Του Κώστα Δεληγιάννη
Φόβο για την «επόμενη ημέρα» που επιφυλάσσει στην επιστήμη και την έρευνα η εκλογή Τραμπ, εκφράζουν αρκετοί ειδικοί στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Παρόλο που ο νέος Αμερικανός πρόεδρος δεν έχει εκφράσει ξεκάθαρες θέσεις γύρω από τα περισσότερα επιστημονικά ζητήματα, με εξαίρεση την κατηγορηματική αντίθεσή του στην ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, αρκετοί ερευνητές ανησυχούν πως η επιστημονική έρευνα θα συγκαταλεχθεί τελικά στους τομείς στους οποίους θα περικοπεί η κρατική χρηματοδότηση, καθώς νέος πρόεδρος έχει διακηρύξει τη μείωση των δημόσιων επενδύσεων.
Κάποιοι επιστήμονες, πάντως, χαρακτηρίζουν ήδη τον Τραμπ «πολέμιο της επιστήμης». «Πρόκειται για τον πρώτο Αμερικανό πρόεδρο που είναι εχθρός της επιστήμης», αναφέρει στην online έκδοση του περιοδικού Nature o Μάικλ Λούμπελ, διευθυντής δημοσίων σχέσεων της Ένωσης Αμερικανών Φυσικών. «Οι συνέπειες θα είναι πολύ αρνητικές», προσθέτει.
Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών έχει αμφισβητήσει δημόσια την επιστημονική εγκυρότητα της κλιματικής αλλαγής. Μάλιστα, έχει διακηρύξει πως θα αποσύρει τις ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως κατά την προεδρία του οι ΗΠΑ «θα ασχοληθούν με πραγματικά περιβαλλοντικά προβλήματα, και όχι με ψευδεπίγραφα».
Πάντως, η πιθανή απόσυρση από τη Συμφωνία του Παρισιού θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί σε 4 χρόνια. Κι αυτό γιατί μέχρι τότε οι ΗΠΑ δεσμεύονται νομικά από την υπογραφή της συμφωνίας από τον Μπάρακ Ομπάμα.
Παρόλο που σε άλλα επιστημονικά θέματα δεν έχει κάνει με αρκετή σαφήνεια τις θέσεις του, πέρυσι ανέφερε πως έχει ακούσει ότι στα Εθνικά Ινστιτούτα Υγεία (NΙS) γίνονται «ανήκουστα πράγματα» – πιθανότατα αναφερόμενος στις έρευνες με εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα.
Αρκετοί αναλυτές εκφράζουν επίσης τον φόβο ότι θα περιορίσει τα κρατικά κονδύλια για την έρευνα σε όλους τους τομείς, καθώς η επιστήμη φαίνεται να μην κατατάσσεται στα ζητήματα στα οποία δίνει ιδιαίτερη προτεραιότητα. Αντίθετα, σύμφωνα με τον Τζον Κάρστεν, συντονιστή του Κέντρου Τεχνολογικής Καινοτομίας στο Ινστιτούτο Brookings, στην κατανομή των δημόσιων δαπανών ο Τραμπ δείχνει να ιεραρχεί πολύ ψηλότερα τις υποδομές, την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης και τη δημόσια ασφάλεια.
Πλήγμα όμως για την επιστήμη θα προκύψει και στην περίπτωση που στην προεδρική του θητεία υλοποιήσει την ακραία αντιμεταναστευτική ρητορική που είχε υιοθετήσει κατά τη διάρκεια της προεκλογικής μάχης – αναφέροντας για παράδειγμα ότι, αν εκλεγεί, θα απαγορεύσει στους μουσουλμάνους την είσοδο στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον περιοδικό Scientific American, μία τέτοια στάση θα αποθαρρύνει πολλούς ξένους επιστήμονες να συνεχίσουν τις έρευνές τους στις ΗΠΑ. Κάτι που με τη σειρά του θα έχει αρνητική επίπτωση στην επιστημονική παραγωγή στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου σύμφωνα με έρευνα του Nature, σχεδόν το 40% των επιστημόνων έχει γεννηθεί στο εξωτερικό.
