Με αόρατο πρωταγωνιστή ένα αγέννητο παιδί που κανείς δεν το θέλει, μια ανύπαντρη εγκυμονούσα γυναίκα έρχεται αντιμέτωπη με τις επιθυμίες της, με τα αμείλικτα «πρέπει», με τις κοινωνικές, θρησκευτικές και πολιτικές συμβάσεις.
Ο ωμά ρεαλιστικός μονόλογος της Μάρως Μπουρδάκου, «Γράμμα σε ένα παιδί», που κατέκτησε κοινό και κριτικούς, παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Μάνου Πετούση και ερμηνεία της Ζέτας Δούκα, από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος (ΚΘΒΕ), στο νέο Υπερώο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών.
Μία ακτινογραφία της κοινωνίας
ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΓΑΛΛΗΣ
Όπως σημειώνει η συγγραφέας: «Όταν ξεκίνησα να γράφω το θεατρικό έργο “Γράμμα σε ένα παιδί”, δεν μπορούσα να φανταστώ το πόσο βαθιά θα έμπαινα στην ψυχοσύνθεση όχι της εγκύου, αλλά του υπό αφαίρεση εμβρύου, κι ούτε το πόσο ορατά θα ήταν όλα αυτά τα σημάδια, που όλοι νομίζουμε πως είναι αόρατα. Ήταν μια διαδικασία ύψιστης προσωπικής ενδοσκόπησης, που γέννησε προβληματισμό, απορία και, συγχρόνως, θαυμασμό για ένα αγέννητο μυαλό, που, στο τέλος, υποκλίθηκα γι’ αυτό που ανακάλυπτα. Tα παιδιά, από την κοιλιά της μάνας τους, είναι φτιαγμένα, για να μαθαίνουν.
Έτσι και η ηρωίδα του έργου. Μια γυναίκα αυτάρκης, εργαζόμενη, μάχιμη και αρκούντως σκληρή μένει έγκυος εκούσια ή ακούσια. Αντιμετωπίζει το έμβρυο σαν ένα πλάσμα εγωκεντρικό, παράλογο και ανακόλουθο. Του ρίχνει ευθύνες για την απόφασή του να συλληφθεί μέσα της και, συγχρόνως, δείχνει να το αγαπάει ερήμην του. Κυλιόμενα συναισθήματα, παράνοια, αγάπη, τρυφερότητα, λανθάνων διάλογος, απόφαση μαζί με αναποφασιστικότητα, αγωνία για την παραδοχή της δικής της χαρακτηρολογικής αποκάλυψης… Διαπραγματεύεται με το αγέννητο παιδί της τη βία, την αδικία του κόσμου, τη θρησκεία και τα φονταμενταλιστικά στοιχεία του παγκόσμιου ιστού και, συγχρόνως, αποζητά τις αξίες της αγάπης και της οικογένειας.
Ωστόσο, αν και το όλο κλίμα της σκηνικής διαπραγμάτευσης διαλέγεται σε έναν τόνο ψυχοσωματικό, η διάθεσή της παραμένει ανάλαφρη, υποβοηθώντας την να ανακαλύψει τι της συμβαίνει, ποιες οι διέξοδοι και που κρύβονται οι ανατροπές στο σκεπτικό της, μέχρι να βγει νικήτρια τελικά.
Θα μπορούσε να είναι μια οποιαδήποτε γυναίκα, που ζει έντονα, φιλελεύθερα, με ρομαντικές ριζοσπαστικές απόψεις, αδέσμευτη και αψηφώντας την ηλικία της, αλλά προσέχοντας και διαλέγοντας τον δρόμο της ζωής της. “Εγκυμονεί” σκέψεις, θέσεις, ιδεολογίες και ιδεοληψίες, επιθυμώντας βαθιά μέσα της να βιώσει την κατάσταση ως ανύπαντρη, ως μόνη και όχι μέσα από τη σύμβαση του γάμου…
Στον αντίποδα, τη βιώνει και σωματικά, γιατί η εγκυμοσύνη την καθηλώνει σε μερική έως και απόλυτη ακινησία, μέχρι να γεννήσει, αποτρέποντάς την από όλες της τις δραστηριότητες, από αυτά που αγαπάει, από την ίδια της τη ζωή. Παλεύει με τα θέλω και τα πρέπει της, με κοινωνικές, θρησκευτικές και πολιτικές συμβάσεις.
Το έργο δεν είναι μονόλογος. Ένας διάλογος είναι, που διαπραγματεύεται τους φόβους της ηρωίδας για τον κόσμο και τους ανθρώπους, που θα αντιμετωπίσει το παιδί, όταν γεννηθεί. Μία ακτινογραφία της κοινωνίας, που κρύβει μια φρικαλέα εικόνα σε κάθε γωνιά της λεωφόρου της ζωής. Έζησα μαζί της κι ένιωσα τις αναστολές της. Ενστερνίστηκα τους φόβους της. Την έκρινα αυστηρά για τη σκληρότητά της. Έγινα κι εγώ έμβρυο, κουρνιάζοντας μέσα στην κοιλιά της, εισπράττοντας τις άδικες, αλλά και δίκαιες συμβουλές της. Και στο τέλος, κατάλαβα πως τίποτα στη ζωή δεν πρέπει να ενοχοποιείται. Όλα έχουν δυο πλευρές και, σίγουρα, κάποια στιγμή, όλα είναι λάθος. Λένε πως η αξία της τέχνης είναι η διαπραγμάτευση των αξιών στη σκηνή. Πιστεύω πως το κατορθώσαμε. Βλέποντάς το, θα κρίνετε. Εμάς κι εσάς…».
Ταυτότητα παράστασης
Σκηνοθεσία: Μάνος Πετούσης, σκηνικά - κοστούμια: Νίκος Καλαϊτζίδης, μουσική: Γιώργος Χριστιανάκης, φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος, οργάνωση παραγωγής: Πέτρος Κοκόζης. Ερμηνεία: Ζέτα Δούκα.
Πληροφορίες
Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών: Εθνικής Αμύνης 2 - Θεσσαλονίκη, τηλ. κρατήσεων: 2315 200200. Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη και Κυριακή: 19.00, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο: 21.00. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 15 ευρώ, φοιτητές - άνω των 65: 12 ευρώ, Τετάρτη (λαϊκή): γενική είσοδος: 12 ευρώ, Πέμπτη: γενική είσοδος: 10 ευρώ, ισχύουν: Κάρτα Συγκοινωνούντων Θεάτρων, Κάρτα Πολιτισμού, ειδική τιμή: στα 4 εισιτήρια για την ίδια παράσταση, την ίδια ημέρα και ώρα, το 1 δωρεάν, ειδική τιμή για ανέργους: Τετάρτη (19.00) και Πέμπτη (21.00): 5 ευρώ, ομαδικές κρατήσεις: 8 ευρώ. Προπώληση: Ταμεία ΚΘΒΕ, ταμείο ΚΟΘ (Εκδοτήριο Πλατείας Αριστοτέλους), καταστήματα Public (Τσιμισκή 24, Μητροπόλεως 33, Εμπορικό Κέντρο Mediterranean Cosmos), Seven Spots, τηλεφωνικά: 11876, ηλεκτρονικά: www.ntng.gr, www.viva.gr. naftemporiki.gr
