Από τον Νιλ Ανμακ
Η ευρωζώνη πέρασε από την κρίση στην κάθαρση μέσα σε τρεις μήνες. Την ώρα που στις αγορές επικρατούσε πανικός για το τι μέλλει γενέσθαι, οι αποδόσεις των ιταλικών ομολόγων σκαρφάλωναν στο 7%. Μετά από το ρεκόρ του περασμένου Νοεμβρίου, οι αποδόσεις των 10ετών ιταλικών ομολόγων υποχώρησαν κάτω από το 5%. Οι αποδόσεις των ισπανικών τίτλων, αν και δεν έφτασαν ποτέ στο 7%, έχουν συρρικνωθεί και αυτές σημαντικά.
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παρέχει στις τράπεζες πάμφθηνη ρευστότητα, που έχει ξεπεράσει πλέον το ένα τρισ. ευρώ, είναι μια μόνο πλευρά της γενικότερης διαπραγμάτευσης που έχει αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού. Στην Ιταλία, την εξουσία ανέλαβε μια κυβέρνηση συνασπισμού, η οποία έχει στόχο την προώθηση των μεταρρυθμίσεων -κάτι που δεν θα ήταν δυνατό να κάνει η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι. Στην Ισπανία, η νέα συντηρητική κυβέρνηση δρομολογεί σκληρές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Η ΕΚΤ, βασιζόμενη στις δεσμεύσεις των κυβερνήσεων σε όλη την ευρωζώνη για επιβολή δημοσιονομικής ρευστότητας, αποφάσισε να δανείσει στις τράπεζες με εξαιρετικά χαμηλό κόστος.
Εν τω μεταξύ, ο κίνδυνος της εξάπλωσης της κρίσης καραδοκεί. Τόσο η Ελλάδα όσο και η Πορτογαλία μπορούν ακόμη να κλονίσουν τις αγορές σε περίπτωση που κηρύξουν ανεξέλεγκτη χρεοκοπία. Οι ισπανικές τράπεζες μπορεί να χρειαστούν περισσότερη ρευστότητα, όσο η ύφεση βαθαίνει, ενώ ελλοχεύει πάντα ο κίνδυνος οι «ανυπότακτες» περιοχές της χώρας να μην συμμορφωθούν με τα νέα μέτρα της κυβέρνησης. Αρνητική τροπή μπορεί να πάρει, επίσης, και η συμφωνία που έκαναν κυβερνήσεις και ΕΚΤ. Εάν οι κυβερνήσεις καθυστερήσουν τις μεταρρυθμίσεις ή δεν χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαια διάσωσης όπως υποσχέθηκαν, η κεντρική τράπεζα μπορεί να κλείσει τη στρόφιγγα των φθηνών κεφαλαίων. Την ίδια ώρα, οι πολίτες των κρατών της περιφέρειας θα είναι αναγκασμένοι να υπομένουν δημοσιονομική λιτότητα και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με την ανεργία να καλπάζει, χωρίς να βλέπουν κανένα φως στο τούνελ.
Ο δρόμος μπορεί να γίνει και πάλι ανηφορικός. Μια αρνητική συνέπεια της πρωτοβουλίας παροχής ρευστότητας της ΕΚΤ είναι ότι οι τράπεζες δεν θα χρειαστεί να αντλήσουν χρήματα από τους επενδυτές για να αποπληρώσουν τα ομόλογα ύψους πολλών εκατοντάδων δισεκατομμυρίων που λήγουν φέτος. Αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές θα έχουν πλεονάζουσα ρευστότητα, την οποία θα ενδέχεται να διαθέσουν σε ριψοκίνδυνα στοιχεία ενεργητικού. Η αισιοδοξία, πάντως, φαίνεται πως θα κρατήσει για λίγο καιρό ακόμα.
REUTERS BREAKINGVIEWS
