«Κλείνουμε μια εποχή και προχωρούμε εμπρός, σε μια νέα» δήλωσε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας σε υποστηρικτές του που συγκεντρώθηκαν στην Άγκυρα για να πανηγυρίσουν τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές της Τουρκίας. 

Πρόκειται για την πρώτη άμεση εκλογή προέδρου της δημοκρατίας στη χώρα αυτή, όπου ως τώρα τον αρχηγό του κράτους ανεδείκνυε το κοινοβούλιο.

«Σήμερα δεν είναι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που κέρδισε αυτές τις εκλογές, (αλλά) είναι η βούληση του έθνους, είναι η δημοκρατία», ανέφερε ο επικεφαλής του ισλαμοσυντηρητικού κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK) στην πρώτη του ομιλία ως εκλεγμένος πρόεδρος της χώρας από το μπαλκόνι των κεντρικών γραφείων του κόμματός του στην πρωτεύουσα.

Έκανε επίσης έκκληση για «κοινωνική συναίνεση» και πρόσθεσε: «Υπάρχουν Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί, Ιουδαίοι, Αλεβίδες, Σουνίτες, Κούρδοι, Λάζοι, Τσερκέζοι, Έλληνες, Αρμένιοι, αλλά πάνω από όλα υπάρχουν πολίτες της Τουρκίας (...) Το λέω αυτό από την καρδιά μου. Ας ανοίξουμε σήμερα μια νέα περίοδο κοινωνικής συμφιλίωσης και ας αφήσουμε τις διενέξεις του παρελθόντος στην Τουρκία του παρελθόντος».

Με καταμετρημένο το 98,75% των ψήφων προηγείται με 51,95%, ενώ ακολουθεί με 38,34% ο Εκμελετίν Ιχσάνογλου, υποψήφιος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος και του Κόμματος Εθνικιστικού Κινήματος και ο Σερκάν Ντεμιρτάς (υποψήφιος του φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών) με 9,71%.

Η διαδικασία από εδώ και πέρα και μέχρι την ανάληψη καθηκόντων προέδρου την 28η Αυγούστου, προβλέπει την πραγματοποίηση του έκτακτου συνεδρίου του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης για την εκλογή νέου αρχηγού, ο οποίος θα είναι και ο νέος πρωθυπουργός.

Το ερώτημα είναι αν θα πραγματοποιηθούν πρόωρα οι βουλευτικές εκλογές οι οποίες υπό κανονικές συνθήκες θα γίνουν τον Ιούνιο του 2015. Το αποτέλεσμά τους και το μέγεθος της νίκης του κυβερνώντος κόμματος θα κρίνει το αν θα γίνει πραγματικότητα το όραμα του Ερντογάν για μετάβαση σε ένα είδος προεδρικού συστήματος. Κι αυτό επειδή η μετάβαση προϋποθέτει αναθεώρηση του Συντάγματος, η οποία μπορεί να γίνει με μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Εκ του αποτελέσματος, κερδισμένος είναι ο Ερντογάν, αφού εξελέγη πρόεδρος. Ωστόσο η εικόνα, λαμβανομένων υπόψη πρώτον του υψηλού ποσοστού αποχής και δεύτερον των απόλυτων αριθμών ψήφων και όχι των ποσοστών, δεν είναι και τόσο ρόδινη για λογαριασμό του κυβερνώντος κόμματος.

Σε σχέση με τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου του 2014 οι ψήφοι που πήρε σήμερα ο Ερντογάν δεν διαφοροποιούνται. Είναι περίπου 20,5 εκατομμύρια, όπως και τον Μάρτιο. Μεγάλη ζημιά έχουν υποστεί το ΡΛΚ και το ΚΕΚ που στήριξαν τον Ιχσάνογλου. Σε σχέση με το Μάρτιο χάνουν περίπου 4,5 εκατομμύρια ψήφους. Από την άλλη, ο Ντεμιρτάς πρόσθεσε περίπου 1 εκατομμύριο ψήφους, σε αυτές που είχε πάρει το φιλοκουρδικό κόμμα το Μάρτιο.

Όλα αυτά σημαίνουν ότι τα 4,5 εκατομμύρια των ψηφοφόρων που έχασαν το ΡΛΚ και το ΚΕΚ πήγαν στην αποχή και στον Ντεμιρτάς. Ειδικά το δεύτερο έχει σημασία, αφού κάποια κατά τόπους αποτελέσματα δείχνουν ότι ο Ντεμιρτάς εκτός από τους Κούρδους πήρε σημαντικό τμήμα ψήφων των Αλεβίδων, οι οποίοι είναι παραδοσιακοί ψηφοφόροι του ΡΛΚ.

Τα παραπάνω σημαίνουν ότι στο κυβερνητικό στρατόπεδο αυτό που θα ληφθεί υπόψη δεν θα είναι η άμεση προκήρυξη πρόωρων εκλογών, αλλά οι διεργασίες που θα υπάρξουν στα δύο κόμματα της αντιπολίτευσης, το ΡΛΚ και το ΚΕΚ.

Θα ακολουθήσουν δύσκολες μέρες για την ηγεσία των δύο αυτών κομμάτων, η οποία θα κληθεί να λογοδοτήσει, πρώτον για το αρνητικό αποτέλεσμα, δεύτερον για το γεγονός ότι οι δύο κομματικοί μηχανισμοί δεν στήριξαν τόσο δυναμικά την υποψηφιότητα Ιχσάνογλου και τρίτον για την επιλογή του Ιχσάνογλου ως υποψηφίου που τουλάχιστον για μια σημαντική μερίδα της βάσης του ΡΛΚ, ήταν ατυχής. Κι αυτό λόγο του ισλαμικού προφίλ του.

Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters