Θα μπορούσαν μια μέρα οι στέγες των σπιτιών να καλύπτονται με ειδικούς τάπητες που θα φέρνουν δροσιά στους εσωτερικούς χώρους; Αυτό ακριβώς βάλθηκε να αποδείξει μια ομάδα επιστημόνων από το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Ελβετίας, προτείνοντας μια απλή - και «καθαρή»- λύση στο πρόβλημα των κτιρίων που «πυρώνουν» το καλοκαίρι λόγω των υψηλών θερμοκρασιών.
Η ιδέα βασίζεται στον τρόπο, με τον οποίο λειτουργεί η εφίδρωση στον άνθρωπο, κρατώντας τη θερμοκρασία του σώματός του στα κατάλληλα επίπεδα. Οι ερευνητές προσπάθησαν να εφαρμόσουν την ίδια αρχή αναπτύσσοντας έναν τάπητα από ειδικό πολυμερές, το οποίο απορροφά το νερό της βροχής και «ιδρώνει» όταν κάνει ζέστη. Το νερό που εξατμίζεται δροσίζει το σπίτι εξοικονομώντας ενέργεια, καθώς οι ένοικοι δεν χρειάζεται να ανάψουν το κλιματιστικό με τις πρώτες ζέστες.
Το πολυμερές που ανέπτυξε η ομάδα της Αλίνε Ρότσετερ ονομάζεται PNIPAM, καλύπτεται από μια προστατευτική μεμβράνη και είναι υδατοδιαπερατό, κάτι που του επιτρέπει να απορροφά νερό. Σε αντίθεση με άλλα πολυμερή, «η χωρητικότητα του PNIPAM έχει άμεση σχέση με τη θερμοκρασία. Εάν η θερμοκρασία του υλικού ξεπεράσει τους 32 βαθμούς Κελσίου, συστέλλεται αποκτώντας υδροφοβικές ιδιότητες», εξηγούν οι ερευνητές. «Το νερό απελευθερώνεται μέσω της μεμβράνης στην επιφάνεια του τάπητα και εξατμίζεται όπως ο ιδρώτας στην επιδερμίδα μας.»
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η μέθοδός τους μπορεί να μειώσει τη θερμοκρασία της επιφάνειας ενός κτιρίου ακόμη και κατά 15 βαθμούς Κελσίου. Μέχρι στιγμής όμως, το PNIPAM έχει δοκιμαστεί σε πολύ μικρή κλίμακα, με την τοποθέτησή τάπητα πάχους 5 χιλιοστών στις στέγες κτιρίων... μακέτας, με μια λάμπα να υποκαθιστά τον ήλιο. Σύμφωνα πάντως με τους υπολογισμούς τους, ένας τάπητας πάχους λίγων χιλιοστών θα μπορούσε να τοποθετηθεί στις στέγες κανονικών κτιρίων, εξοικονομώντας έως και το 60% της ενέργειας που θα χρειάζονταν για να δροσιστούν.
Επόμενος στόχος της ομάδας του ελβετικού ινστιτούτου είναι να καταστήσει το υλικό ανθεκτικό στον πάγο, προτού προχωρήσει σε μεγαλύτερης κλίμακας δοκιμές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρότσετερ και οι συνάδελφοί της δεν έχουν κατοχυρώσει την πατέντα και ενθαρρύνουν ακόμη και εταιρίες να πάρουν την ιδέα τους και να την προχωρήσουν. Το σκεπτικό τους είναι ότι εφαρμογές του PNIPAM θα μπορούσαν να ωφελήσουν χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, κάτι σημαντικότερο από την εμπορική αξιοποίησή του από τους ίδιους.
