Ένα νέο άρθρο που δημοσιεύει το επιστημονικό περιοδικό Current Anthropology υποστηρίζει πως η μείωση των επιπέδων της τεστοστερόνης στους προγόνους μας συνέπεσε με την ανάπτυξη του πολιτισμού.
Μέσω των απολιθωμάτων οι ανθρωπολόγοι γνωρίζουν πως οι μοντέρνοι άνθρωποι εμφανίστηκαν πριν από περίπου 200.000 χρόνια, ενώ πριν από 50.000 χρόνια ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν εξειδικευμένα εργαλεία και να αφήνουν τα πρώτα σημάδια τέχνης. Αυτό το τελευταίο στάδιο, φαίνεται πως “συνέπεσε με την παράλληλη ανάπτυξη μιας πιο συνεργατικής διάθεσης”, σύμφωνα με το Ρόμπερτ Σιέρι, ερευνητή του πανεπιστημίου της Γιούτα ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας.
Η νέα μελέτη βασίζεται στην επεξεργασία 1.400 ανθρώπινων κρανίων, εκ των οποίων τα 13 είναι αρχαιότερα των 80.000 ετών, 41 έχουν ηλικία μεταξύ 10.000 και 38.000 χρόνων και τα υπόλοιπα ανήκουν στον 20ό αιώνα, καλύπτοντας 30 διαφορετικούς εθνικούς πληθυσμούς. Σε αυτή παρουσιάζονται τα επιχειρήματα των ανθρωπολόγων τα οποία συνδέουν την κοινωνική πρόοδο με την περίοδο που οι άνθρωποι άρχισαν να συμπεριφέρονται πιο όμορφα ο ένας ως προς τον άλλο, κάτι που σύμφωνα με τους ερευνητές σχετίζεται με τον περιορισμό της τεστοστερόνης.
Τον περιορισμό της συγκεκριμένης ορμόνης τον εξήγαγαν από διάφορα χαρακτηριστικά των κρανίων, όπως τη σταδιακή εξάλειψη της έντονης τριχοφυΐας, τη μείωση της επιφάνειας του μετώπου και της “στρογγυλοποίηση” των γωνιών του προσώπου. Από την ανάλυση αυτή ωστόσο δεν είναι δυνατό να γίνουν προβλέψεις για τα ακριβή επίπεδα τεστοστερόνης στους πρώτους ανθρώπους όπως και για τους υποδοχείς της ορμόνης στους οργανισμούς τους. Τα επιχειρήματα πάντως των ανθρωπολόγων ενισχύονται και από άλλες παρόμοιες έρευνες που έχουν γίνει σε ζώα, δείχνοντας μία παρόμοια συμπεριφορά.
Οι εναλλακτικές θεωρίες που εξηγούν γιατί ο ανθρώπινος πολιτισμός χρειάστηκε 150.000 χρόνια για να αρχίσει να ανθίζει παραμένουν πολλές. Άλλοι θεωρούν πως η αλλαγή διατροφής διαδραμάτισε ξεχωριστό ρόλο, άλλοι μιλούν για την εξέλιξη της γλώσσας ή τη γενετική μετάλλαξη του εγκεφάλου.
Η νέα έρευνα πάντως θέτει ως βάση το επιχείρημα πως από τη στιγμή που οι άνθρωποι ξεκίνησαν να ζουν μαζί και να συνεργάζονται, αναγκαστικά παραμέρισαν ορισμένα επιθετικά ένστικτα, κάτι που σταδιακά οδήγησε στην αλλαγή των χαρακτηριστικών του προσώπου τους και στην αύξηση της πολιτισμικής συναλλαγής.
“Εάν οι προϊστορικοί άνθρωποι ξεκίνησαν να ζουν πιο κοντά ο ένας με τον άλλον και να περνούν τεχνολογίες από γενιά σε γενιά, θα έπρεπε να είναι πιο υπομονετικοί”, εξηγεί ο Σιέρι. “Το κλειδί στην επιτυχία του είδους μας είναι η ικανότητα συνεργασίας και μεταφοράς της γνώσης”, κατέληξε.
