Η έκκληση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για απελευθέρωση της πρώην πρωθυπουργού της Ουκρανίας, Γιούλια Τιμοσένκο, μέχρι την σύνοδο κορυφής του Βίλνιους στις 28 και 29 Νοεμβρίου, ανάγκασε τον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, να επανεξετάσει σοβαρά το συγκεκριμένο «επώδυνο» ζήτημα.
Στη συγκεκριμένη σύνοδο είναι προγραμματισμένη η υπογραφή συμφωνίας σύνδεσης και ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της Ε.Ε. και της Ουκρανίας, την οποία ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν εν πολλοίς εξαρτήσει από την πρόοδο στο ζήτημα Τιμοσένκο και συγκεκριμένα από την μετάβασή της στη Γερμανία για θεραπεία.
«Πορτοκαλί Επανάσταση» και σύγκρουση με το Γιούσενκο
Η θυελλώδης πολιτική διαδρομή της είχε ως ορόσημο την «Πορτοκαλί Επανάσταση» του 2004, όπου πρωτοστάτησε μαζί με τον Βίκτορ Γιούσενκο για την ακύρωση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών και την επανάληψή τους, η οποία έφερε εντέλει στην εξουσία τον δεύτερο.
Η εξέλιξη εκείνη είχε εγκαινιάσει την απαγκίστρωση της Ουκρανίας από τον σφιχτό εναγκαλισμό της Ρωσίας και την στροφή της προς τη Δύση.
Ωστόσο, οι σχέσεις των δύο συμμάχων Γιούσενκο και Τιμοσένκο, προέδρου και πρωθυπουργού αντίστοιχα της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας γρήγορα οδηγήθηκαν στα άκρα, με τον ένα να κατηγορεί τον άλλο για την οικονομική κατάρρευση της χώρας.
Μάλιστα, κύκλοι του πρώην προέδρου Βίκτορ Γιούσενκο είχαν διαρρεύσει ότι η Τιμοσένκο βρίσκόταν πίσω από την ανεξιχνίαστη απόπειρα δηλητηρίασης του με διοξίνες.
«Δίψα για εξουσία»
Η Γ. Τιμοσένκο έχει κατηγορηθεί επανηλειμμένα από πρώην συνεργάτες της για «καιροσκοπισμό» και «υπέρμετρη δίψα για εξουσία».Αν και υιοθέτησε αρχικώς μία έκδηλη αντιρωσική ατζέντα για να ανελιχθεί πολιτικά, εκτιμώντας την αλλαγή του εσωτερικού κλίματος, στράφηκε προς την Μόσχα.
Η πρώην πρωθυπουργός αναγνωρίζεται για το πολιτικό της αισθητήριο, παράλληλα, ωστόσο, έχει δημιουργήσει πολλούς άσπονδους εχθρούς.
Η «στήριξη» Πούτιν και η φυλάκιση
Στις προεδρικές εκλογές του 2010, ο ρώσος πρόεδρος Βλάντιμιρ Πούτιν στήριξε την υποψηφιότητα της Τιμοσένκο, σε μια κίνηση η οποία θεωρήθηκε από πολλούς ως προσπάθεια να μετριαστεί το εξόχως φιλορωσικό προφίλ του Γιανουκόβιτς.
Η τρίτη ισχυρότερη γυναίκα στον κόσμο, σύμφωνα με ψηφοφορία του περιοδικού Forbes για το 2005, βρέθηκε απότομα εκτός πολιτικού παιχνιδιού όταν καταδικάστηκε το 2011 από την ουκρανική δικαιοσύνη για κατάχρηση εξουσίας σε ποινή φυλάκισης επτά ετών, γεγονός το οποίο προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων, κυρίως στην Δύση.
Η απόφαση, στην συνέχεια, του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να χαρακτηρίσει την συνεχιζόμενη κράτησή της ως αυθαίρετη ενίσχυσε τις φωνές εκείνων που μιλούσαν για «πολιτικά υποκινούμενη δίωξη».
Ωστόσο, η Τιμοσένκο έχει φυλακιστεί και κατά το παρελθόν, συγκεκριμένα το 2001, για 42 ημέρες.
Η καταδίκη αφορούσε λαθραία εξαγωγή φυσικού αερίου και φοροδιαφυγή.