Έπειτα από χιλιάδες χρόνια εξαφάνισης από τον πλανήτη, τα μαμούθ θα επανεμφανισθούν στη Γη, και πιο συγκεκριμένα στις στέπες της Σιβηρίας; Το ερώτημα αυτό, αλλά και τα επιστημονικά και ηθικά διλήμματα γύρω από την προσπάθεια «νεκρανάστασης» του θηλαστικού εξετάζει το ντοκιμαντέρ «The Autopsy» του βρετανικού Channel 4, το οποίο θα προβληθεί στις 23 Νοεμβρίου.
«Πρωταγωνιστής» στο ντοκιμαντέρ είναι η εταιρεία βιοτεχνολογίας Sooam, η οποία φιλοδοξεί να κλωνοποιήσει στο απώτερο μέλλον το θηλαστικό ,χρησιμοποιώντας γενετικό υλικό από την «Buttercup», το καλύτερα διατηρημένο λείψανο μαμούθ που έχει βρεθεί ποτέ. Την ίδια στιγμή, άλλοι ειδικοί υποστηρίζουν πως, ακόμη κι αν η προσπάθεια στεφθεί με επιτυχία, θα είναι αμελητέο το όφελος για την επιστήμη και το περιβάλλον.
Η «Buttercup» ανακαλύφθηκε τον Μάιο του 2013, καλυμμένη από πάγο σε ένα απομονωμένο νησί στη Σιβηρία. Το λείψανό της βρισκόταν σε τόσο καλή κατάσταση που στους μυϊκούς της ιστούς εντοπίστηκαν ακόμη και ίχνη φρέσκου αίματος.
Από τις αναλύσεις που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, έχει διαπιστωθεί πως το θηλαστικό ζούσε στην περιοχή πριν από 40.000 χρόνια. Με ύψος 2,5 μέτρα, δεν ξεπερνούσε σε διαστάσεις έναν ασιατικό ελέφαντα, ενώ σκοτώθηκε από σαρκοβόρα σε ηλικία 40 ετών.
Στα χρόνια που μεσολάβησαν, από την «Buttercup» έχουν απομονωθεί κύτταρα όπως και γενετικό υλικό υψηλής ποιότητας. Χάρις σε αυτό το υλικό, η Sooam ελπίζει πως θα καταφέρει να το «νεκραναστήσει» μέσω κλωνοποίησης, χρησιμοποιώντας θηλυκούς ασιατικούς ελέφαντες για την κύησή του.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, άλλοι επιστήμονες προειδοποιούν πως η διαδικασία δεν θα είναι εύκολη. Σύμφωνα με την Τόρι Χάριντζ, παλαιοντολόγο στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, το πιο πιθανό είναι πως η κύηση θα πρέπει να επαναληφθεί πολλές φορές, μέχρι και αν γεννηθεί το έμβρυο. Επίσης, ακόμη κι αν γεννηθεί, τίποτε δεν εξασφαλίζει πως ο κλώνος θα παραμείνει στη ζωή για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Με δεδομένο μάλιστα πως η κύηση είναι πολύ πιθανό να προκαλέσει βλάβες στους ελέφαντες, σύμφωνα με την ίδια, όλα αυτά τα ηθικά διλήμματα γίνονται ακόμη μεγαλύτερα, από τη στιγμή που η επαναφορά των μαμούθ στη ζωή δεν εξυπηρετεί κάποιο πρακτικό ή επιστημονικό σκοπό. «Νομίζω πως δεν αξίζει τον κόπο, αφού δεν υπάρχει κανένας λόγος για να γίνει», λέει στο ντοκιμαντέρ.
Η νεκροψία της «Buttercup» έχει φέρει στο φως και άλλες λεπτομέρειες για τη ζωή της, όπως το ότι έχει γεννήσει τουλάχιστον 8 φορές. Επίσης, η οδοντιατρική εξέταση έδειξε ανωμαλίες στην οδοντοστοιχία της, κάτι που σημαίνει πως δεν μπορούσε να μασήσει καλά την τροφή της. Γεγονός που με τη σειρά του εξηγεί γιατί στο στομάχι της βρέθηκαν μικρά κομμάτια από κόκκαλα.
Από την πλευρά της, η νοτιοκορεατική εταιρεία παραδέχεται πως υπάρχουν πολλά ερωτηματικά που πρέπει να απαντηθούν. «Θα πρέπει βέβαια να εξετάσουμε και τα ηθικά διλήμματα που εγείρονται», λέει ο Ίνσουνκ Χουάνκ, γενετιστής από τη Sooam. Όπως πάντως προσθέτει, η ανάλυση του γενετικού υλικού της «Buttercup» δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί, ενώ ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση θα χρειασθούν μερικές δεκαετίες ακόμη, πριν είναι όλα έτοιμα για να γίνει η κλωνοποίηση. «Ωστόσο, είναι καλό να ξεκινήσει από τώρα η συζήτηση για όλες τις πτυχές του εγχειρήματος».
