Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Προσφυγική κρίση, φράχτες, de facto κατάργηση της Σένγκεν, αμφισβήτηση ευρωπαϊκών αρχών, άνοδος λαϊκιστικών και ακραίων δυνάμεων, φόβοι για τρομοκρατικές επιθέσεις.
Αλλά και ανησυχία για ένα Brexit, σενάρια για Grexit, αντίδραση στη γερμανική ηγεμονία, δυσπιστία απέναντι στη γαλλο-ιταλική συμμαχία.
Αποστροφή μετ’ απογοήτευσης από το «κοινοτικό», στροφή με πείσμα στο «εθνικό».
Και σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, έχουμε την επανεμφάνιση τραπεζικών προβλημάτων και μία οικονομία σε διαρκή μηχανική υποστήριξη από την ΕΚΤ, με τις κυβερνήσεις να αναμένουν το θαύμα.
Η λίστα των προκλήσεων για την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει τέλος.
Και αυτό εξηγεί γιατί μία αναζήτηση του όρου «κατάρρευση της Ε.Ε.» στο Google δίνει περί τα 32 εκατομμύρια αποτελέσματα, όπως παρατηρούσε πριν από λίγες ημέρες το Bloomberg.
Αν το πρακτορείο είχε μάλιστα δοκιμάσει κάτι πιο δραματικό, όπως ο «θάνατος της Ε.Ε.», θα έβλεπε ότι τα αποτελέσματα υπερβαίνουν τα 220 εκατομμύρια.
Είναι μάλλον υπερβολικό να μιλάμε για διάλυση ενός θεσμού, που έχει αντέξει πολλαπλές κρίσεις τις τελευταίες δεκαετίες και που τα μέλη του απολαμβάνουν πολλαπλά οφέλη.
Αυτό που όμως δύσκολα μπορεί να αμφισβητήσει κανείς είναι πως η Ένωση αντί να προχωρεί προς την ουσιαστική ολοκλήρωση, κινείται με ταχύτητα στην αντίθετη κατεύθυνση.
Από το «ένας για όλους και όλοι για έναν» του Δουμά έχουμε περάσει στον δελφικό χρησμό «ο σώζων εαυτόν σωθήτω».
«Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί διά μιας, ούτε σε ένα συνολικό σχέδιο.
Θα οικοδομηθεί μέσα από συγκεκριμένα επιτεύγματα που θα δημιουργήσουν μια πραγματική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών» έλεγε η διακήρυξη του Ρομπέρ Σουμάν, που τόσο εδώ στην Ελλάδα όσο και στα υπόλοιπα μέλη τη θυμόμαστε μόνο όταν μας συμφέρει.
Τα αιτήματα για μία Ένωση ίσων εταίρων, στα οποία θα μοιράζονται οφέλη και βάρη, για μία Ένωση που θα αντιμετωπίσει το χρόνιο δημοκρατικό έλλειμμα, θα ενισχύσει τους μηχανισμούς λογοδοσίας, θα παλεύει για το τριπλό Α όχι μόνο στο αξιόχρεο, αλλά και στην κοινωνική συνοχή, έμειναν επί χρόνια στα λόγια.
Το ίδιο και οι προειδοποιήσεις πως μία νομισματική ένωση, που δεν είναι ούτε δημοσιονομική ούτε πολύ περισσότερο πολιτική, οδηγεί σε επικίνδυνες ανισορροπίες.
Όσο το «τυρί» του φθηνού κόστους δανεισμού έκρυβε τις παγίδες, όλοι έμεναν αδρανείς.
Και όταν χτύπησε την πόρτα η κρίση, αντί να πάμε μπροστά, επιλέξαμε την όπισθεν.
Πριν από 11 χρόνια, όταν Γάλλοι και Ολλανδοί είπαν με δημοψήφισμα βροντερό «όχι» στο Ευρωσύνταγμα χάθηκε ίσως μία ιστορική ευκαιρία.
Αλλά αυτή η ήττα δεν ήρθε σε περίοδο κρίσης και έτσι πέρασε σχετικά ανώδυνα.
Σήμερα έχουμε μπροστά μας το κρίσιμο δημοψήφισμα των Βρετανών. Και αυτό βρίσκει όχι μόνο την οικονομία, αλλά συνολικά την Ε.Ε. σε μηχανική υποστήριξη.
Υπάρχει ακόμη χρόνος να «ξυπνήσει», πριν οι σκεπτικιστές τραβήξουν την πρίζα.
