Από την έντυπη έκδοση
Της Τέτης Ηγουμενίδη
[email protected]
Ανοίγουν από την ΕΚΧΑ (Εθνικό Κτηματολόγιο Χαρτογράφηση) εκτός απροόπτου, την προσεχή Δευτέρα οι οικονομικές προσφορές για τα 26 από τα 32 συνολικά έργα - συμβάσεις που αφορούν το υπόλοιπο της κτηματογράφησης της χώρας, ενώ την ίδια στιγμή έχει «ανάψει» η συζήτηση για τη νέα μορφή της εταιρείας του κτηματολογίου.
Το σύνολο των 32 συμβάσεων είναι αρχικού προϋπολογισμού 460 εκατ. ευρώ, αν και η εκτίμηση είναι ότι οι εκπτώσεις που έχουν δοθεί μπορεί να μειώσουν το κόστος για την ολοκλήρωση του κτηματολογίου κατά τουλάχιστον 30%. Σύμφωνα με πληροφορίες, ανοίγουν οι οικονομικές προσφορές για τις 26 συμβάσεις για τις οποίες δεν έχουν κατατεθεί ενστάσεις. Σε εκκρεμότητα συνεχίζει να βρίσκεται η πιθανή χρηματοδότηση του έργου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ωστόσο, το ενδιαφέρον στη φάση αυτή επικεντρώνεται και στη νέα μορφή που θα λάβει ο φορέας του κτηματολογίου. Η ευθύνη του νέου φορέα δεν θα είναι μόνον η ολοκλήρωση του κτηματολογίου, αλλά και η λειτουργία του και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα, με δεδομένο ότι καταργείται ένα σύστημα παγιωμένο, αυτό των υποθηκοφυλακείων, και χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα νέο.
Η Παγκόσμια Τράπεζα κατέθεσε πρόσφατα την πρότασή της για τον οδικό χάρτη που θα μπορούσε να ακολουθήσει το κτηματολόγιο, η οποία κάνει λόγο για τη δημιουργία ενός νέου ΝΠΔΔ - Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (πιθανότατα κατόπιν παρεμβάσεων για να μην προτείνει Α.Ε.), που όμως θα έχει σημαντική ευελιξία στις προσλήψεις, τις απολύσεις προσωπικού κ.λπ. Σε αυτόν τον νέο φορέα θα μεταφερθεί το προσωπικό της ΕΚΧΑ, καθώς και
-σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης- εργαζόμενοι στα υποθηκοφυλακεία. Το πώς ένα ΝΠΔΔ μπορεί να είναι ευέλικτο αποτελεί ένα πρώτο ερώτημα…
Σημειώνεται ότι η Παγκόσμια Τράπεζα υιοθετεί σε γενικές γραμμές την άποψη που έχει εκφραστεί έντονα το τελευταίο διάστημα από τους υποθηκοφύλακες και τους συμβολαιογράφους, ότι δηλαδή δεν υπάρχει ασφάλεια ως προς τους τίτλους των ακινήτων που εντάσσονται στο κτηματολόγιο εν λειτουργία, αφού στο νέο σύστημα που δημιουργείται δεν έχει περιληφθεί το αρχείο των προηγούμενων τίτλων. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως έχει γεννηθεί η ανάγκη να γίνουν ψηφιακά τα αρχεία των υποθηκοφυλακείων (γίνεται λόγος για 900 εκατ. σελίδες συμβολαίων), ένα επιπλέον κόστος που φυσικά δεν έχει προβλεφθεί.
Υπενθυμίζεται ότι η ολοκλήρωση του κτηματολογίου μέχρι το 2020 (κάτι εξαιρετικά δύσκολο) αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση. Για να ολοκληρωθεί το κτηματολόγιο πρέπει να γίνουν και οι δασικοί χάρτες για τους οποίους δεν έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση, αλλά κυρίως κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η διαδικασία για την κατάρτισή τους είναι εφικτό να «τρέξει» με τον αναγκαίο ρυθμό.
Ως προς τη νέα μορφή του φορέα του κτηματολογίου, μέχρι στιγμής δημόσια έχει αναφερθεί μόνον ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης, Γεώργιος Σάρλης, σε χαιρετισμό του που αναγνώστηκε στη γενική συνέλευση του σωματείου των υπαλλήλων των άμισθων υποθηκοφυλάκων στις 10/12/ 2016. Δεν έχει τοποθετηθεί ακόμα το υπουργείο Περιβάλλοντος και συγκεκριμένα ο υπουργός Γιώργος Σταθάκης στην ευθύνη του οποίου βρίσκεται συνολικά σήμερα το κτηματολόγιο. Προφανώς ένα από τα ακανθώδες θέματα είναι τι θα γίνει με τους εργαζόμενους στην ΕΚΧΑ και στα υποθηκοφυλάκεια.
Το σχέδιο νόμου
Ο κ. Σάρλης, στον χαιρετισμό του, παρουσιάζει το σχέδιο για τον νέο φορέα, ισχυριζόμενος ότι η μορφή του έχει συμφωνηθεί από τα υπουργεία Δικαιοσύνης και Περιβάλλοντος. Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι έχει συμφωνηθεί «η ετοιμασία σχεδίου νόμου για τα κτηματολογικά γραφεία, σύμφωνα με το οποίο τόσο η ιδιοκτησία και η διαχείριση του κτηματολογίου όσο και οι αρμοδιότητες καταχώρησης, οι οποίες τώρα ασκούνται από την ΕΚΧΑ και τους υποθηκοφύλακες αντίστοιχα, θα ασκούνται από έναν δημόσιο φορέα και ειδικότερα από ένα ΝΠΔΔ το οποίο, σε πρώτη φάση, θα αποτελείται από μια κεντρική διεύθυνση και περίπου 77 περιφερειακά γραφεία. Στόχος μας είναι να ψηφιστεί το συντομότερο δυνατό, με απώτατο όριο τον Μάρτιο του 2017».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «ο υπό σύσταση φορέας δεν θα είναι η ΕΚΧΑ Α.Ε. (δηλαδή μια ανώνυμη εταιρεία που ανήκει μεν στο ελληνικό Δημόσιο, αλλά διέπεται από τους κανόνες που ισχύουν για τις ιδιωτικές εταιρείες και που έχει κεφάλαιο, οι μετοχές του οποίου μπορούν ανά πάσα στιγμή να μεταβιβαστούν σε ιδιώτες), όπως προβλεπόταν μέχρι σήμερα ακόμη και στο μνημόνιο με τους δανειστές, αλλά ένα Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου που θα διέπεται από τους κανόνες που ισχύουν για τον δημόσιο τομέα. Στον νέο φορέα θα μεταταχθεί προσωπικό από τα υπάρχοντα υποθηκοφυλακεία και τυχόν πλεονάζον προσωπικό θα μεταταχθεί στα δικαστήρια».