Μέχρι σήμερα, οι όποιες συντονισμένες προσπάθειες γίνονται για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής - από το Πρωτόκολλο του Κιότο μέχρι το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων ρύπων- βασίζονται στη μείωση της παραγωγής εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με πρώτο το διοξείδιο του άνθρακα, το οποίο παραμένει στην ατμόσφαιρα έως και για 300 χρόνια. Τώρα, Αμερικανοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι ο περιορισμός των εκπομπών μαύρου άνθρακα και μεθανίου θα μπορούσε να επιβραδύνει την κλιματική αλλαγή εμποδίζοντας παράλληλα να χαθούν πρόωρα εκατοντάδες χιλιάδες ζωές το χρόνο.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Διαστημικών Μελετών Γκόνταρντ της NASA υποστηρίζουν ότι η μείωση των εκπομπών αυτών θα γινόταν αισθητή πιο άμεσα σε σχέση με τον περιορισμό του διοξειδίου του άνθρακα, καθώς ο τελευταίος απελευθερώνεται πιο αργά από την ατμόσφαιρα. Η ατμοσφαιρική διάρκεια ζωής του μεθανίου είναι περίπου 12 χρόνια, ενώ η αιθάλη καταλήγει στο έδαφος σε διάστημα λίγων ημερών διαταράσσοντας τον κύκλο των βροχοπτώσεων.
Κατά τον επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Ντρου Σίντελ, εάν οι προσπάθειες επικεντρώνονταν στη μείωση μεθανίου και αιθάλης, η υπερθέρμανση θα επιβραδύνονταν, ενώ κάθε χρόνο θα αποτρέπονταν 700.000 έως 4,7 εκατομμύρια πρόωροι θάνατοι. Επιπλέον, οι σοδειές θα αυξάνονταν κατά 135 εκατομμύρια τόνους, η νότια Ευρώπη θα έβλεπε λιγότερες ξηρασίες και στην Ασία οι μουσώνες δεν θα προκαλούσαν τόσο εκτεταμένα προβλήματα.
Η νέα μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Science, είναι η συνέχεια πρόσφατης έκθεσης του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (WMO), που κατέδειξε ότι ο περιορισμός του μαύρου άνθρακα και του μεθανίου στην ατμόσφαιρα θα επιβράδυνε την κλιματική αλλαγή μέσα στα επόμενα 50 χρόνια. «Το επιστημονικό επιχείρημα υπέρ της ανάληψης δράσης για αυτούς τους επονομαζόμενους 'βραχύβιους παράγοντες κλιματικής πίεσης' ενισχύεται σταθερά εδώ και πάνω από μία δεκαετία», λέει ο εκτελεστικός διευθυντής του UNEP Αχίμ Στάινερ. «Αυτή η μελέτη προσφέρει περαιτέρω εστιασμένη και αδιαμφισβήτητη ανάλυση γύρω από τα πιθανά οφέλη σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο».
14 μέτρα
Περίπου 25 επιστήμονες από ολόκληρο τον κόσμο αξιολόγησαν με τη βοήθεια υπολογιστικών μοντέλων 400 μεθόδους αντιμετώπισης ρύπων για να καταλήξουν σε 14 μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών, από τη δέσμευση μεθανίου από τους ΧΥΤΑ και τον καθαρισμό εστιών μαγειρέματος και πετρελαιοκινητήρων μέχρι την υιοθέτηση νέων μεθόδων καλλιέργειας και τη συλλογή της κοπριάς. Και τα 14, σύμφωνα με την έκθεση, εφαρμόζονται αποτελεσματικά, αλλά όχι σε διεθνές επίπεδο.
Οι ερευνητές γράφουν ότι με την ευρύτερη εφαρμογή αυτών των μέτρων, η προβλεπόμενη υπερθέρμανση θα περιοριστεί κατά μισό βαθμό Κελσίου έως το 2050. Χωρίς τα μέτρα, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία αναμένεται να ανεβεί κατά σχεδόν 1,2 βαθμούς. Εάν οι εκπομπές μεθανίου και μαύρου άνθρακα περιοριστούν, τότε σύμφωνα με την έκθεση, και η αύξηση θα περιοριστεί στους 0,7 βαθμούς Κελσίου.
