Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Κάνοντας - μέσα από τη ζωγραφική πράξη - το σώμα να ομολογήσει όσα συμβαίνουν στο άυλο εντός του και να μεταπλαστεί σε απτή έκφραση των εσωτερικών ψυχικών διεργασιών, ο εικαστικός Δημήτρης Πανταζής μάς μιλά για την έκθεσή του, με τίτλο «Ομολογίες του σώματος».
Η έκθεση, που πραγματοποιείται στις Εικαστικές Αναζητήσεις, έναν χώρο που προσφέρεται αφιλοκερδώς στους νέους, κυρίως, εικαστικούς, για να παρουσιάζουν την δουλειά τους, εγκαινιάζεται την Τρίτη 6 Οκτωβρίου, στις 8 το βράδυ, και θα διαρκέσει έως τις 7 Νοεμβρίου.
Με αναφορές στον απανταχού υποβόσκοντα ερωτισμό και στην επίδραση της θρησκείας στο σώμα, ως «οίκο» του ανθρώπινου όντος, ο Δημήτρης Πανταζής δημιουργεί μια διφορούμενη ατμόσφαιρα ισορροπίας ανάμεσα στα σωματικά παθήματα και τις αντίστοιχες ψυχικές αντιδράσεις, και μιλά για τα έργα του και για το τοπίο της σημερινής πραγματικότητάς μας.
Τι πραγματεύονται τα έργα της έκθεσης;
Η θεματολογία της έκθεσης, υπό τον τίτλο “Ομολογίες του σώματος”, κατ’ ουσία, πραγματεύεται το πάσχων σώμα. Στο πλαίσιο αυτής της θεματικής, συναντά κανείς ζητήματα, που αφορούν στη θρησκεία και στη σχέση αυτής με το ανθρώπινο σώμα, στις υπαρξιακές αγωνίες του σύγχρονου ανθρώπου και στα προβλήματα των διαπροσωπικών του σχέσεων, όπως επίσης στη σεξουαλικότητα και στις ερωτικές προτιμήσεις, ένα θέμα, το οποίο δεν θίγεται αρκετά συχνά. Κάθε έργο ξεχωριστά συνοδεύεται από μια αφήγηση, η οποία επιθυμώ να είναι όσο το δυνατόν πιο ξεκάθαρη και απλή.
Από την άλλη μεριά, με απασχολεί έντονα ο τρόπος, που αποδίδεται το σώμα ως πρωταγωνιστικό στοιχείο των πινάκων. Σημαντικό ρόλο, επίσης, παίζουν οι τίτλοι αυτών, βοηθητικοί σε κάθε περίπτωση, στην προσπάθειά μου να μεταδώσω τις σκέψεις μου πάνω στα εκάστοτε ζητήματα που θέτω. Η παλέτα των χρωμάτων που έχω υιοθετήσει είναι περιορισμένη, στην οποία, εκτός από τα μη χρώματα άσπρο και μαύρο, χρησιμοποιώ τα δυο γεώδη σιέννα και ώχρα, εκείνα, δηλαδή, των αρχαίων ζωγράφων.
Η προσπάθειά μου, φορμαλιστικά, έγκειται στο να δημιουργώ σχήματα, προσπαθώντας να ξεφύγω από την καθαρή εικονογράφηση. Βασική επιδίωξή μου είναι να αναπτύξω ένα ύφος προσωπικό, χωρίς βέβαια να αποποιούμαι τις αναφορές σε σπουδαίους ζωγράφους, αρχής γενομένης από τον Καθηγητή μου, κ. Γ. Ψυχοπαίδη, την επιρροή της ζωγραφικής του οποίου αντιλήφθηκα πολύ αργά.
Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για τη συγκεκριμένη ενότητα έργων και ποια συναισθήματα αποπνέουν;
Στην τέχνη, σε όλες της τις μορφές, μου αρέσει η ειλικρίνεια. Πραγματικά, απολαμβάνω τις φορές, που ένα έργο τέχνης, μια ταινία ή ένα θεατρικό θα καταφέρει να με συγκινήσει. Αυτό, προσωπικά, ψάχνω από την τέχνη και αυτό έχω κατά νου, όταν δημιουργώ μια εικόνα. Σκοπός μου είναι ο θεατής να ταυτιστεί συναισθηματικά με το έργο, να αποκωδικοποιήσει αυτό και τους συμβολισμούς του, να προβληματιστεί, και όλο αυτό να αποτελέσει αφορμή ενός γόνιμου διαλόγου. Βέβαια, μερικά από αυτά, λόγω του αντισυμβατικού τους χαρακτήρα, μπορεί να ενοχλήσουν κάποιους, αλλά αυτό το αναγνωρίζω ως επιτυχία, διότι η τέχνη δεν έχει μόνο τον ρόλο να εξάρει το ωραίο, αλλά και να θίξει τις σκοτεινές πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης.
Τα θέματά μου, βιωμένα και εσωστρεφή, γεννούν το ένα το άλλο. Οπότε, ουσιαστικά, απλά ακολουθώ τη δυναμική του καθενός. Υπάρχουν φορές, που ένα θέμα γεννιέται καθαρά από τύχη, ενισχύοντας την άποψη ότι ο παράγων αυτός συγγενεύει με τη δημιουργική διαδικασία.
Οι εικαστικές τέχνες τυγχάνουν της δέουσας προσοχής στη χώρα μας;
Πιστεύω ότι οι άνθρωποι, που ασχολούνται με την προβολή της τέχνης, κάνουν το ανθρωπίνως δυνατό, ώστε να κρατήσουν τη φλόγα της δημιουργίας ζωντανή. Καθημερινά, συμβαίνουν πολλά ενδιαφέροντα πράγματα, αρκεί να έχει κανείς τη διάθεση και τον χρόνο να τα παρακολουθήσει. Όσον αφορά στους καλλιτέχνες, θα έλεγα ότι, πλέον, ενημερώνονται πολύ πιο εύκολα για τα τεκταινόμενα από το δίκτυο και τα εργαλεία που τους προσφέρει, δημιουργώντας, για όποιον το επιθυμεί, μια πλατφόρμα διαλόγου σε ενεστώτα χρόνο, ανοίγοντας διαύλους επικοινωνίας και συνεργασίας. Στις μέρες μας, κάθε πληροφορία διαχέεται αυτοστιγμεί και με μηδενικό κόστος, γεγονός πολύ σημαντικό για τον καθένα. Επιπρόσθετα, δίνεται η ευκαιρία κανείς να παρουσιάσει τη δουλειά του, ψηφιακά εκτεθειμένη σε μόνιμη βάση. Το ζήτημα, εντούτοις, είναι ότι μια τέτοια ενασχόληση απαιτεί πόρους, χρόνο και καθαρό μυαλό, για να αντεπεξέλθει κανείς στις δυσκολίες της, δεδομένου ότι το επίπεδο είναι πλέον πολύ υψηλό.
Με τι χρώματα θα ζωγραφίζατε το θαμπό τοπίο της σημερινής πραγματικότητας;
Στη θολή πραγματικότητα που περιγράφετε, θα έδινα ένα χρωματισμένο γκρίζο. Το ζήτημα, όμως, δεν είναι μονάχα τούτο, αλλά τι αντιπροσωπεύουμε εμείς, καθένας μας ξεχωριστά, μέσα στους κόλπους της. Ως πολίτη, με προβληματίζει έντονα το παράδειγμα που αποτελώ. Η συμπεριφορά μου και οι αρχές μου θα μεταδοθούν. Έτσι, φρονώ δομείται η κοινωνία.
Ένα στοιχειώδες δείγμα πολιτισμού, επί παραδείγματι, είναι να μη βρίσκει κανείς χαρτί, παρά μονάχα σε κάδο ανακύκλωσης, για να μαζέψει τα περιττώματα του σκύλου του, που βρίσκονται από απροσεξία του πρώτου στο πεζοδρόμιο. Αυτό, για να συντελεστεί, προϋποθέτει να μάθουμε να ανακυκλώνουμε, να μην πετάμε σκουπίδια και να σεβόμαστε την καθαριότητα του περιβάλλοντος.
Η ζωή συνοδεύεται με μια ευθύνη, που πρέπει να παίρνουμε πολύ σοβαρά, αν θέλουμε η χώρα μας να σημειώνει προόδους. Μένει να κάνουμε την αυτοκριτική μας και να δίνουμε, μέρα με τη μέρα, τον καλύτερό μας εαυτό. Σιγά σιγά, έχοντας υπομονή, θα αλλάξουν όλα. Είμαι αισιόδοξος χωρίς ελπίδα…
Ο εικαστικός Δημήτρης Πανταζής.
Πληροφορίες
Εικαστικές Αναζητήσεις: Σπευσίππου 21 - Κολωνάκι, τηλ.: 210 7221556. Ώρες λειτουργίας: πρωί: Τετάρτη και Σάββατο: 11:00 - 15:00, βράδυ: Τρίτη έως Παρασκευή: 18:00 - 21:00.