Του Νιλ Ανμακ
Η πρόταση της Γερμανίας να συνδεθεί το μέλλον της Ελλάδας με τη δέσμευση της ίδιας της χώρας να μην χρεοκοπήσει ποτέ μοιάζει αλλοπρόσαλλη. Η ευρωζώνη έχει ήδη δυσκολευτεί αρκετά να πείσει την Ελλάδα να προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές εν μέρει επειδή η χώρα μπορεί να χρησιμοποιήσει την απειλή μιας άτακτης χρεοκοπίας. Όταν η Αθήνα πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα - πράγμα που θα έπρεπε να γίνει φέτος - θα βρίσκεται σε ακόμη ισχυρότερη διαπραγματευτική θέση, γιατί τότε θα μπορεί να κηρύξει στάση πληρωμών προς τον επίσημο τομέα που της χορηγεί τα δάνεια, αλλά να συνεχίσει να καλύπτει κανονικά τις δημόσιες δαπάνες της.
Η Γερμανία είχε την ιδέα να αναγκάσει την Ελλάδα να δώσει προτεραιότητα στην αποπληρωμή του χρέους της προς τους διεθνείς δανειστές της έναντι των κρατικών δαπανών. Με αυτό τον τρόπο η ευρωζώνη θα εξασφάλιζε την επιστροφή των χρημάτων της και η πίεση στην Ελλάδα για επίσπευση των μεταρρυθμίσεων θα ήταν πιο αποτελεσματική, καθώς οι ίδιοι οι Έλληνες θα υφίσταντο τις επιπτώσεις της μη συμμόρφωσης.
Κατά κάποιο τρόπο, οι γερμανικές προτάσεις έχουν ήδη γίνει πραγματικότητα. Η Ελλάδα καθυστερεί ήδη πληρωμές 6,5 δισ. ευρώ, όπως αυτές που προορίζονται για την καταβολή μισθών στον δημόσιο τομέα, ενώ τιμά προς το παρόν τις υποχρεώσεις της προς τους διεθνείς πιστωτές της.
Υπάρχει, ωστόσο, ένα όριο στην υποταγή των Ελλήνων στις απαιτήσεις των ξένων δανειστών. Και η πρόταση να δοθεί προτεραιότητα στους διεθνείς πιστωτές δεν φαίνεται να έχει ισχυρά νομικά ερείσματα. Ακόμη και αν η Ελλάδα ψήφιζε νόμο που θα έδινε προτεραιότητα στην αποπληρωμή του χρέους έναντι όλων των άλλων υποχρεώσεων - όπως ακριβώς επιθυμεί η Γερμανία - τίποτε δεν θα μπορούσε να εμποδίσει την Βουλή να αλλάξει στο μέλλον τον σχετικό νόμο.
Κανένα διεθνές δικαστήριο δεν έχει τη δικαιοδοσία να αναγκάσει μία χώρα να αποπληρώσει τα χρέη της. Ακόμη και το καθεστώς προτιμώμενου πιστωτή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) βασίζεται σε συμφωνία κυρίων. Οι Έλληνες φορολογούμενοι θα μπορούσαν να ανεχτούν καθυστέρηση κάποιων πληρωμών από πλευράς του Δημοσίου, αλλά θα ήταν πολιτικά απαράδεκτο να δεσμευθούν να δίνουν προτεραιότητα σε όλους τους διεθνείς πιστωτές στο μέλλον. Ακόμη και μετά την ανταλλαγή ομολόγων 200 δισ. ευρώ που διαπραγματεύεται αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση με τους ιδιώτες, το ελληνικό χρέος ίσως χρειαστεί να απομειωθεί και άλλο. Αν τα γερμανικά σχέδια καρποφορούσαν, η συμμετοχή στην ευρωζώνη θα ισοδυναμούσε με οικονομική σκλαβιά.
Παρουσιάζοντας στην Ελλάδα μια τέτοια δυσάρεστη και μη ρεαλιστική πρόταση, οι Γερμανοί πολιτικοί ήθελαν ίσως να αναγκάσουν τους πολιτικούς της χώρας να παράσχουν μεγαλύτερες δεσμεύσεις για εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Μια τέτοια στάση, όμως, θα ενίσχυε ακόμη περισσότερο τα αντιευρωπαϊκά αισθήματα των Ελλήνων.
REUTERS BREAKINGVIEWS
