Ύφεση 2,8%, μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 5,4% του ΑΕΠ και εκτίναξη της ανεργίας στο 17,1% προβλέπει για την επόμενη χρονιά ο προϋπολογισμός του 2012, ο οποίος κατατέθηκε στη Βουλή.
Όπως υπογραμμίζεται στην εισηγητική έκθεση, το εξωτερικό οικονομικό περιβάλλον παρουσιάζεται το 2012 λιγότερο ευνοϊκό από ότι αρχικά αναμενόταν. Οι αβεβαιότητες εξακολουθούν να είναι μεγάλες, για τις περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες οι προοπτικές ανάπτυξης εμφανίζονται σήμερα λιγότερο αισιόδοξες απ' ότι έξι μήνες πριν, ενώ η κρίση χρέους αφορά όλο και περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες.
Ο προϋπολογισμός του 2012, όπως κατατίθεται, ενσωματώνει την αρχική εκτίμηση για τις θετικές επιπτώσεις που προβλέπεται να έχει η εφαρμογή των αποφάσεων της 26ης/27ης Οκτωβρίου στη μείωση του δημόσιου χρέους, άρα και στη μείωση του κόστους της ετήσιας εξυπηρέτησής του.
Όσον αφορά στις προβλέψεις για την ελληνική οικονομία, ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να παραμείνει αρνητικός και το 2012 (-2,8%), λόγω της συνέχισης της δημοσιονομικής προσαρμογής και της μεγαλύτερης ύφεσης του 2011. Η μείωση και του ΑΕΠ του 2012 αναμένεται να προέλθει από την εγχώρια ζήτηση, η συμβολή της οποίας προβλέπεται στις -5,2 ποσοστιαίες μονάδες. Η μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης, σε σταθερές τιμές, προβλέπεται να είναι μεγαλύτερη του 4%, λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος και της αύξησης της ανεργίας.
Αντίθετα, η συμβολή του εξωτερικού τομέα αναμένεται θετική (συμβολή 2,4 ποσοστιαίες μονάδες στη μεταβολή του ΑΕΠ), με τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών να προβλέπεται ότι θα αυξηθούν κατά 6,4% και τις εισαγωγές (σταθερές τιμές) να μειώνονται κατά 2,8%.
Το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να αυξηθεί περαιτέρω το 2012, στο 17,1% του εργατικού δυναμικού (σε εθνικολογιστική βάση), λόγω της συνέχισης της ύφεσης της οικονομίας που θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση και της απασχόλησης κατά 2,0%.
Επίσης, ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί σημαντικά το 2012 επηρεαζόμενος κυρίως από την χαμηλή εγχώρια ζήτηση και τις διαρθρωτικές αλλαγές που βελτιώνουν τη λειτουργία των αγορών. Η αύξηση του εν. ΔΤΚ το 2012 εκτιμάται στο 0,6%.
Όσον αφορά στο έλλειμμα, αυτό αναμένεται να υποχωρήσει στο 5,4% του ΑΕΠ από 9% φέτος. Η μείωσή του οφείλεται σε σημαντικό βαθμό και στη συμφωνία απομείωσης της αξίας των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν οι ιδιώτες πιστωτές της χώρας καθώς και στην απόδοση των μέτρων του μεσοπρόθεσμου προγράμματος. Έτσι, το έλλειμμα προβλέπεται να διαμορφωθεί στα 11,427 δισ. ευρώ έναντι 19,683 δισ. ευρώ φέτος.
Το τελικό σχέδιο προβλέπει έλλειμμα 6,7% του ΑΕΠ, εάν εξαιρεθεί η επίπτωση του PSI.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα που είναι βασικός στόχος του προγράμματος οικονομικής πολιτικής. Έτσι το 2012 προβλέπεται πρωτογενές πλεόνασμα 2,180 δισ. ευρώ που αντιστοιχεί σε 1% του ΑΕΠ έναντι πρωτογενούς ελλείμματος 4,583 δισ. ευρώ φέτος (2,1% του ΑΕΠ).
Ο προϋπολογισμός προβλέπει και μεγάλη μείωση στο δημόσιο χρέος, το οποίο προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 145,5% του ΑΕΠ έναντι 161,7% φέτος αντιστρέφοντας την μέχρι τώρα ανοδική του πορεία. Έτσι το δημόσιο χρέος αναμένεται να ανέλθει στα 309,300 δισ. ευρώ έναντι 352,050 δισ. ευρώ φέτος. Αξιοσημείωτη πτώση προβλέπεται και στις δαπάνες για τόκους κατά 3,630 δισ. ευρώ οι οποίες το 2012 θα διαμορφωθούν στα 12,750 δισ. ευρώ. Τα φορολογικά έσοδα το 2012 εκτιμάται ότι θα αυξηθούν κατά 3,599 δισ. ευρώ ή κατά 7,1% και να ανέλθουν σε 53,301 δισ. ευρώ έναντι 49,702 δισ. ευρώ φέτος.
Η μείωση στο ύψος των τόκων υπολογίζεται, με βάση τις παραδοχές της Ανάλυσης Βιωσιμότητας του Χρέους (DSA) του ΔΝΤ, ότι μπορεί να προσεγγίσει τα 5 δισ. ευρώ (σε ταμειακή βάση) για το 2012 και τα 13,6 δισ. ευρώ συνολικά για την περίοδο μέχρι το 2014.
Αυτό, όπως επισημαίνεται, σε συνδυασμό με τη ροή των κονδυλίων από τον επίσημο τομέα, δηλαδή από τους θεσμικούς μας εταίρους, μπορεί να μεταβάλλει όχι μόνο τα δημοσιονομικά δεδομένα, αλλά τη γενικότερη ατμόσφαιρα στην πραγματική οικονομία.
Η εκταμίευση της 6ης δόσης των 8 δισ. ευρώ μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, όπως αναφέρεται, οδηγεί στο νέο πρόγραμμα και άρα στην όσο το δυνατόν ταχύτερη εκταμίευση: α) 30 δισ. ευρώ για τις ανάγκες επανακεφαλαιοποίησης και των ελληνικών τραπεζών β) 30 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του PSI και γ) ποσά που απαιτούνται για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών Μαρτίου 2012. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί: δ) η παροχή της αναγκαίας εγγύησης από το EFSF προς την ΕΚΤ για τη διασφάλιση της ενδιάμεσης ρευστότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος κατά την περίοδο της ανταλλαγής των ομολόγων μέσα στο νέο σχήμα συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα.
Στην εισηγητική έκθεση του νέου προϋπολογισμού τονίζεται ότι η δημοσιονομική στρατηγική της κυβέρνησης για το 2012 βασίζεται στους παρακάτω βασικούς πυλώνες:
- Την εφαρμογή Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015.
- Τη συνέχιση της εφαρμογής των αναγκαίων διαρθρωτικών και θεσμικών αλλαγών.
- Τη βελτίωση του φορολογικού και ασφαλιστικού συστήματος.
- Την επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων και του προγράμματος αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου.
- Την περαιτέρω αναδιάρθρωση των φορέων του δημοσίου (συγχωνεύσεις / καταργήσεις).
Εσοδα 9,3 δισ. ευρώ προβλέπει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων
Το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων για το 2012 που περιλαμβάνεται στο νέο προϋπολογισμό προβλέπει έσοδα 9,3 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, το πρώτο τρίμηνο του έτους προβλέπεται να εισπραχθούν έσοδα ύψους 3,3 δισ. ευρώ, το δεύτερο τρίμηνο άλλα 2 δισ. ευρώ, το τρίτο τρίμηνο επίσης 2 δισ. ευρώ και το τέταρτο τρίμηνο άλλα 2 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για έσοδα που θα προέλθουν από την επέκταση της σύμβασης και πώλησης μετοχών του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος, την πώληση μετοχών της ΕΥΑΘ και της ΕΥΔΑΠ, την πώληση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ, την πώληση μετοχών των ΕΛΠΕ καθώς και δικαιωμάτων λειτουργίας της Εγνατίας Οδού.
Το πρόγραμμα προβλέπει ακόμη την αξιοποίηση 39 κτηρίων του δημοσίου καθώς και την πώληση των δικαιωμάτων των κρατικών λαχείων, την πώληση μετοχών του ΟΠΑΠ, την πώληση του Οργανισμού Διεξαγωγής Ιπποδρομιών, την πώληση της Λάρκο τη πώληση της ΕΑΣ, την πώληση του Καζίνο Πάρνηθας, των ΕΛΤΑ και της ΕΛΒΟ.
Όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού, το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα, το οποίο συνολικά ως το 2015 εκτιμάται ότι θα αποφέρει έσοδα ύψους 50 δισ. ευρώ, είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο.
«Ο προϋπολογισμός του 2012 μπορεί συνεπώς να είναι ο προϋπολογισμός της μετάβασης από την κατάσταση της απαισιοδοξίας σε μία νέα εθνική αφετηρία», δήλωσε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος.
Για πρώτη φορά τις τελευταίες πολλές δεκαετίες η Βουλή των Ελλήνων καλείται να συζητήσει και να ψηφίσει τον κρατικό προϋπολογισμό του επόμενου οικονομικού έτους υπό συνθήκες τόσο μεγάλης κρίσης και πίεσης, ανέφερε ο ΥΠΟΙΚ, σημειώνοντας ότι ο προϋπολογισμός του 2012 δεν έχει εύκολες παραδοχές.
«Κάνει όμως αναγκαίες επιλογές και υπηρετεί επιτακτικούς εθνικούς στόχους. Ο προϋπολογισμός του 2012 και η εκτέλεσή του, μαζί με τις συναφείς διαρθρωτικές αλλαγές - τις ιδιωτικοποιήσεις, την αναδιάρθρωση του κράτους και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, το άνοιγμα της αγοράς και των επαγγελμάτων, την καλά στοχευμένη μάχη κατά της φοροδιαφυγής, την εφαρμογή ενός νέου Εθνικού Φορολογικού Συστήματος δικαιοσύνης και διαφάνειας - είναι προϋπόθεση για τη διασφάλιση της πλήρους και άμεσης εφαρμογής αποφάσεων της Ευρωζώνης, που διασφαλίζουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού δημόσιου χρέους», είπε ο κ. Βενιζέλος.
Πρόσθεσε ακόμη ότι τους τελευταίους είκοσι μήνες η διάψευση βασικών μακροοικονομικών προγνώσεων των διεθνών οργανισμών ως προς το μέγεθος της ύφεσης, μετακινεί προς τα πίσω τους στόχους, με αποτέλεσμα να απαιτούνται ακόμη περισσότερα μέτρα, με ακόμη μεγαλύτερο οικονομικό, αναπτυξιακό, πολιτικό και κυρίως κοινωνικό κόστος.
«Στο σημείο που βρισκόμαστε, μετά τις θυσίες που έχει υποστεί ο ελληνικός λαός και μετά το μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής που έχει ήδη επιτευχθεί, είναι πράγματι κρίμα να μην καταβληθεί η πρόσθετη προσπάθεια που απαιτείται, προσπάθεια πολύ επώδυνη για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων που κατατείνουν στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος το 2012», ανέφερε ο ΥΠΟΙΚ.
Στις 7 Δεκεμβρίου η ψηφοφορία
Kαταθέτοντας τον προϋπολογισμό ο κ. Βενιζέλος ζήτησε από τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου να ορίσει τις διαδικασίες συζήτησής του ώστε να έχει ψηφιστεί μέχρι την Σύνοδο Κορυφής της 8ης Δεκεμβρίου.
Ο πρόεδρος της Βουλής, Φ. Πετσάλνικος, αφού εξήγησε πως θα προηγηθεί συνεννόηση για την έναρξη των κοινοβουλευτικών διαδικασιών ψήφισης του κρατικού προϋπολογισμού, εκτίμησε πως θα εισαχθεί προς συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή Οικονομικών τις πρώτες ημέρες τις ερχόμενης εβδομάδας, στις 3 Δεκεμβρίου θα εισαχθεί προς συζήτηση στην Ολομέλεια για να ψηφιστεί στις 7 Δεκεμβρίου.
Νωρίτερα στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος υπογράμμισε πως η εφαρμογή του προϋπολογισμού για το 2012 είναι πολύ σημαντικό γεγονός για να αντιμετωπιστεί η οικονομική κρίση της χώρας. Ο πρωθυπουργός ενημέρωσε τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου για τις προσεχείς επισκέψεις του στις Βρυξέλλες και το Λουξεμβούργο και ζήτησε από τους υπουργούς σημειώματα με τις νομοθετικές εκκρεμότητες ανά υπουργείο, ώστε να συντονιστεί η κυβέρνηση και να προχωρήσει το νομοθετικό έργο.
Με ενδεικτικά μεγέθη και εικονικά στοιχεία ο νέος προϋπολογισμός είναι συμβατικός.
Τα κόμματα για τον προϋπολογισμό
«Ο κρατικός προϋπολογισμός 2012 της συγκυβέρνησης ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - Καρατζαφέρη είναι προϋπολογισμός πτώχευσης του λαού, φοροεξόντωσής του, κατακρεούργησης των Ασφαλιστικών Ταμείων και των κοινωνικών δαπανών», σημειώνει το ΚΚΕ.
«Από την ευχή μέχρι το αποτέλεσμα υπάρχει μεγάλη απόσταση...», παρατήρησε σχετικά με το περιεχόμενο του προϋπολογισμού ο εκπρόσωπος του ΛΑΟΣ Κ. Αϊβαλιώτης.
«Ο Προϋπολογισμός του 2012 είναι ξεκάθαρα ένας ταξικός προϋπολογισμός ενταγμένος μέχρι κεραίας στη λογική των Μνημονίων», σχολιάζει ο ΣΥΝ, συμπληρώνοντας ότι «η κυβέρνηση Παπαδήμου κάνει σαφείς τις προθέσεις της απέναντι στην ελληνική κοινωνία».
Τη θέση ότι ο προϋπολογισμός «κατατίθεται προκλητικά όταν πριν από τρεις ημέρες τα στοιχεία εκτέλεσης του 10μήνου δείχνουν ξεκάθαρα ότι τα κυβερνητικά επιτελεία σταθερά υπολείπονται στα έσοδα, υπερβάλλουν στις δαπάνες και μειώνουν εξακολουθητικά το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων», διατύπωσε ο Δημήτρης Χατζησωκράτης εκ μέρους της Δημοκρατικής Αριστεράς.
«Είμαστε ένα κόμμα το οποίο με πολύ μεγάλη προσοχή και υπευθυνότητα θα μελετήσει αυτόν τον προϋπολογισμό, για να δούμε αν υπάρχουν οι δυνατότητες βελτίωσης κάποιων αποφάσεων, οι οποίες είναι εξαιρετικά δύσκολες για τον κόσμο αυτή την εποχή», δήλωσε από την Ξάνθη η πρόεδρος της Δημοκρατικής Συμμαχίας Ντόρα Μπακογιάννη.
