Ενα νέο πλαίσιο για την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας από μετανάστες βρίσκεται πλέον στα σκαριά, μετά την απόφαση περί αντισυνταγματικότητας του νόμου Ραγκούση που εξέδωσε το ΣτΕ και το «πράσινο φως» που άναψε ο πρωθυπουργός χθες, ζητώντας την έναρξη των σχετικών διαδικασιών.
Αναμενόμενες ως επί το πλείστον οι αντιδράσεις των κομμάτων για τις εξελίξεις, με το
ΠΑΣΟΚ και τη
ΔΗΜΑΡ να κρατούν χαμηλούς τους τόνους, ως κόμματα της κυβέρνησης που θα φέρει νέο νόμο, με την αξιωματική αντιπολίτευση να κατακεραυνώνει ΣτΕ και κυβέρνηση, με τους
ΑΝΕΛ να υπερθεματίζουν, με τη
Χρυσή Αυγή να πανηγυρίζει και με το
ΚΚΕ να επικεντρώνεται στο ότι όλοι είναι εργαζόμενοι.
Κάπου εκεί ανάμεσα στον αναμενόμενο πολιτικό λόγο βρίσκεται και η ουσία του πράγματος. Γιατί το θέμα δεν είναι αν θα γίνει πιο δύσκολη ή πιο εύκολη η απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας, αλλά αν θα την κάνουμε και ουσιαστική την απόδοση αυτή. Η ακραία τοποθέτηση σχετικά με την απόκτηση της ελληνικότητας ισχυρίζεται ότι δεν μπορεί να την έχεις σε καμία περίπτωση, παρά μόνον «αν ο παππούς πολέμησε στο Μπιζάνι», για παράδειγμα. Μια ενδιάμεση θέση, επί της ουσίας, υποστηρίζει ότι δεν μπορείς να την έχεις, παρά μόνο αν ψηφίσεις στις -όποιες- εκλογές αυτόν που σε «ελληνοποίησε».
Μια άλλη θέση λέει ότι παίρνεις την ιθαγένεια αυτοδίκαια, αφού γεννήθηκες και μένεις εδώ, ανεξάρτητα από το αν νιώθεις περισσότερο... Σουηδός παρά Ελληνας, για παράδειγμα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Υπάρχει και μια τέταρτη θέση, που λέει ότι η «ελληνικότητα» (ως σύνολο δικαιωμάτων αν μη τι άλλο) δεν βρίσκεται ούτε στον αποκλεισμό ούτε στην απόλυτη και άνευ όρων αποδοχή οποιουδήποτε, απλώς και μόνον επειδή οι γονείς του έτυχε να βρεθούν και να τον γεννήσουν στην περιοχή.
Θα πρέπει να βρίσκεται στη συμμετοχή του και, ειδικότερα, στην αποδεδειγμένη διάθεση του αιτούντος να συμμετέχει έμπρακτα στην ευημερία -όχι τη δική του- αλλά αυτού του τόπου. «Μη ρωτάς τι μπορεί να κάνει η πατρίδα σου για σένα, ρώτα τι μπορείς να κάνεις εσύ για την πατρίδα σου», είχε πει -με άλλη αφορμή βέβαια- ο Τζ. Φ. Κένεντι. Είναι μια θέση αυτή, την οποία εμείς που «φωτιστήκαμε» νωρίς από το «αρχαίο πνεύμα αθάνατο», μπορούμε αν μη τι άλλο να εξετάσουμε, να προσαρμόσουμε ή και να εξελίξουμε.
