Ένας από τους βασικούς παράγοντες που οδήγησαν στον τελευταίο μαζικό αφανισμό ειδών στη Γη, πριν από 250 εκατομμύρια χρόνια, υπήρξε ο υδράργυρος, υποστηρίζουν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι στον Καναδά.
Σε έκθεσή τους που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Geology, λένε ότι τα επίπεδα υδραργύρου από την ηφαιστειακή δραστηριότητα εκείνη την περίοδο ήταν 30 φορές υψηλότερα από αυτά που παρατηρούνται σήμερα, «καθιστώντας το συμβάν πραγματικά καταστροφικό».
Το τέλος της Πέρμιας περιόδου «ήταν η εποχή της εντονότερης ηφαιστειακής δραστηριότητας στην ιστορία της Γης και, όπως γνωρίζουμε σήμερα, οι ηφαιστειακές εκρήξεις αποτελούν τη μεγαλύτερη πηγή υδραργύρου», σημειώνει ο επίκουρος καθηγητής στο καναδικό πανεπιστήμιο και ένας εκ των συντακτών της έκθεσης Στιβ Γκράσμπι. «Κανείς έως σήμερα δεν είχε μελετήσει κατά πόσο ο υδράργυρος ευθυνόταν δυνητικά» για την Πέρμια εξαφάνιση σχεδόν όλων των θαλάσσιων και τεράστιου ποσοστού χερσαίων ειδών, σημειώνει.
Οι ερευνητές μελέτησαν τα γεωλογικά δεδομένα απόθεσης υδραργύρου στη λίμνη Μπιουκάναν της Αρκτικής, η οποία ήταν κάποτε τμήμα της υπερηπείρου Παγγαίας. Όπως γράφουν, τα επίπεδα υδραργύρου στη Φύση ήταν αντίστοιχα με αυτά που σήμερα εκλύονται από ανθρώπινες δραστηριότητες, π.χ. αυτά που παρατηρούνται κοντά σε χυτήρια. Υποστηρίζουν ότι η απώλεια της θαλάσσιας ζωής προκλήθηκε όταν οι ωκεανοί μολύνθηκαν με το δηλητηριώδες μέταλλο.
«Συνήθως τα φύκια λειτουργούν ως "καθαριστές" και θάβουν τον υδράργυρο στα ιζήματα και μετριάζουν τις επιπτώσεις για τους ωκεανούς», εξηγεί ο επίκουρος καθηγητής στο ίδιο πανεπιστήμιο και ερευνητής στο Κέντρο Φυσικών Πόρων του Καναδά Χάμεντ Σανέι. «Σε αυτήν την περίπτωση όμως, η ποσότητα ήταν τόσο τεράστια που τα φύκια δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν τη ζημιά».
Εάν η μόλυνση των οικοσυστημάτων πράγματι συνέβαλε στους μαζικούς αφανισμούς, τότε τα αποτελέσματα της καναδικής μελέτης καταδεικνύουν ακόμη μια φορά πόσο εύκολο είναι να διαταραχθούν οι ισορροπίες στο περιβάλλον. Κατά τους επιστήμονες ωστόσο, δείχνουν επίσης ότι το οικοσύστημα έχει την ικανότητα να «αναγεννιέται» ακόμη και μετά από μεγάλες καταστροφές. Στην περίπτωση της Πέρμιας εξαφάνισης, η Γη κατάφερε να απαλλαγεί από τον υδράργυρο, να σταθεροποιήσει το κλίμα της και να περάσει στην επόμενη φάση της εξέλιξης της ζωής.
