Φιντέλ Κάστρο (1926-2016)

Απεβίωσε, σε ηλικία 90 ετών, ο Φιντέλ Κάστρο, ηγέτης της κουβανικής επανάστασης. Η είδηση έγινε γνωστή από τον πρόεδρο της Κούβας και αδελφό του, Ραούλ Κάστρο, που τον διαδέχθηκε το 2008.

«Ο κομαντάντε της κουβανικής επανάστασης απεβίωσε στις 22:29 το βράδυ», είπε σε διάγγελμά του το οποίο μετέδωσε απευθείας η δημόσια τηλεόραση της Κούβας. Καταλήγοντας, ο Ραούλ Κάστρο είπε βροντερά «Hasta la victoria siempre!» (Μέχρι τη νίκη), τη γνωστή φράση - ορόσημο του κομαντάντε.

Ο εμβληματικός ηγέτης θα κηδευτεί στις 4 Δεκεμβρίου, στο Σαντιάγο ντε Κούβα (νότια). Προηγούμενως θα αποτεφρωθεί και η στάχτη του θα διασχίσει με αυτοκινητοπομπή τη χώρα για διάστημα τεσσάρων ημερών, εντός της επόμενης εβδομάδας.

Οι κουβανικές αρχές κήρυξαν εθνικό πένθος εννέα ημερών, έως τις 4 Δεκεμβρίου, στη διάρκειά του οποίου θα διακοπούν «όλες οι δραστηριότητες και τα δημόσια θεάματα». 

Ο γενειοφόρος με τη σιδερένια πυγμή

Ο Φιντέλ Κάστρο κυβέρνησε την Κούβα επί σχεδόν μισό αιώνα, πριν παραχωρήσει, το 2008, την εξουσία στον αδελφό του, Ραούλ, λόγω προβλημάτων υγείας. Το 2006 είχε υποβληθεί σε εγχείρηση στο έντερο, καθώς έπασχε από καρκίνο.

Πήρε την εξουσία μετά την επανάσταση εναντίον του δικτάτορα Φουλχένσιο Μπατίστα, το 1959, και παρέμεινε στην ηγεσία της Κούβας επί 49 χρόνια, επιδεικνύοντας σιδερένια πυγμή. Δημιούργησε ένα μονοκομματικό κράτος, αψήφησε την αμερικανική υπερδύναμη για περισσότερο 50 χρόνια και υπήρξε κεντρικό πρόσωπο στον Ψυχρό Πόλεμο.

Διαμονοποιήθηκε από τις ΗΠΑ και τις συμμάχους της, αλλά ταυτόχρονα έτυχε θαυμασμού αναρίθμητων υποστηρικτών του ανά τον κόσμο. Σύμβολο των ελπίδων του τρίτου κόσμου και των απελευθερωτικών κινημάτων στην αρχή της επανάστασής του, ο «Barbudo» (γενειοφόρος) με την πράσινη στρατιωτική στολή,μετατράπηκε σιγά σιγά σε έναν δογματικό ηγέτη, αρνούμενος κάθε φιλελευθεροποίηση και εμποδίζοντας κάθε αντιπολίτευση.

Το 2011 εγκατάλειψε και τις τελευταίες επίσημες αρμοδιότητές του, παραχωρώντας το αξίωμα του πρώτου γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας (PCC) στον Ραούλ, ο οποίος ήταν δεύτερος στην ιεραρχία του κόμματος από την ίδρυσή του το 1965.

Ο τέως πρόεδρος της Κούβας δεν έκανε καθόλου δημόσιες εμφανίσεις μεταξύ Φεβρουαρίου 2014 και Απριλίου 2015, γεγονός που είχε τροφοδοτήσει πολλές φήμες για την κατάσταση της υγείας του. Όμως εδώ και ενάμιση χρόνο, αν και οι μετακινήσεις του παρέμεναν περιορισμένες, είχε ξαναρχίσει να δημοσιεύει τις «σκέψεις» του και να δέχεται στην κατοικία του προσωπικότητες και ηγέτες από το εξωτερικό.

Ο θάνατός του, δύο χρόνια μετά την ιστορική ανακοίνωση της προσέγγισης ανάμεσα στην Κούβα και στις Ηνωμένες Πολιτείες, έρχεται να κλείσει οριστικά τη σελίδα του Ψυχρού Πολέμου που οδήγησε τον κόσμο στο χείλος της πυρηνικής σύγκρουσης, στη διάρκεια της κρίσης των πυραύλων τον Οκτώβριο του 1962.

Σημαντικές στιγμές της σταδιοδρομίας του

Δικηγορεί στην Αβάνα και από το 1953 εντάσσεται στο ενεργό αντιστασιακό κίνημα εναντίον του καθεστώτος Μπατίστα.

1953: Επίθεση εναντίον στρατώνων στο Σαντιάγκο της Κούβας. Συλλαμβάνεται και

φυλακίζεται με ποινή 15ετούς κάθειρξης.

1956: Αμνηστεύεται και πηγαίνει στο Μεξικό όπου οργανώνει ένοπλο αγώνα. Τον

Δεκέμβριο του 1956, επιστρέφει στην Κούβα με μικρή στρατιωτική δύναμη.

1956-59: Ένοπλος αγώνας εναντίον του Μπατίστα έως ότου ανατρέπεται και φεύγει.

1959-76: Πρωθυπουργός.

1963-1965: Πρώτος Γραμματέας του "Partido Unido De La Revolucion

Socialista" (Ενωμένο Κόμμα της Σοσιαλιστικής Επανάστασης).

Από το 1965: Γραμμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Από το 1976: Μέλος του ΠΓ του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Από το 1976: Αρχηγός κράτους και Πρόεδρος του Συμβουλίου του Κράτους.

Από το 1976: Πρόεδρος του Συμβουλίου Υπουργών.

15/10/1991: Επανεκλέγεται Γενικός Γραμματέας του ΚΚΚ, κατά τη διάρκεια των

εργασιών του 4ου Συνεδρίου του Κόμματος.

Από το 1992: Επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Άμυνας.

24/2/1993: Εκλέγεται βουλευτής στις πρώτες άμεσες μονοκομματικές εκλογές στη χώρα, στις οποίες ο αριθμός των υποψηφίων βουλευτών αντιστοιχεί ακριβώς σε αυτόν των κοινοβουλευτικών εδρών.

25/2/1998: Επανεκλέγεται από τη Βουλή αρχηγός του κράτους για πέντε χρόνια.

6/1/1999: Γάλλος δικηγόρος, που εκπροσωπεί δύο καταδικασθέντες στην Κούβα διανοούμενους και την κόρη ενός εκτελεσθέντος συνταγματάρχη, καταθέτει τρεις μηνύσεις εναντίον του, δύο για "εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας" και μία για "ανάμιξη σε διεθνές λαθρεμπόριο ναρκωτικών".

17/11/2000: Δηλώνει ότι οργανώσεις αντικαθεστωτικών έχουν ετοιμάσει σχέδιο δολοφονίας του κατά τη διάρκεια της ιβηρο-αμερικανικής διάσκεψης κορυφής στον Παναμά. Την επομένη, οι αρχές του Παναμά ανακοινώνουν τη σύλληψη τεσσάρων ατόμων ανάμεσα στους οποίους και ο Κουβανός εξόριστος, Λουίς Ποσάδα Καρίλες,τον οποίο είχε κατονομάσει ως εγκέφαλο της συνωμοσίας ο Κάστρο. Στις 30/11 η Κούβα ζητεί επισήμως την έκδοση των τεσσάρων υπόπτων.

27/8/2004: Η Κούβα διακόπτει επ΄αόριστον τις διπλωματικές της σχέσεις με τον Παναμά μετά την αμνηστία που έδωσε η απερχόμενη πρόεδρος Μισκόσο σε τέσσερις Κουβανούς που κατηγορούνται για συνωμοσία με σκοπό τη δολοφονία του.

31/7/2006: Μεταβιβάζει προσωρινά την εξουσία στον αδελφό του, υπουργό Άμυνας, Ραούλ, έπειτα από εγχείρηση στο έντερο.

19/2/2008: Ανακοινώνει επίσημα την αποχώρησή του από την προεδρία της Κούβας. Στις 24/2, ο αδελφός του Ραούλ Κάστρο εκλέγεται από το κοινοβουλίο νέος πρόεδρος της χώρας.

25/11/2016: Πεθαίνει.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ

Ανάμικτες είναι οι αντιδράσεις στο άκουσμα της είδησης του θανάτου του Φιντέλ Κάστρο, εξέλιξη μάλλον αναμενόμενη, αφού ο εμβληματικός ηγέτης της Κούβας είχε θερμούς υποστηρικτές, αλλά και πολέμιους. 

Στους δρόμους της Αβάνας τη νύχτα επικρατούσε ηρεμία, ορισμένοι κάτοικοι όμως δήλωσαν συντετριμμένοι. 

«Ήταν για εμάς έκπληξη, ελπίζαμε πραγματικά ότι θα ζούσε λίγο παραπάνω. Φαινόταν σε φόρμα στις τελευταίες εμφανίσεις του», δήλωσε ένας 30χρονος πωλητής πούρων.

«Αυτό το νέο μας πληγώνει, όπως χιλιάδες Κουβανοί είμαι συντετριμμένος, θλιμμένος, είναι τόσο ξαφνικό!», είπε ένας 24χρονος μπάρμαν, στο Βεδάδο, μια συνοικία κοντά στο κέντρο που δεν είχε την περασμένη νύχτα συνηθισμένη της ζωηράδα..

«Ξέραμε ότι αυτό μπορεί να συνέβαινε, αλλά δεν ήμασταν στην πραγματικότητα προετοιμασμένοι. Θα παραμείνει για πάντα ο ιστορικός ηγέτης αυτής της επανάστασης», ανέφερε με τη σειρά της μια 27χρονη υπάλληλος ξενοδοχείου στο κέντρο της πόλης.

Αντίθετα, στη συνοικία Μικρή Αβάνα του Μαϊάμι, όπου ζουν πολλοί εξόριστοι της κομμουνιστικής κυβέρνησης της Κούβας, πολλοί βγήκαν στους δρόμους με κουβανέζικες σημαίες, πανηγυρίζοντας, χορεύοντας και χτυπώντας κατσαρόλες και τηγάνια. 

Στις 4 Δεκεμβρίου, στο Σαντιάγο ντε Κούβα (νότια),  θα πραγματοποιηθεί η κηδεία του Φιντέλ Κάστρο. Ο ηγέτης της κουβανικής επανάστασης θα αποτεφρωθεί και η στάχτη του θα διασχίσει με αυτοκινητοπομπή τη χώρα για διάστημα τεσσάρων ημερών, εντός της επόμενης εβδομάδας.

Οι κουβανικές αρχές κήρυξαν εθνικό πένθος εννέα ημερών, έως τις 4 Δεκεμβρίου, στη διάρκειά του οποίου θα διακοπούν «όλες οι δραστηριότητες και τα δημόσια θεάματα». 

Φόρο τιμής απέτισαν στον Φιντέλ Κάστρο, που απεβίωσε τη νύχτα της Παρασκευής, πολλοί ηγέτες παγκοσμίως.

«Η ιστορία θα καταγράψει και θα κρίνει την επιρροή αυτής της μοναδικής φυσιογνωμίας» δήλωσε ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα με αφορμή τον θάνατο του Φιντέλ Κάστρο, ενώ σημείωσε ότι «τείνουμε χείρα φιλίας στον λαό της Κούβας».

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανέφερε ότι «αυτός ο διακεκριμένος πολιτικός άνδρας θεωρείται δικαίως σύμβολο μιας εποχής της σύγχρονης παγκόσμιας Ιστορίας» και πρόσθεσε ότι ήταν ένας «ειλικρινής και πιστός φίλος της Ρωσίας».

«Ο Φιντέλ ύψωσε το ανάστημά του κι ενδυνάμωσε τη χώρα του, στη διάρκεια του πιο σκληρού αμερικανικού αποκλεισμού κι ενώ ασκούνταν κολοσσιαίες πιέσεις πάνω του», ανέφερε ο πρώην ηγέτης της ΕΣΣΔ Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. 

Κατά τον πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, ο Κάστρο «ενσάρκωσε την κουβανική επανάσταση, στις ελπίδες που δημιούργησε και τις διαψεύσεις που προκάλεσε».

«Παράγοντας του Ψυχρού Πολέμου, εκπροσωπούσε για τους Κουβανούς την υπερηφάνεια της απόρριψης της εξωτερικής κυριαρχίας», ανέφερε ο Γάλλος πρόεδρος.

Εκ μέρους της Ε.Ε. η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι είπε ότι οι σχέσεις με την Κούβα συνεχίζουν να βελτιώνονται, ενώ τόνισε την ιστορική σημασία της επαναστατικής δράσης του Φιδέλ Κάστρο.«Ένας άνθρωπος με αποφασιστικότητα. Μία ιστορική μορφή», συνέχισε. 

Παράλληλα, η Ευρωπαία αξιωματούχος, τόνισε ότι η ΕΕ και η Κούβα έχουν ενεργοποιήσει μία συμφωνία πολιτικού διαλόγου και συνεργασίας, από την προηγούμενη άνοιξη. Η συμφωνία αυτή, εφαρμόζεται καθώς ο αδελφός του Φιδέλ Κάστρο, Ραούλ, εφαρμόζει μια πολιτική επαναπροσέγγισης με τη Δύση, επεσήμανε η Φεντερίκα Μογκερίνι.

Ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο τόνισε ότι «οι επαναστάτες ανά τον κόσμο πρέπει να συνεχίσουν την κληρονομιά του».

Ο Μεξικάνος πρόεδρος Ενρίκε Πένια Νιέτο χαρακτήρισε τον Κάστρο «έναν μεγάλο φίλο του Μεξικού», ενώ ο πρόεδρος του Ισημερινού Σαλβαδόρ Σάντσες Σερέν μίλησε για έναν «αιώνιο σύντροφο». 

Ο Φιντέλ Κάστρο «θα ζει για πάντα», δήλωσε ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ και πρόσθεσε ότι «ο κινεζικός λαός έχασε έναν καλό και αληθινό σύντροφο». 

Με δύο αναρτήσεις, στο twitter και το facebook, αποχαιρετά τον Φιντέλ Κάστρο, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.

Στο twitter έγραψε: «Αντίο κομαντάντε. Ως την παντοτινή νίκη των λαών» και παρέθεσε tweet του ΣΥΡΙΖΑ με τη φράση, «Η ιστορία τον δικαίωσε».

Στον λογαριασμό του στο facebook ο κ. Τσίπρας έγραψε ότι ο ηγέτης της κουβανικής επανάστασης «υπήρξε εγγυητής της αξιοπρέπειας και της ανεξαρτησίας του λαού του».

Ολόκληρο το μήνυμα του Πρωθυπουργού έχει ως εξής:

«Στις τωρινές πολιτικές συνθήκες στον πλανήτη μας κάθε απόφαση, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, πρέπει να αναλύεται και να εφαρμόζεται με προσοχή, έγραφε η συγχαρητήρια επιστολή που είχα δεχθεί από τον ιστορικό ηγέτη της παγκόσμιας αριστεράς, τον Φιντέλ Κάστρο. Ο ίδιος υπήρξε εγγυητής της αξιοπρέπειας και της ανεξαρτησίας του λαού του, ενώ έθεσε τις βάσεις για την περιφερειακή συνεργασία στη Λατινική Αμερική. Η γενιά που φεύγει μας κληροδοτεί μια τεράστια ιστορική, συμβολική και πολιτική παρακαταθήκη, την οποία καλούμαστε να διαχειριστούμε σε συνθήκες εξόχως δύσκολες, με την αποτυχία του νεοφιλελευθερισμού να έχει επέλθει, αλλά το όραμα του σοσιαλισμού να μην έχει βρει ακόμη την νέα άρθρωσή του. Γι'αυτό και όπως λέει ο Φιντέλ, όσοι αγωνίζονται σήμερα για να αντιμετωπίσουν τις καταστροφές που απειλούν τον πλανήτη, πρέπει να αναλύουν και να εφαρμόζουν με προσοχή κάθε πολιτική απόφαση. Αντίο κομαντάντε. Ως την παντοτινή νίκη των λαών!».

«O Φιντέλ Κάστρο σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή, αγωνίστηκε για τις ιδέες και τη χώρα του και έγινε παγκόσμιο σύμβολο. Η ιστορία σίγουρα δεν μπορεί να τον προσπεράσει. Θα τον κρίνει μακριά από εξιδανικεύσεις και αφορισμούς», έγραψε στα social media η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, με αφορμή τον θάνατο του ιστορικού ηγέτη της Κούβας.

Με λόγια του ποιητή Χοσέ Μαρτί σχολίασε ο επικεφαλής του Ποταμιιού Σταύρος Θεοδωράκης την είδηση του θανάτου του Φιντέλ Κάστρο.

«Μια ακόμα επανάσταση είναι απαραίτητο να γίνει, αυτή που δε θα τελειώσει όταν ο ηγέτης της αναλάβει την Εξουσία». Χοσέ Μαρτί, Κούβα», έγραψε στο twitter. 

«Ο Φιντέλ Κάστρο αφήνει πολύτιμη παρακαταθήκη στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα και ιδιαίτερα στον κουβανικό λαό, στον αγώνα που δίνει και σήμερα ενάντια στο αμερικανικό εμπάργκο που συνεχίζεται», αναφέρει η Κ.Ε. του ΚΚΕ με αφορμή τον θάνατο του ιστορικού ηγέτη της Κούβας. 

«Ο Φιντέλ Κάστρο θα ζει για πάντα στην ιστορική μνήμη και τη συλλογική συνείδηση των λαών όλου του κόσμου, των καταπιεσμένων στον αγώνα για την απαλλαγή της ανθρωπότητας από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, για την τελική νίκη, για το σοσιαλισμό – κομμουνισμό», συμπληρώνει.