν ανακοίνωσε την παραίτησή της από την ηγεσία του κόμματός της, σε μια κίνηση που εκτιμάται ότι αποσκοπεί στο να αντλήσει ψηφοφόρους από όλο το πολιτικό φάσμα της χώρας. «Απόψε δεν είμαι πλέον πρόεδρος του Εθνικού Μετώπου. Είμαι μόνο υποψήφια για τις προεδρικές εκλογές» δήλωσε η Μαρίν Λεπέν, ωστόσο δεν διευκρίνισε εάν η απόφαση αυτή είναι μόνιμη ή αν θα επιστρέψει στη θέση της μετά το β’ γύρο των εκλογών.
Ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι θέλει «να είναι πρόεδρος των πατριωτών μπροστά στην απειλή των εθνικιστών». Υποσχέθηκε ακόμη ότι θα τα βάλει με το σύστημα το οποίο «δεν κατάφερε να απαντήσει στα προβλήματα της χώρας μας για εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια».
Αν η Λεπέν πάρει το προβλεπόμενο 40% των δημοσκοπήσεων θα έχει τριπλασιάσει τα ποσοστά της σε σχέση με το 18% που είχε πάρει ο πατέρας της το 2002 στον δεύτερο γύρο, βάζοντας σημαντική υποθήκη για ρυθμιστής των μελλοντικών πολιτικών εξελίξεων στη Γαλλία.
Στατιστικά
Στις εκλογές της Κυριακής, για πρώτη φορά από την ίδρυση της πέμπτης Δημοκρατίας το 1958, κανένα από τα κόμματα εξουσίας -το Ρεπουμπλικανικό κόμμα της Δεξιάς και το Σοσιαλιστικό Κόμμα- δεν κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο.
Τα δύο κόμματα μαζί συγκεντρώνουν μόλις το 26%, με τον υποψήφιο των Σοσιαλιστών, Μπενουά Αμόν, παρά το πνεύμα ανανέωσης που υποτίθεται έφερνε στο κόμμα του, να παίρνει λιγότερο από 7%.
Ήδη πριν καλά καλά βγουν τα αποτελέσματα, οι δύο μονομάχοι της 7ης Μαΐου, πήραν θέσεις μάχης, με τη Λεπέν να επικεντρώνεται στα θεωρούμενα αδύναμα σημεία του αντιπάλου της: το τραπεζικό του υπόβαθρο και τον ρόλο του ως υπουργού Οικονομικών στη σοσιαλιστική κυβέρνηση Ολάντ. «Ο Εμανουέλ δεν είναι πατριώτης. Ξεπούλησε εθνικές επιχειρήσεις. Επέκρινε τη γαλλική κουλτούρα» δήλωσε ο αντιπρόεδρος του Εθνικού Μετώπου της Λεπέν Φλοριάν Φιλιπό, μιλώντας στην τηλεόραση BFM. Ο Φιλιπό χαρακτήρισε τον Μακρόν «αλαζονικό», επικρίνοντάς τον επειδή το βράδυ της Κυριακής μίλησε «σαν να είχε ήδη κερδίσει», τρώγοντας μάλιστα σε ακριβό εστιατόριο του Παρισιού. «Ήταν περιφρονητικό για τον γαλλικό λαό» είπε ο εκπρόσωπος του Εθνικού Μετώπου, κατηγορώντας τον Μακρόν για «επίδειξη».
Δηλώσεις
Η ίδια η Λεπέν στις πρώτες της δηλώσεις μετά το εκλογικό αποτέλεσμα τόνισε ότι «το μεγάλο ζήτημα αυτών των εκλογών είναι η αχαλίνωτη παγκοσμιοποίηση που θέτει τον πολιτισμό μας σε κίνδυνο». Χαρακτήρισε δε τον Μακρόν «βασιλιά του χρήματος», κάνοντας αναφορά στο τραπεζικό υπόβαθρο του αντιπάλου της και στο γεγονός ότι εργάστηκε για κάποιο διάστημα στην τράπεζα Ρότσιλντ.
Χθες προχώρησε σε μία ακόμη επίθεση, λέγοντας πως ο Μακρόν «είναι αδύναμος» όσον αφορά την αντιμετώπιση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας.
Στην επινίκια ομιλία του ο Μακρόν δήλωσε ότι θέλει «να είναι πρόεδρος των πατριωτών μπροστά στην απειλή των εθνικιστών». Υποσχέθηκε ακόμη ότι θα τα βάλει με το σύστημα το οποίο «δεν κατάφερε να απαντήσει στα προβλήματα της χώρας μας για εδώ και περισσότερα από 30 χρόνια».
Η Μαρίν Λεπέν χαρακτήρισε τον Μακρόν ως «βασιλιά του χρήματος», κάνοντας αναφορά στο τραπεζικό υπόβαθρο του αντιπάλου της και προχώρησε σε μία ακόμη επίθεση, λέγοντας πως ο Μακρόν «είναι αδύναμος» όσον αφορά την αντιμετώπιση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας.
Εκτός από την αναμέτρηση του δεύτερου γύρου, ο Μακρόν καλείται να εξασφαλίσει την πλειοψηφία για το νεαρό του κόμμα στις επικείμενες βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου, με το κόμμα της Μαρίν Λεπέν να διεκδικεί ρόλο αξιωματικής αντιπολίτευσης, με δεδομένη την αποσύνθεση του στρατοπέδου της Δεξιάς.
Επιπλέον ο Μακρόν, αν τελικά γίνει πρόεδρος, πρέπει να εξασφαλίσει τη λαϊκή υποστήριξη για τις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, ζήτημα το οποίο συναντά έντονες αντιστάσεις στη Γαλλία.
Γερμανία και Κομισιόν
Η υπόλοιπη Ευρώπη υποδέχτηκε πάντως με ανακούφιση την επικράτηση Μακρόν και την προοπτική να είναι ο νικητής του δεύτερου γύρου. Ο εκπρόσωπος της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ σχολίασε μέσω Twitter: «Καλό που ο Εμανουέλ Μακρόν πέτυχε με την πολιτική του για μια ισχυρή Ε.Ε. και κοινωνική οικονομία της αγοράς. Του ευχόμαστε καλή επιτυχία για τις επόμενες δύο εβδομάδες».
Επίσης ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ εξέφρασε ανάλογη ευχή, όπως δήλωσε ο εκπρόσωπός του στις Βρυξέλλες.
Μοσκοβισί: Δημοψήφισμα για την Ε.Ε.
Υπερβαίνοντας τα εσκαμμένα -οι Ευρωπαίοι επίτροποι να μην αναμιγνύονται σε θέματα εκλογών- ο Γάλλος επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί δήλωσε χθες ότι στην ουσία ο δεύτερος γύρος των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία έχει χαρακτήρα δημοψηφίσματος για την Ευρώπη.
Στον δεύτερο γύρο, είπε μιλώντας σε δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες, θα αναμετρηθούν οι δυνάμεις που θέλουν μια Ευρώπη ανοιχτή στον κόσμο, στην οικονομία και τον πολιτισμό, με τις δυνάμεις που θέλουν μία Γαλλία κλεισμένη στον εαυτό της και στον προστατευτισμό.
