Νέες ανακαλύψεις υποδεικνύουν πως η διαδικασία της εξέλιξης δεν έχει πάντα γραμμική πρόοδο, αλλά είναι δυνατό να αντιστραφεί. Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, το κοινό άκαρι της σκόνης δεν υπακούει στο νόμο του Dollo, ο οποίος διατυπώθηκε το 1893 και αναφέρει πως η εξέλιξη είναι μη αναστρέψιμη.
Η έρευνα που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη Παρασκευή, αποκαλύπτει ότι το αρθρόποδο άκαρι, το οποίο βρίσκεται σε κάθε σπίτι αλλά και σχεδόν παντού στη βιόσφαιρα του πλανήτη μας, έχει υποστεί αντίστροφη εξέλιξη, αλλάζοντας από παρασιτική σε ελεύθερη μορφή ζωής. Το άκαρι, το οποίο εμφανίστηκε πριν από 400 εκατομμύρια χρόνια, είχε προηγουμένως εξελιχθεί από ελεύθερη μορφή ζωής σε παράσιτο, συνεπώς η τελευταία εξέλιξή του δεν υπακούει στο νόμο του Dollo.
Έως τώρα οι εξελικτικοί βιολόγοι συμφωνούσαν πως η υπόθεση του Βέλγου παλαιοντολόγου ίσχυε καθολικά στη φύση και πως κανένας οργανισμός δεν μπορούσε να επιστρέψει, έστω και εν μέρει, σε ένα προηγούμενο στάδιο το οποίο είχε πραγματοποιηθεί από τους προγόνους του.
«Όλες οι αναλύσεις μας έχουν δείξει πως τα ακάρεα σκόνης έχουν εγκαταλείψει τον παρασιτικό τρόπο ζωής και δευτερευόντως έγιναν ελεύθερες μορφές ζωής και προσαρμόστηκαν σε διάφορα περιβάλλοντα, όπως οι ανθρώπινες κατοικίες», δήλωσαν οι Πάβελ Κλίμοφ και Μπάρυ Ο’Κόννορ του Τμήματος Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.
Τα ακάρεα ανήκουν στα αραχνοειδή και συχνά προκαλούν αλλεργικά συμπτώματα στους ανθρώπους. Η γνώση μας πάνω στα ακάρεα από εξελικτική άποψη είναι περιορισμένη, και είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν εκδοθεί 62 διαφορετικές υποθέσεις σχετικά με το αν τα ελεύθερα ακάρεα προήλθαν από ελεύθερο ή παρασιτικό πρόγονο.
Οι Κλίμοφ και Ο’Κόννορ εξέτασαν και τις 62 υποθέσεις σε δείγματα από 19 διαφορετικές χώρες και 700 διαφορετικά υποείδη ακάρεων. Χρησιμοποιώντας αλληλουχίες DNA και λεπτομερή εξελικτικά γραφήματα με την ονομασία φυλογενετικά δέντρα, κατάφεραν να αναπαράξουν όλη την εξελικτική διαδρομή των ακάρεων της σκόνης.
Τα ακάρεα της σκόνης εμφανίζονται στη γενεαλογία παρασιτικών ακάρεων με την ονομασία Ψωροπτίδια, τα οποία δεν αφήνουν ποτέ το σώμα των ξενιστών, συνήθως θηλαστικών και πτηνών. Η ανάλυση έδειξε πως οι άμεσοι πρόγονοι των ακάρεων της σκόνης περιλαμβάνουν ακάρεα του δέρματος, όπως τα ζωύφια της ψώρας σε ζώα κτηνοτροφίας και τα ακάρεα στα αυτιά των σκυλιών και των γατών.
Οι ερευνητές εξεπλάγησαν από τα αποτελέσματα σε τέτοιο βαθμό που επικοινώνησαν με διάφορους συναδέλφους τους για επικύρωσή τους, προτού τα δημοσιεύσουν.
«Τα παράσιτα αναπτύσσουν γρήγορα εξεζητημένους μηχανισμούς εκμετάλλευσης του ξενιστή και χάνουν συχνά την ικανότητα λειτουργίας μακριά από αυτόν», δήλωσε ο Κλίμοφ. «Συνεπώς αρκετά γονίδια υποβαθμίζονται και χάνονται, καθώς το παράσιτο πλέον δεν τα χρειάζεται», πρόθεσε.
Σύμφωνα με τον Ο’Κόνορ, στην απρόσμενη αυτή αντίστροφη εξέλιξη έπαιξε ρόλο και η ειδική περίπτωση των προγόνων των ακάρεων, τα οποία ανέπτυξαν ισχυρά πεπτικά συστήματα τρεφόμενα από δέρμα, νύχια και τρίχες, καθώς και αντοχή στη χαμηλή υγρασία.
