Η οξίνιση των ωκεανών επηρεάζει τους θαλάσσιους οργανισμούς και μία διεθνής ομάδα ερευνητών ανακοίνωσε ότι εντόπισε μία αδιάσειστη απόδειξη: τα κελύφη κάποιων θαλάσσιων σαλιγκαριών στην Ανταρκτική διαλύονται καθώς το νερό γίνεται πιο όξινο, απειλώντας την τροφική αλυσίδα.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, που δημοσιεύουν τα συμπεράσματά τους στην επιθεώρηση Nature Geoscience, είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι η αλλαγή της χημικής σύνθεσης των ωκεανών επηρεάζει τους ζωντανούς οργανισμούς στο φυσικό τους περιβάλλον.
Το εύρημα είναι ανησυχητικό και λόγω της θέσης των θαλάσσιων σαλιγκαριών - ή «πτερόποδων»- στην τροφική αλυσίδα: αποτελούν βασική πηγή τροφής για πτηνά, αλλά κυρίως για ψάρια, τα οποία καταλήγουν στο πιάτο μας, όπως είναι ο σολομός. Διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στη διαδικασία απορρόφησης και απελευθέρωσης διοξειδίου του άνθρακα από τη θάλασσα.
Οι ωκεανοί απορροφούν περίπου το εν τέταρτο του διοξειδίου του άνθρακα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα. Καθώς τα επίπεδα CO2 στην ατμόσφαιρα αυξάνονται, το ίδιο συμβαίνει και στη θάλασσα, με αποτέλεσμα τα ύδατα να γίνονται πιο όξινα. Η οξίνιση, μία από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, απειλεί τους κοραλλιογενείς υφάλους, τα θαλάσσια οικοσυστήματα και την άγρια ζωή.
Στη μελέτη συμμετείχαν ερευνητές από τη Βρετανική Ερευνητική Ομάδα της Ανταρκτικής (BAS), την αμερικανική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), το Ωκεανογραφικό Ίδρυμα Woods Hole των ΗΠΑ και τη σχολή περιβαλλοντικών επιστημών του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας.
Σε ερευνητικό ταξίδι τους στο Νότιο Ωκεανό, το 2008, αξιολόγησαν τις διαβρωτικές επιπτώσεις της ανάβλυσης βαθέων υδάτων στα κελύφη των πτερόποδων. Η ανάβλυση σημειώνεται όταν οι άνεμοι ωθούν ψυχρά ύδατα από βάθος περίπου 1 χλμ. προς την επιφάνεια της θάλασσας. Τα ύδατα αυτά διαβρώνουν σε μεγαλύτερο βαθμό τον αραγωνίτη, τον τύπο του ανθρακικού ασβεστίου, από τον οποίο σχηματίζονται τα κελύφη.
Οι επιστήμονες είδαν ότι ο συνδυασμός ανάβλυσης και αυξημένης οξίνισης καταστρέφει το κέλυφος των σαλιγκαριών, που ζουν σε βάθος μόλις 200 μέτρων. «Γνωρίζουμε ότι το θαλασσινό νερό γίνεται πιο όξινο κάτω από ένα συγκεκριμένο βάθος, περίπου 1.000 μέτρων, όμως σε μία από τις τοποθεσίες δειγματοληψίας, ανακαλύψαμε ότι το σημείο αυτό βρισκόταν σε βάθος μόλις 200 μέτρων», εξηγεί μιλώντας στο Reuters η Νίνα Μπέντναρσεκ από τη NOAA.
«Τα σαλιγκάρια δεν πεθαίνουν απαραίτητα με τη διάλυση των κελυφών τους, όμως γίνονται πιο ευάλωτα έναντι των θηρευτών και των μολύνσεων, κάτι που έχει συνέπειες για άλλα τμήματα του τροφικού δικτύου», λέει στο BBC ο καθηγητής Γκέραϊντ Τάρλινγκ από την BAS.
Σύμφωνα με τη NOAA, η οξίνιση των ωκεανών έχει αυξηθεί κατά 30% σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή. Εάν τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα συνεχίσουν να αυξάνονται, τα επιφανειακά ύδατα ενδέχεται να είναι έως και 150% πιο όξινα έως τα τέλη του αιώνα.
