Επιστήμονες προσπαθούν να δημιουργήσουν ντομάτες με τη δυνατότητα 24ωρης έκθεσης σε τεχνητό φως, σύμφωνα με νέα έρευνα του Πανεπιστημίου Wageningen στην Ολλανδία.
Από τη φύση τους οι ντομάτες απαιτούν περίπου οκτώ ώρες σκοταδιού την ημέρα για τη σωστή ανάπτυξή τους. Κανονικά η συνεχής έκθεσή τους σε φως δημιουργεί κίτρινες κηλίδες στα φύλλα των φυτών και οδηγεί στο θάνατό τους. Παραδοσιακά οι αγρότες δεν αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα αλλά στη σύγχρονη εποχή της μαζικής, εντατικής παραγωγής, οι οκτώ αυτές ώρες αποτελούν χαμένο χρόνο και εισόδημα για τους μεγαλοπαραγωγούς.
Σε πρόσφατη δημοσίευσή τους, οι Ολλανδοί ερευνητές ισχυρίζονται πως απομόνωσαν το γονίδιο που θα απαλλάξει την καλλιέργεια ντομάτας από αυτό τον περιορισμό. Ο Ααρών Βελέζ, επικεφαλής της έρευνας, υπογραμμίζει πως αυτό που ξεκίνησε ως επιστημονική περιέργεια θα αποτελέσει δραστική βελτίωση στην αγροτική παραγωγή, μιας και ήδη αρκετοί παραγωγοί χρησιμοποιούν τεχνητό φως κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ορισμένα είδη πιπεριών, μαρουλιών και τριαντάφυλλων έχουν τη δυνατότητα να επιβιώνουν κάτω από συνεχή έκθεση στο φως, αλλά όχι η ντομάτα. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό οφείλεται σε ένα περίπλοκο συνδυασμό παραγόντων, όπως τη συγκέντρωση υδατανθράκων κατά τη διαρκή φωτοσύνθεση, ή απλά από τη διαταραχή του κιρκάδιου ρυθμού του φυτικού οργανισμού.
Η ερευνητική ομάδα απομόνωσε το γονίδιο με την ονομασία «τύπος ΙΙΙ Χλωροφύλλης Συγκομιδής Φωτός a/b Δεσμευτική Πρωτεΐνη 13» (CAB-13), η οποία βρίσκεται σε μερικά φυτά, συμπεριλαμβανομένων των άγριων ντοματών, και ελέγχει σε μεγάλο ποσοστό την αντίδρασή τους στο φως. Όταν η πρωτεΐνη εισάχθηκε σε σύγχρονα υβρίδια ντοματών, οδήγησε σε αύξηση του ρυθμού παραγωγής κατά 20 τοις εκατό, λόγω της συνεχούς έκθεσης στο φως. Αυτό το ποσοστό κρίνεται ως ιδιαίτερα ικανοποιητικό και σχετικά κοντά στο θεωρητικό 30 τοις εκατό που θα προσέφερε ο 24ωρος κύκλος καλλιέργειας.
Όπως είναι λογικό, στην πράξη δε θα επωφεληθούν όλοι οι καλλιεργητές από τη δυνατότητα 24ωρης παραγωγής ντομάτας. Η εγκατάσταση και συνεχόμενη χρήση τεχνητού φωτισμού απαιτεί ένα μη αμελητέο κόστος, ενώ αρκετοί παραγωγοί δηλώνουν αρκετά ευχαριστημένοι με την παρούσα παραγωγή τους. Συνεπώς οι αγρότες που θα δουν τα μεγαλύτερα κέρδη είναι αυτοί στα μέρη με λιγότερη ηλιοφάνεια, σημειώνει ο Βελέζ.
