Ενενήντα χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, οι μεγαλύτερες ανταλλαγές και εκτοπισμοί πληθυσμών του 20ού αιώνα ξυπνούν θλιβερές μνήμες και συναισθήματα, στην έκθεση «Δύο φορές ξένος», που εγκαινιάζεται, αύριο στις 8 το βράδυ, στο κεντρικό κτήριο του Μουσείου Μπενάκη [Κουμπάρη 1 & Βασιλίσσης Σοφίας, Αθήνα].

Ντοκουμέντα αναγκαστικής φυγής

Περισσότεροι από 12 εκατομμύρια Γερμανοί πρόσφυγες υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι ιστορίες εκατομμυρίων ανθρώπων, οι οποίοι ξεριζώθηκαν από την πατρίδα τους και ακούμπησαν σε έναν καινούριο τόπο, νιώθοντας δυο φορές ξένοι, ζωντανεύουν μέσα από προσωπικές μαρτυρίες και σπάνιο κινηματογραφικό και φωτογραφικό υλικό από την ελληνοτουρκική ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, τη μαζική μετακίνηση Γερμανών και Πολωνών μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τον διαχωρισμό της Ινδίας και τη δημιουργία του Πακιστάν που έλαβαν χώρα το 1947, και την Κύπρο του 1974.

Παράλληλες εκδηλώσεις

Στρατιώτες περιπολούν στην «πράσινη γραμμή» στη Λευκωσία (1964).

Το Μουσείο Μπενάκη εμπλουτίζει την έκθεση με ζωντανή αφήγηση παραμυθιού για παιδιά, προβολές ντοκιμαντέρ στο αμφιθέατρο, γαστρονομικές βραδιές με αναφορές στη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ινδία, κάθε Πέμπτη στο εστιατόριο του Μουσείου, καθώς και την παρουσίαση - σε μορφή βίντεο- της ειδικής έκδοσης ενός παιδικού βιβλίου, με τίτλο «Η υπόσχεση», που βασίζεται στο ομώνυμο βρετανικό παραμύθι, περιλαμβάνει σπάνιο φωτογραφικό αρχειακό υλικό και πραγματεύεται τη φιλία δύο κοριτσιών στη Σμύρνη.

Επίσης, σε συνεργασία με άλλους φορείς, θα πραγματοποιηθούν προβολές ντοκιμαντέρ σε προσφυγικές κοινότητες και ένα αφιέρωμα στη μουσική και την παράδοση της Μικράς Ασίας, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

«Το Δέντρο της Μνήμης»

Πρόσφυγες στο Θησείο.

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης, οι επισκέπτες θα έχουν την δυνατότητα να γράφουν τις δικές τους σκέψεις, εμπειρίες ή μνήμες σε σημειώματα, τα οποία θα αναρτηθούν στο διαδραστικό γλυπτό «Το Δέντρο της Μνήμης» -μια κατασκευή σε σχήμα δέντρου που θα εμπλουτίζεται διαρκώς με τη συμμετοχή του κοινού.

Επετειακό ταξίδι

Μετά την παρουσίαση της στην Κωνσταντινούπολη και τη Λευκωσία, η έκθεση «Δυο φορές ξένος» - που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Culture της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συνδιοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, το Μουσείο Μπενάκη, το Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας, το Πανεπιστήμιο Istanbul-Bilgi, την Tolle Idee, το Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη, το Goethe - Institut Athen, το British Council, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών- αφού παρουσιαστεί στην Αθήνα, θα συνεχίσει το ταξίδι της στη Στοκχόλμη και στο Λουξεμβούργο.