Κρατικές αρχές σε όλο τον πλανήτη ανακοινώνουν, η μία μετά την άλλη, ότι θα αναλάβουν δράση μετά τη μαζική διαρροή εμπιστευτικών εγγράφων (Panama Papers), τα οποία αποκαλύπτουν πώς φορολογικοί παράδεισοι χρησιμοποιούνται από οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες, συνεργάτες και συγγενείς τους, προκειμένου να αποκρύπτεται μέρος του πλούτου τους.
Πρόκειται για 11 εκατομμύρια έγγραφα τα οποία διέρρευσα από τη νομική εταιρεία του Παναμά Mossack Fonseca.
Από τα Panama Papers πέφτει φως στις μεθόδους με τις οποίες η εταιρεία διευκόλυνε τους πελάτες της στο ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος, στην παράκαμψη κυρώσεων και στη φοροαποφυγή.
Η εταιρεία, από την πλευρά της, ισχυρίζεται ότι λειτουργεί επί 40 χρόνια και δεν έχει ποτέ κριθεί υπόλογη για οποιαδήποτε ποινικά κολάσιμη πράξη.
Έρευνες έχουν αρχίσει από τις αρχές της Αυστρίας, της Ολλανδίας και της Αυστραλίας, μεταξύ άλλων, μετά τις πρώτες αποκαλύψεις αργά το βράδυ της Κυριακής.
Ο Τζέραρντ Ράιλ, διευθυντής του Διεθνούς Κονσόρτιουμ Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) τόνισε ότι τα Panama Papers καλύπτουν ολόκληρη τη δραστηριότητα της Mossack Fonseca, ημέρα με την ημέρα, τα τελευταία 40 χρόνια.
Εκτιμά δε ότι θα πρόκειται για το μεγαλύτερο χτύπημα κατά των υπεράκτιων εταιρειών (offshore) στην ιστορία, λόγω της έκτασης των αποκαλύψεων.
Αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων
Τουλάχιστον 12 νυν ή πρώην αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων και τουλάχιστον 60 άτομα τα οποία συνδέονται με κρατικούς ηγέτες εμπλέκονται στην υπόθεση. Στα έγγραφα γίνεται αναφορά σε δίκτυο ξεπλύματος δισεκατομμυρίων μαύρου χρήματος από δίκτυο στο οποίο εμπλέκονται στενοί συνεργάτες του προέδρου της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν.
Ο πατέρας του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου Ντέιβιντ Κάμερον, Ίαν, ο οποίος έχει φύγει από τη ζωή, εμφανίζεται ως επί τρεις δεκαετίες ιδιοκτήτης offshore, την οποία ίδρυσε το 1982.
Ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Σίγκμουντουρ Γκουνλάουγκσον εμφανίζεται να εμπλέκεται διατηρώντας μη δηλωμένα ποσοστά σε τμήμα της περιουσίας της συζύγου του.
Από το πρωί της Δευτέρας, 16.000 άνθρωποι στην Ισλανδία έχουν υπογράψει αίτημα για παραίτηση του πρωθυπουργού της χώρας.
Από τις αποκαλύψεις δεν εξαιρείται και η ελίτ της Κίνας, μεταξύ άλλων η οικογένεια του προέδρου της χώρας και γενικού γραμματέα του ΚΚ Κίνας Σι Τζινπίνγκ. Τουλάχιστον οκτώ πρώην και νυν μέλη του 25μελούς Πολιτικού Γραφείου του κόμματος εμπλέκονται στο σκάνδαλο.
Ο γαμπρός του Κινέζου προέδρου Ντενγκ Τζιαγκουΐ φέρεται να δημιούργησε δύο υπεράκτιες εταιρείες στις βρετανικές Παρθένες Νήσους το 2009, την περίοδο που ήδη ο κ. Σι ήταν μέλος της 9μελούς Διαρκούς Επιτροπής του Π.Γ. του ΚΚ Κίνας.
Οι σχετικές πληροφορίες, ωστόσο, δεν μεταδίδονται στην Κίνα λόγω της κρατικής λογοκρισίας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο φέρεται να μετέφερε την έδρα της Roshen στις βρετανικές Παρθένες Νήσους το 2014 και ενώ η σύγκρουση με τη Ρωσία βρισκόταν στο απόγειό της
Ο γιος του πρωθυπουργού του Πακιστάν Ναουάζ Σαρίφ, Χουσεΐν, σημειώνει ότι η χρήση offshore εταιρειών για τη διεύθυνση δραστηριοτήτων στον χώρο του real estate «δεν έχει τίποτε το κακό».
Οι φορολογικές και τελωνειακές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου σημειώνουν ότι από τα στοιχεία των αποκαλύψεων «έλαβαν σοβαρές πληροφορίες για τις υπεράκτιες εταιρείες» και ζητούν από την ICIJ να τους παράσχει όλες τις σχετικές αποδείξεις.
Η ρυθμιστική αρχή αγορών της Αυστρίας εξετάζει εάν δύο τράπεζες παραβίασαν τους κανόνες περί ξεπλύματος χρήματος.
Το υπουργείο Οικονομικών της Γαλλίας σημειώνει ότι αναζητά τα πρωτότυπα στοιχεία για να διενεργήσει δική του έρευνα.
Οι φορολογικές αρχές της Αυστραλίας ανακοίνωσαν την έναρξη έρευνας για 800 άτομα των οποίων τα ονόματα περιλαμβάνονται στα Panama Papers.
Εκπρόσωπος του πρόεδρου του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ, του οποίου τα τέκνα εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες υπεράκτιων εταιρειών, τόνισε ότι τα παιδιά του προέδρου είναι ενήλικοι πολίτες της χώρας και κάτι τέτοιο «δεν απαγορεύεται από κανέναν νόμο».
Ρωσία: «Συκοφαντίες και κατασκευασμένα στοιχεία»
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε από την πλευρά του ότι πρόκειται για «κατασκευασμένες αποδείξεις» με σκοπό την δυσφήμηση του κ. Πούτιν.
Το δίκτυο ξεπλύματος χρήματος κινείτο γύρω από τη Bank Rossiya, η οποία υφίσταται κυρώσεις από ΗΠΑ και ΕΕ μετά την προσάρτηση της ουκρανικής Κριμαίας από τη Ρωσία.
Στα Panama Papers αποκαλύπτεται για πρώτη φορά ο τρόπος με τον οποίο κινείται η συγκεκριμένη τράπεζα.
Το χρήμα διοχετευόταν σε offshore, δύο εκ των οποίων ιδιοκτησίας του στενού συνεργάτη του Ρώσου προέδρου, Σεργκέι Ρολντούγκιν.
Ωστόσο ο κ. Ρολντούγκιν εμφανίζεται να αποτελεί «βιτρίνα» του «πραγματικού ιδιοκτήτη», το όνομα του οποίου δεν αναφέρεται.
Στο σκάνδαλο φέρονται να εμπλέκονται ακόμη ο πρόεδρος της Αργεντινής Μαουρίσιο Μάκρι, καθώς και δεκάδες πολιτικοί της Βραζιλίας, διαφόρων πολιτικών παρατάξεων, καθώς και συνεργάτης του προέδρου του Μεξικού.
Στην υπόθεση εμπλέκονται τουλάχιστον 1.000 άτομα από την Ιταλία.
Υπέρ της δράσης κατά των φορολογικών παραδείσων ο Σόιμπλε
Διαχρονικά ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήταν υπέρ της ανάληψης δράσης κατά των φορολογικών παραδείσων, τόνισε ο εκπρόσωπός του, Μάρτιν Γιέγκερ.
«Είχαμε μεγαλύτερη πρόοδο σε αυτό τον τομέα τα τελευταία τρία χρόνια απ' όσο είχαμε τις τρεις προηγούμενες δεκαετίες», ανέφερε, σημειώνοντας ότι πρόκειται για καλή ευκαιρία να τεθούν περιορισμοί στο ζήτημα των offshore.
Η απάντηση της κυπριακής RCB Bank
Τη διαβεβαίωση ότι ουδέποτε έχει χορηγήσει επισφαλή δάνεια έδωσε η κυπριακή τράπεζα RCB, στον απόηχο των αποκαλύψεων των Panama Papers.
«Η RCB Bank, ως αρχή, δεν παρείχε και δεν παρέχει επισφαλή δάνεια» διευκρίνισε και διαβεβαίωσε ότι πάντα ενεργεί με διαφανή τρόπο, διαθέτοντας κάθε πληροφορία στις αρμόδιες κυπριακές και ευρωπαϊκές αρχές.
Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις των Panama Papers, η τράπεζα χορήγησε κατά το παρελθόν, ένα τεράστιο επισφαλές δάνειο σε πρόσωπο, το οποίο συνδέεται με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η RCB είναι θυγατρική της ρωσικής τράπεζας VTB, στην Κύπρο.
Έτοιμος για μηνύσεις ο Μέσι
Ο Λιονέλ Μέσι και το επιτελείο του ετοιμάζονται να υποβάλουν μήνυση κατά της Διεθνούς Κοινοπραξίας των δημοσιογράφων - ερευνητών (ICIJ) και κατά της γερμανικής εφημερίδας «Suddeutsche Zeitung» σχετικά με τα δημοσιεύματα που προήλθαν από τα συγκεκριμένα ΜΜΕ για αναφορά στον κορυφαίο ποδοσφαιριστή στα Panama Papers.
Αυτό γράφει η καταλανική εφημερίδα «Sport» επικαλούμενη πηγές προσκείμενες στην οικογένεια του άσου της Μπαρτσελόνα, ο οποίος εντός της ημέρας αναμένεται να κάνει δήλωση για το θέμα.
Ο Λ. Μέσι, σύμφωνα με την έρευνα η οποία στην Ισπανία δημοσιεύθηκε από τις «El Confidencial» και «La Sexta», διατηρούσε offshore εταιρεία στο φορολογικό παράδεισο του Παναμά, προκειμένου να αποκρύψει έσοδα από τα δικαιώματα της εικόνας του.