Έναν από τους κορυφαίους εκπροσώπους της νεοελληνικής λογοτεχνίας, τον Νικηφόρο Βρεττάκο, τιμά φέτος το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού ανακηρύσσοντας το 2012 ως «Έτος Νικηφόρου Βρεττάκου», με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του ποιητή.
Τον επίσημο επετειακό εορτασμό έχει αναθέσει το ΥΠΠΟΤ στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ).
Το πρόγραμμα των επετειακών εκδηλώσεων παρουσιάστηκε την Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου στην αίθουσα εκδηλώσεων του ΕΚΕΒΙ. Την παρουσίαση χαιρέτησε ο γιος του Νικηφόρου Βρεττάκου, σκηνοθέτης Κώστας Βρεττάκος.
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος αποτελεί έναν από τους κορυφαίους εκπροσώπους της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ο οποίος συνέδεσε τη ζωή και το έργο του με τις πνευματικές, πολιτικές και κοινωνικές αναζητήσεις του ελληνισμού κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα.
Το - διαχρονικής αξίας- έργου του επικεντρώνεται στην ανθρώπινη ύπαρξη μιλώντας για τη συγκίνηση και τα αισθητήρια, την έννοια της ομορφιάς μέσα στη φύση, τη δύναμη της μνήμης, την ελληνικότητα μέσα από τη γλώσσα, την ουσία του πολιτισμού.
Βιογραφικό σημείωμα
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος γεννήθηκε στο χωριό Κροκεές της Λακωνίας. Τα μαθητικά του χρόνια πέρασε στις Κροκεές και το Γύθειο. Από το 1929 έζησε στην Αθήνα, ενώ παράλληλα τότε έκανε τα πρώτα του λογοτεχνικά βήματα. Συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση. Από το 1946 ως το 1949 εργάστηκε στο περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα» -αρχικά στη στήλη του βιβλίου, στη συνέχεια ως αρχισυντάκτης, εκδότης και διευθυντής. Ασχολήθηκε, επίσης, με την πεζογραφία, την κριτική και τη δημοσιογραφία. Με το πραξικόπημα του 1967 αυτοεξορίστηκε στην Ελβετία. Προτάθηκε τέσσερις φορές για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Τιμήθηκε με βαρυσήμαντα βραβεία όπως, μεταξύ άλλων, το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1940, 1956, 1982), το βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (1974), το Αριστείο Γραμμάτων από την Ακαδημία Αθηνών (1982). Εκλέχθηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών (1986) και αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (1991).
Πρόγραμμα εκδηλώσεων
Το πρόγραμμα των ποικίλλων δράσεων και εκδηλώσεων πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης / Αρχείο Νικηφόρου Βρεττάκου, το Μουσείο Μπενάκη, την Εταιρεία Συγγραφέων και τις εκδόσεις Ποταμός, και περιλαμβάνει:
Διεθνές Συμπόσιο
Το ΕΚΕΒΙ και το Μουσείο Μπενάκη οργανώνουν επιστημονικό συνέδριο αφιερωμένο στο έργο του ποιητή, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 9-10 Νοεμβρίου του 2012 στο Συνεδριακό κέντρο του Μουσείου Μπενάκη (οδός Πειραιώς 138).
Έχουν προσκληθεί περισσότεροι από 20 διακεκριμένοι μελετητές του έργου του. Θα ακολουθήσει έκδοση των πρακτικών του συνεδρίου, ενώ στο πλαίσιό του θα προβληθεί και η ταινία της σκηνοθέτιδας, μεταφράστριας και συγγραφέως Αθανασίας Δρακοπούλου για τη ζωή και το έργο του ποιητή «Περιουσιακά στοιχεία».
Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης
Η καθιερωμένη ποιητική καμπάνια στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, που οργανώνει κάθε χρόνο το ΕΚΕΒΙ για την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης (21 Μαρτίου), είναι φέτος αφιερωμένη στον Βρεττάκο.
Το ΕΚΕΒΙ και η Εταιρεία Συγγραφέων διοργανώνουν, επίσης, Βραδιά ποίησης και μουσικής που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 21 Μαρτίου, στον πολυχώρο Bacaro. Η Αλίκη Καγιαλόγλου θα τραγουδήσει μελοποιημένα ποιήματα γνωστών ποιητών, μεταξύ των οποίων και του Νικηφόρου Βρεττάκου.
Η Εταιρεία Συγγραφέων θα διοργανώσει δύο επιπλέον γεγονότα: Το επόμενο βράδυ, την Πέμπτη 22, θα συνεχιστεί ο εορτασμός με αναγνώσεις ποίησης στο Ιωνικό Κέντρο (Λυσίου 11, στην Πλάκα). Μέλη της Εταιρείας Συγγραφέων θα διαβάσουν πολιτική ποίηση, σε μια βραδιά αφιερωμένη στη μνήμη του Βρεττάκου. Επίσης, η Λέσχη Ανάγνωσης της Εταιρείας στις δυο μαρτιάτικες συναντήσεις της θα κάνει αναγνώσεις ποιημάτων του Βρεττάκου, ενώ θα γίνουν εισηγήσεις από μέλη της Λέσχης για τη ζωή του ποιητή και το έργο του.
Θεματικά Περίπτερα στις Εκθέσεις του ΕΚΕΒΙ
Το ΕΚΕΒΙ οργανώνει, σε συνεργασία με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτης/Αρχείο Νικηφόρου Βρεττάκου, ειδικό θεματικό περίπτερο αφιερωμένο στον ποιητή, παρουσιάζοντας στο βιβλιόφιλο κοινό σπάνιο υλικό από το Αρχείο (χειρόγραφα, προσωπικές συλλογές κ.ά.), αλλά και οπτικοακουστικό υλικό -παλιές και νεώτερες εκδόσεις του έργου του, χρονολόγιο, κ.ά-. στην 9η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης (24-27 Μαΐου) και στην 5η Έκθεση Παιδικού και Εφηβικού Βιβλίου.
Ιστότοπος ( http://vrettakos.ekebi.gr/ )
Το ΕΚΕΒΙ δημιουργεί - εντός του κόμβου του- ιστότοπο για τον Βρεττάκο, επικεντρώνοντας στον άνθρωπο και το έργο του. Επίκειται και η ψηφιοποίηση υλικού από το Αρχείο Νικηφόρου Βρεττάκου.
Κινητή Έκθεση
Το ΕΚΕΒΙ δημιουργεί κινητή έκθεση-αφιέρωμα στον Λάκωνα ποιητή, που συνοδεύει τις κατά τόπους εκδηλώσεις στο πλαίσιο του εορτασμού, περιοδεύοντας κατά τη διάρκεια της χρονιάς στη χώρα και το εξωτερικό.
Στόχος είναι να δοθεί κίνητρο σε πολιτιστικούς φορείς, σχολεία, βιβλιοπωλεία, έδρες νεοελληνικών σπουδών, δημοτικές βιβλιοθήκες και λέσχες ανάγνωσης να οργανώσουν εκδηλώσεις για το ευρύ κοινό φιλοξενώντας την έκθεση. Η έκθεση θα αποτελείται από 16 ταμπλό με εργοβιογραφικά στοιχεία, εξώφυλλα βιβλίων, φωτογραφικό και αρχειακό υλικό για τη ζωή και το έργο του συγγραφέα.
Υποστήριξη Μετάφρασης Έργων του Ν. Βρεττάκου
Στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης μετάφρασης ελληνικών έργων σε ξένες γλώσσες «Φράσις» το ΕΚΕΒΙ προτίθεται να δώσει προτεραιότητα σε προτάσεις για τη μετάφραση έργων του Νικηφόρου Βρεττάκου σε άλλες γλώσσες. Ο στόχος είναι να κινήσει και να ανανεώσει το ενδιαφέρον των ξένων εκδοτικών οίκων για το έργο του σημαντικού Έλληνα ποιητή.
Σήμερα, το Αρχείο Μεταφρασμένων Ελληνικών Βιβλίων του ΕΚΕΒΙ καταγράφει 18 μεταφρασμένα έργα του Βρεττάκου (εκδόσεις αγγλικές, γαλλικές, γερμανικές, ιταλικές, ισπανικές, τουρκικές, βουγλαρικές, ρωσικές, κ.ά) και δύο συμμετοχές σε συλλογικές εκδόσεις (αλβανικές).
Υποστήριξη Aλλων Φορέων
Το ΕΚΕΒΙ διαθέτει σε κάθε ενδιαφερόμενο (βιβλιοπωλεία, σχολεία, πολιτιστικά κέντρα, έδρες νεοελληνικών σπουδών, δημοτικές βιβλιοθήκες, λέσχες ανάγνωσης κ.ά.), την κινητή έκθεση - αφιέρωμα στον Νικηφόρο Βρεττάκο που συνοδεύεται από την αφίσα του «Έτους Βρεττάκου» και από ταινίες με θέμα τη ζωή και το έργο του.
Επίσης, τρεις νέες εκδόσεις ετοιμάζει ο εκδοτικός οίκος Ποταμός στο πλαίσιο του εορτασμού.
Τέλος, «Ημερολόγιο εκδηλώσεων» στον κόμβο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου ( www.ekebi.gr ) αποκτά ειδική «σελίδα» για τον Βρεττάκο και καταγράφει - σε καθημερινή βάση- το σύνολο των εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται σε όλη την επικράτεια, καθώς και στο εξωτερικό.