Η οικονομική κρίση ωθεί όλο και περισσότερους καπνιστές στην Ελλάδα να επιλέγουν μη νόμιμα προϊόντα καπνού με αποτέλεσμα περισσότερα από 650 εκατ. ευρώ να χάνονται ετησίως, ενώ το 2012 οι διαφυγόντες φόροι για τις ποσότητες που κατασχέθηκαν εκτιμήθηκαν σε 70 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΟΒΕ, τα τελευταία χρόνια η νόμιμη αγορά προϊόντων καπνού περιορίζεται, αποτέλεσμα της ύφεσης και της αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης, ενώ ταυτόχρονα, το παράνομο εμπόριο καπνού ενισχύεται.
Τα στοιχεία για την παράνομη αγορά καπνού, που παρουσιάστηκαν τη Δευτέρα σε εκδήλωση με θέμα «Το παράνομο εμπόριο καπνού: Οι συνέπειες για τον κλάδο και την οικονομία» που διοργάνωσε το Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με την υποστήριξη της εταιρείας Παπαστράτος, είναι συγκλονιστικά.
Όπως έγινε γνωστό περισσότερα από 650 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι χάνονται ετησίως εξαιτίας του παράνομου εμπορίου καπνού στην Ελλάδα, ενώ 1 στα 5 τσιγάρα που καταναλώνονται στη χώρα μας είναι παράνομα.
Επίσης όπως ανέφερε, στην ομιλία του ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων κ. Θεοχάρης, η Ελλάδα αποτελεί προορισμό, χώρα προέλευσης και διέλευσης του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού.
Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων υπογράμμισε ότι οι κατασχέσεις τσιγάρων στην Ελλάδα, οι οποίες διενεργήθηκαν από όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες (ΣΔΟΕ, Λιμενικές, αστυνομικές και τελωνειακές αρχές) ήταν μεταξύ των υψηλότερων στην Ε.Ε. το 2012 ενώ οι διαφυγόντες φόροι για τις κατασχεθέντες ποσότητες εκτιμήθηκαν σε 70 εκατ. ευρώ.
Τα κέρδη από το παράνομο εμπόριο καπνού αγγίζουν αυτά της κοκαϊνης
Βασικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο κ. Artyom Chernis, Αντιπρόεδρος της Philip Morris International για θέματα Στρατηγικής και Πρόληψης ενάντια στο παράνομο εμπόριο.
Όπως ανέφερε εκτιμάται ότι το παράνομο εμπόριο καπνού ανέρχεται σε περίπου 600 δισεκατομμύρια τσιγάρα που αντιστοιχούν περίπου στο 10% - 12% της παγκόσμιας κατανάλωσης.
Όπως σημείωσε ο κ. Chernis οι απώλειες φορολογικών εσόδων σε όλο τον κόσμο από το λαθρεμπόριο τσιγάρων εκτιμάται ότι κυμαίνονται στα 40 έως 50 δισ. δολάρια.
Ο κ. Chernis υπογράμμισε την άμεση σύνδεση του παράνομου εμπορίου τσιγάρων με άλλες εγκληματικές οργανώσεις που αποκομίζουν υψηλά κέρδη με σχετικά χαμηλό ρίσκο γιατί, δυστυχώς, στις περισσότερες χώρες, οι ποινές σπάνια είναι ανάλογες της σοβαρότητας του εγκλήματος.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση που διεξήχθη από ειδικούς εγκληματολόγους παγκόσμιας εμβέλειας, η εκτιμώμενη «αξία» της αγοράς των παράνομων τσιγάρων παγκοσμίως είναι στα 81 δισεκατομμύρια δολάρια σε σύγκριση με 85 δισεκατομμύρια δολάρια για την κοκαΐνη.
Στην ομιλία του ο κ. Νικήτας Θεοφιλόπουλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Παπαστράτος αναφέρθηκε στα αποτελέσματα έρευνας, που πραγματοποίησε η Nielsen, για την μέτρηση του παράνομου εμπορίου τσιγάρων.
Σύμφωνα με την έρευνα, τα 19,5 τσιγάρα στα 100 είναι παράνομα, μέγεθος που αντιστοιχεί σε αύξηση κατά 6,1 μονάδες σε σχέση με το 2012.
Με βάση με τις εκτιμήσεις της Παπαστράτος, τα παράνομα τσιγάρα στην Ελλάδα το 2013 ανέρχονται σε 4,4 δισ. ενώ οι απολεσθέντες φόροι εκτιμώνται σε 650 εκατ. ευρώ.
«Τα νούμερα είναι τρομακτικά» ανέφερε ο κ. Θεοφιλόπουλος, «και παρά τις αναμφισβήτητες επιτυχίες των διωκτικών Αρχών δεν πρέπει να εφησυχάζουμε. Είναι σαφές ότι οι συνέπειες είναι δραματικές όχι μόνο για τα δημόσια έσοδα αλλά και για όλον τον κλάδο των καπνικών που απασχολεί περισσότερους από 50.000 εργαζόμενους, είτε αγρότες καπνού, είτε στο παραδοσιακό περίπτερο, είτε στις μεγάλες καπνοβιομηχανίες της χώρας.
Κίνδυνος για την υγεία
Εξίσου σημαντικό είναι ότι σύμφωνα με αναλύσεις του Γενικού Χημείου του Κράτους, έχει βρεθεί ότι τα προϊόντα αυτά μπορεί να περιέχουν, μεταξύ άλλων, απορρίμματα καπνού, βαρέα μέταλλα και άλλα ξένα σώματα.
Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε την εκστρατεία μας με την ίδια και μεγαλύτερη ένταση. Και προσκαλούμε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς σε συστράτευση.»
Η οικονομική κρίση, οι ανεπαρκείς πόροι των διωκτικών Αρχών, τα υψηλά κέρδη που αποκομίζουν οι εγκληματικές οργανώσεις, ο ελλιπής διασυνοριακός συντονισμός των αρμόδιων Αρχών αλλά και η ελλιπής συνολικά ενημέρωση της κοινής γνώμης για τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις του παράνομου εμπορίου τσιγάρων συγκαταλέγονται μεταξύ των κυριότερων αιτιών του προβλήματος, όπως τόνίσθηκε.
Πρώτη προτεραιότητα η αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου
Στο χαιρετισμό που απηύθυνε ο Υφυπουργός Οικονομικών κ. Γ. Μαυραγάνης υπογράμμισε ότι η αντιμετώπιση του λαθρεμπορίου και της φοροδιαφυγής στον τομέα των καπνικών προϊόντων αποτελεί στόχο πρώτης προτεραιότητας.
Επίσης, σημείωσε ότι οι σχετικές προσπάθειες έχουν εντατικοποιηθεί αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι στο πρώτο εξάμηνο του 2013 καταγράφεται αύξηση κατά 116% στις κατασχέσεις λαθραίων τσιγάρων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΔΟΕ στο διάστημα Ιανουαρίου - Αυγούστου 2013 στον τομέα των καπνοβιομηχανικών προϊόντων, πραγματοποιήθηκαν 162 έλεγχοι, βρέθηκαν 64 παραβάτες, βεβαιώθηκαν 17 φορολογικές και απλές τελωνειακές παραβάσεις και 104 λαθρεμπορίες ενώ έως σήμερα έχουν κατασχεθεί περισσότερα 129 εκατ. τεμάχια τσιγάρων.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ κ. Ν. Βέττας αναφέρθηκε στην πορεία και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Τόνισε τη σημασία των μεταρρυθμίσεων και ειδικότερα αυτών που θα ενδυναμώνουν τη λειτουργία των θεσμών. Πρακτικές παράνομου εμπορίου, υπογράμμισε, εκτός από σημαντικό δημοσιονομικό κόστος προκαλούν πολλαπλές στρεβλώσεις στην αγορά.
