Μια ανακάλυψη στα βάθη των ωκεανών, η οποία συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες να ανατρέψει τον τρόπο που κατανοείται έως σήμερα η συμπεριφορά των σουπερνόβα, έκαναν επιστήμονες από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας. Οι επιστήμονες κατέφυγαν στον πυθμένα του Ειρηνικού, όπου εδώ και εκατομμύρια χρόνια έχει καταλήξει σκόνη προερχόμενη από εκρήξεις σουπερνόβα, για να αναλύσουν τη σύνθεσή της.
«Από τα θραύσματα που εκτινάσσονται κατά την έκρηξη, μια μικρή ποσότητά τους καταλήγει στη Γη, καθώς διασχίζει τον γαλαξία», αναφέρει στο σάιτ του πανεπιστημίου ο επικεφαλής της έρευνας Άντον Γουόλνερ, καθηγητής στην Ερευνητική Σχολή Φυσικής και μηχανικής. «Έτσι, μπορέσαμε να βρούμε γαλαξιακή σκόνη η οποία έχει κατακαθίσει στον πυθμένα εδώ και 25 εκατομμύρια χρόνια, και να μελετήσουμε τη σύνθεσή της, διαπιστώνοντας πως η αναλογία βαρέων στοιχείων όπως πλουτωνίου και ουρανίου είναι μικρότερη από ό,τι περιμέναμε».
Γνωστοί και ως υπερκαινοφανείς αστέρες, οι σουπερνόβα είναι εκρήξεις άστρων που βρίσκονται στο τέλος της «ζωής» τους και στους οποίους σχηματίζονται μερικά από τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για τη ζωή, όπως ο σίδηρος ή το κάλιο, και διαχέονται στο σύμπαν. Μέσω μιας τέτοιας έκρηξης, παράγονται επίσης μόλυβδος, άργυρος, αλλά και βαρύτερα στοιχεία, όπως ουράνιο και πλουτώνιο.
Η ομάδα του Γουόλνερ μελέτησε το ραδιενεργό πλουτώνιο 244, το οποίο διασπάται με τέτοιο ρυθμό, ώστε η ποσότητά του να υποδιπλασιάζεται κάθε 81 εκατομμύρια χρόνια. «Οποιαδήποτε ποσότητα του στοιχείου που υπήρχε όταν σχηματίσθηκε ο πλανήτης μας από διαγαλαξιακά αέρια και σκόνη, πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια, έχει πλέον εξαλειφθεί», λέει ο επιστήμονας.
«Συνεπώς, κάθε δείγμα πλουτωνίου που ανακαλύπτεται στη Γη θα πρέπει να παράχθηκε από βίαια γεγονότα τα οποία συνέβησαν πιο πρόσφατα, μέσα στα τελευταία εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια».
Η ομάδα ανέλυσε δείγματα από μία πολύ σταθερή περιοχή στον πυθμένα του Ειρηνικού Ωκεανού. «Με αυτό τον τρόπο, βρήκαμε 100 φορές λιγότερο πλουτώνιο από αυτό που αναμέναμε», επισημαίνει ο επικεφαλής της έρευνας. Επομένως, με δεδομένο που είναι γνωστό ότι σε αυτό το χρονικό διάστημα έχουν συμβεί εκρήξεις σουπερνόβα, οι μετρήσεις δεν συμφωνούν με τις θεωρίες για τον σχηματισμό των βαρύτερων στοιχείων από μια τέτοια έκρηξη.
Επίσης, υποδεικνύουν ότι η προέλευση των στοιχείων ίσως είναι διαφορετική. «Φαίνεται πως τα βαρέα στοιχεία δεν πρέπει να προήλθαν από τυπικές εκρήξεις σουπερνόβα, αλλά από πιο σπάνια και ακόμη πιο βίαια φαινόμενα, όπως για παράδειγμα από συγχώνευση δύο αστέρων νετρονίων».
