Τα εξερευνητικά σκάφη του μέλλοντος θα μπορούσαν να τροφοδοτούνται με υψηλής ισχύος λέιζερ, το οποίο θα περνά μέσα από λεπτά καλώδια οπτικών ινών μήκους πολλών χιλιομέτρων. Αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να επιτρέψει στα ρομποτικά σκάφη να τρυπούν βαθιά στρώματα πάγου για να εξερευνήσουν π.χ. λίμνες στην Ανταρκτική ή ακόμη και τους υπόγειους ωκεανούς παγωμένων δορυφόρων όπως η Ευρώπη και ο Εγκέλαδος.
«Ο μετριοπαθής μας στόχος μέσα στα επόμενα τρία χρόνια είναι να χρησιμοποιήσουμε ένα λέιζερ των 5.000 βατ για να περάσουμε ένα cryobot μέσα από 250 μέτρα πάγου», λέει ο εφευρέτης και εξερευνητής Μπιλ Στόουν, ο οποίος παρουσίασε την ιδέα του σε συνέδριο της NASA. «Όλα τα δεδομένα δείχνουν ότι δεν υπάρχει τίποτε που να μας εμποδίζει, αν και όπως το βλέπω εγώ, όλα αυτά είναι παιχνιδάκι μπροστά σε όσα θα μπορούσαμε να κάνουμε».
Μέχρι σήμερα, το μεγαλύτερο εμπόδιο για τους επιστήμονες που ήλπιζαν να μελετήσουν μεταξύ άλλων τον ωκεανό, ο οποίος πιστεύεται ότι υπάρχει κάτω από την επιφάνεια της Ευρώπης - δορυφόρου του Δία- ήταν η ποσότητα ενέργειας που θα απαιτούνταν για να τρυπήσει ένα πολύ παχύ στρώμα πάγου. Οι υπάρχουσες μπαταρίες δεν θα διαρκούσαν τόσο πολύ, η ηλιακή ενέργεια δεν θα λειτουργούσε παρά μόνο στην επιφάνεια ενώ, εάν μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ένας μικρός πυρηνικός αντιδραστήρας, το «αποτύπωμά» του για μια τέτοια επιχείρηση θα ήταν πολύ μεγάλο.
Το ρομπότ του Στόουν, ο οποίος στο παρελθόν έχει σχεδιάσει και δοκιμάσει αρκετούς ρομποτικούς εξερευνητές, ονομάζεται «Βαλκυρία». Είναι κυλινδρικό, με μήκος περίπου ένα μέτρο και 80 εκατοστά και διάμετρο μόλις 25 εκατοστά. Η ακτίνα λέιζερ θα μεταφέρεται μέσω από καλώδια οπτικών ινών, τα οποία θα «ξετυλίγονται» καθώς το ρομπότ θα τρυπάει τον πάγο. Η «Βαλκυρία» θα εξερευνά τον ωκεανό συλλέγοντας δείγματα κι έπειτα θα λιώνει ξανά τον πάγο για να επιστρέψει στην επιφάνεια, σφραγίζοντας την τρύπα πίσω της.
«Όλες οι σπουδαίες ιδέες χρειάζονται θεμέλια», λέει ο επικεφαλής μηχανικός του προγράμματος Μπαρτ Χόγκαν. «Πριν από δέκα χρόνια, η τεχνολογία που απαιτείται γι' αυτό το πρότζεκτ δεν υπήρχε». Η ομάδα του Στόουν «πάντρεψε» επιτεύγματα από αρκετούς κλάδους. «Είναι σαν να υπάρχουν πολλές διαφορετικές ομάδες που κατασκευάζουν φακούς για καλύτερα γυαλιά και ξαφνικά κάποιος προτείνει να συνδυαστούν όλοι αυτοί οι φακοί για να φτιαχτεί ένα τηλεσκόπιο», εξηγεί ο Χόγκαν.
Το σύστημα έχει ήδη δοκιμαστεί στο εργαστήριο, ενώ οι πρώτες δοκιμές στην πράξη προγραμματίζονται για τον Ιούνιο του 2013, σε παγετώνα της Αλάσκας.
